Cờ cười: tranh vui về cờ 4

[b]Hỏi:[/b][i] Trong bài [topic id=68]”Trưởng thôn Gián đất ghẹo cờ cao thủ”[/topic] có nói bố cục Thiên phong Pháo rất ít dùng. Vậy bây giờ người ta có còn dùng không?[/i]

[b]Trả lời:[/b]
Chúng tôi đã thử tra cứu bố cục này dựa trên các ván cờ hiện có trong CSDL cờ và kết quả như sau:
*Tất cả các ván cờ thi trong đấu chính thức (bao gồm các ván cờ của các danh thủ, các ván tranh giải quốc gia, quốc tế…): không ván nào dùng bố cục này (Qui bối Pháo còn được dùng tuy rất ít)
*Chỉ có đúng 3 ván trong CSDL các kiện tướng của club CXQ là có dùng (không tính các kỳ thủ có điểm thấp):

Điều thú vị là tất cả các ván này xuất hiện khá lâu sau khi bài viết về “Trưởng thôn Gián đất ghẹo cờ cao thủ” được đăng trên báo “Người chơi cờ” (số tháng 7 và 9 năm 2000) nên rất có thể các kỳ thủ biết đến nó qua chính bài báo này và họ đã thử áp dụng. Tuy nhiên có lẽ do chưa được nhuần nhuyễn hoặc do đối thủ của họ cũng đọc và thử thế trận này rồi nên kết quả “khá tệ” (2 thua, một hòa cho người đi hậu dùng Thiên phong Pháo). Sau đó không thấy ai thử nghiệm thế trận này nữa.

[b]Hỏi:[/b][i] Tòa soạn có đăng tiếp bài về Trần Quới không? Có đăng thêm ván cờ hoặc tạo CSDL cờ của Trần Quới?[/i]

[b]Trả lời:[/b]
Loạt bài chính về [topic id=54]Trần Quới[/topic] đã hết. Tuy nhiên, các bạn sẽ thấy danh thủ này còn được nhắc đến nhiều lần trong các bài viết khác.

Chúng tôi chưa có kế hoạch tạo CSDL cờ của Trần Quới vì việc này tốn khá nhiều công sức để nhập các ván cờ từ biên bản giấy, ngoài ra có một vài ván cần thẩm tra sửa lại vì chúng tôi phát hiện có một số nước trong đó được ghi chép không hợp lý (sai).

Kế hoạch sắp tới chúng tôi sẽ đăng thêm một số ván đấu của Trần Quới với danh thủ Nguyễn Tấn Thọ trong loạt bài về Kỳ vương đất bắc này.

[img]xq410-0.jpg;left;(Từ trái sang phải) Các kỳ thủ: Cao Phương Thanh, Nguyễn Minh Nhật Quang, Hoàng Kim Cương; người đứng phía sau là huấn luyện viên Trần Đăng Quang.[/img]Ông nội của cậu vốn là nhà giáo nghỉ hưu mà những người trong xóm thường gọi thân mật là: ông giáo Tư . Quán cà phê tại nhà ông giáo Tư trên đường Nguyễn Trãi, thị trấn Thuận An (huyện Thuận An, tỉnh Bình Dương) thường quy tụ nhiều kỳ thủ và đây là cơ hội tốt cho cậu tập dượt, học hỏi các bậc lão thành.

Một lần cùng ông nội đến kỳ đài Vọng Các ở quận 5, TPHCM, Nhật Quang đã vô tình bộc lộ khả năng của mình. “Lúc trận đấu giữa Trịnh A Sáng và Lê Văn Bình bước vào những nước cờ tàn, chợt có một cậu bé ngồi dưới kỳ đài buột miệng nói: “Con mã sắp bị lâm nguy” ngay sau khi tay của một trong 2 kỳ thủ rời khỏi quân cờ. Ngạc nhiên trước nhận xét hợp lý này, tôi liền đến gặp cậu bé và mới biết cậu ta tên Nguyễn Minh Nhật Quang, sinh ngày 11-4-1994, nhà ở Lái Thiêu cùng ông nội xuống đây xem đánh cờ. Qua những lời cậu giải thích, thì ra cậu đã dự đoán chính xác 4 – 5 nước cờ sắp tới chứ không phải… đoán mò”. Huấn luyện viên Hoàng Đình Hồng (người phụ trách kỳ đài) đã kể lại như vậy về trường hợp bất ngờ phát hiện ra nhân tố mới này hồi gần cuối năm 2002.

Bằng sự nhạy cảm của một người từng nhiều năm dạy cờ, HLV Hoàng Đình Hồng liền đề nghị gia đình cho Nhật Quang chuyển trường xuống TPHCM để có dịp nâng cao trình độ cờ tướng cũng như tham gia thi đấu. Thế là, dù bận mưu sinh bằng nghề chạy xe ba gác, nhưng trưa nào ba của cậu cũng đưa con vượt đường xa gần 20 cây số từ Lái Thiêu xuống đến Trường Tiểu học Hòa Bình, quận 1… Học chữ xong, Nhật Quang lại đến Trung tâm TDTT quận 1 luyện cờ trong đội năng khiếu dự bị tập trung của TPHCM do các huấn luyện viên Trần Đăng Quang, Hoàng Đình Hồng hướng dẫn từ 18 giờ đến 19 giờ 30 rồi hai cha con mới trở lại Lái Thiêu… “Tuy vất vả nhưng tôi rất vui vì cháu được quý thầy quan tâm chăm sóc cũng như có môi trường rèn luyện thêm”, ba của Nhật Quang chân tình thố lộ.

Biết chớp thời cơ cùng lối đánh tấn công khá sắc bén, liên tiếp trong 2 năm 2003 và 2004, cậu bé đã giành 4 huy chương vàng cá nhân và đồng đội tại giải Hội khỏe Phù Đổng TPHCM bằng các trận thắng tuyệt đối. Chẳng những thế, Nhật Quang còn “gây khó dễ” cho một số kỳ thủ có đẳng cấp của TPHCM qua những lần cùng nhau đấu trí. Dù vậy, cậu không hề xao lãng việc học hành. Được ông nội kèm cặp và chỉ ngồi vào bàn cờ sau khi hoàn tất bài vở ở trường nên cậu liên tục giành danh hiệu học sinh tiên tiến. Bằng giọng nói thật thà và dễ mến, Nhật Quang cũng vui vẻ kể lại một kỷ niệm đáng nhớ trong những ngày đầu chập chững bước vào đấu trường quốc gia: “Năm ngoái, cháu được thầy Hồng lo kinh phí để tham dự giải Thanh thiếu niên – nhi đồng toàn quốc tại Bình Định. Lần đầu xa gia đình, cháu rất nhớ nhà lại thi đấu chủ quan nên chẳng có huy chương mà chỉ xếp hạng 5 nhóm tuổi 11, cháu đã ra ngoài hành lang ôm mặt khóc nức nở…(cười)…”.

Hiện nay, Nguyễn Minh Nhật Quang đang học lớp sáu. Nhận xét về Nhật Quang, huấn luyện viên Lê Thiên Vị nói: “Nhật Quang có tố chất bẩm sinh và thông minh, nếu tiếp tục tập luyện nghiêm túc, cháu có nhiều khả năng trở thành một kỳ thủ có đẳng cấp của nước ta trong tương lai”.

Có mặt tại Nhà văn hóa Thanh Niên vào sáng qua, 20.4, Liễu Đại Hoa hăng hái nhận vai trò bình luận viên kỳ đài cho các ván đấu tại giải quốc tế Phương Trang lần 4. Cứ sau mỗi lần phân tích các nước đi, ông nhận được những tràng pháo tay bái phục của người hâm mộ. Liễu Đại Hoa cười mãn nguyện và hứa chắc nịch rằng: “Ngày 25.4 tới, tôi sẽ đánh cờ mù đồng loạt với 12 kỳ thủ”…

Người đả bại Hồ Vinh Hoa

Liễu Đại Hoa sinh năm 1950 tại Vũ Hán, Hồ Bắc, Trung Quốc. Ông đến với cờ tướng từ năm lên 9 và đến năm 1963 đã vô địch các giải trẻ toàn tỉnh. 11 năm sau, ông là người bất bại tại Hồ Bắc và từ đó từng bước tiến vào con đường chuyên nghiệp. Năm 1980, Liễu Đại Hoa gây chấn động làng cờ Trung Quốc khi vượt qua kỳ vương Hồ Vinh Hoa (kỳ thủ được phong là “phượng hoàng tái sinh” trong giới kỳ nghệ; thiên hạ thích thú cách chơi của Hồ tiên sinh mà bỏ công sưu tập hàng nghìn ván đấu thực chiến của ông để lập thành “bí kíp”; Trung tàn cuộc của Hồ Vinh Hoa còn là hình mẫu cho rất nhiều thế hệ sau này) để trở thành nhà vô địch quốc gia số 1 cờ tướng. Chiến thắng trên cũng chấm dứt sự thống trị của các tay cờ miền nam Trung Quốc tại các giải quốc gia. Năm 1981 ông tiếp tục giữ vững ngôi vô địch và luôn ở tốp đầu trong suốt thập niên 1980.

Ở giải Ngũ Dương Bôi (giải dành cho những tay cờ hàng đầu Trung Quốc), ông là người đầu tiên giành ngôi vô địch vào năm 1981 và còn về nhất ở giải đấu này vào năm 1983. Năm 1988, Liễu Đại Hoa được phong danh hiệu Đặc cấp quốc tế đại sư.

Người giữ kỷ lục thế giới cờ mù

Nhưng nói đến Liễu Đại Hoa phải nói đến khả năng chơi cờ mù (cờ tưởng) của ông. Năm 2009, ông sang Việt Nam thi đấu biểu diễn cờ tưởng đồng loạt với 10 kỳ thủ. Ở buổi thi đấu này, ông ngồi sau tấm phông màn, nghĩa là biệt lập với các đối thủ khác (được nhìn bàn cờ) và nhận lệnh thi đấu từ một người thư ký. Kết quả, ông thắng 7, hòa 2, bại 1.
Năm 1988, ông được làng cờ nước Pháp vinh danh là “Đông phương điện não” (“máy tính phương Đông”) khi phá kỷ lục đánh cờ tưởng đồng thời 12 bàn (đang tồn tại của Hồ Vinh Hoa) lên 15 bàn (thắng 11, hòa 3, chỉ thua 1). Đến năm 1995, chính ông lại phá tiếp kỷ lục của mình tại Bắc Kinh với 19 bàn đấu đồng loạt (thắng 16, hòa 1 và thua 2). Và kỷ lục này đến nay vẫn chưa bị phá.

Ông kể, năm 13 tuổi, ông bắt đầu học cách đánh cờ bằng trí nhớ. Người tập luyện cùng ông chính là anh em trong nhà: thường chơi cờ tưởng bằng cách tự hình dung bàn cờ trong đầu, ra nước cờ và di chuyển trên bàn cờ qua lời nói với nhau. Lâu ngày điều này trở thành thói quen. Thói quen này được ông duy trì suốt… 10 năm liền, trước khi ông dấn thân vào con đường chơi cờ chuyên nghiệp. Không phủ nhận mình có trí nhớ thiên bẩm nhưng để trở thành một cao thủ cờ tưởng, ông cho biết phải sở hữu 2 điều kiện tiên quyết: “Có công lực chơi cờ lâu năm, thường xuyên luyện cờ với tất cả đam mê và có trí tưởng tượng phong phú”.

Cờ tưởng được xem là kiệt tác của trí tưởng tượng, là sự thử thách não bộ, trí nhớ của con người. Ở đấy, tư duy và sức sáng tạo của con người là vô hạn và Liễu Đại Hoa là một trong những đại diện tiêu biểu của sự vô hạn ấy… [img]xq573-0.jpg;center;iễu Đại Hoa phân tích một ván đấu cho người hâm mộ Việt Nam – Ảnh: Thanh Tùng[/img]