Cờ cười: tranh vui về cờ 4

Ông Phan Kỳ Trung là bạn của ông Nguyễn Thi Hùng, một danh kỳ hàng đầu Hà Nội. Ông thích chơi cờ nhưng chơi kém, bị ông Thi Hùng chấp đến Pháo mà vẫn thua. Ông tìm đủ mọi cách để “thắng một bàn danh dự” mà không nổi. Cuối cùng, ông ôm chăn màn đến nhà ông Lục Chi xin học. Ông Lục Chi thấy ông Trung chơi yếu quá nên bảo: “Tôi dạy ông cách chống chấp Mã, nhưng nếu ông vận dụng tốt thì có thể chơi bằng phân một hai ván. Nhưng phải nhớ là không được chơi ván thứ ba, vì từ ván thứ ba trở đi chắc chắn ông chỉ có thảm bại”.

Ba ngày đầu ông Lục Chi dạy cách đổi quân, hễ đối phương ra cây nào là… tính luôn.

Ba ngày sau ông dạy cuộc cờ tàn Xe Mã Tốt, Sĩ Tượng toàn thắng Xe Sĩ Tượng toàn.

Sau một tuần ông Lục Chi đánh thử và cho phép “siêu học trò” xuất trận.

Về đến nhà, ông Trung bèn mời ông Thi Hùng tỷ thí. Ông tuyên bố nếu ông Thi Hùng chấp nửa Mã (ván một Mã, ván đi trước) thì ông sẽ… xóa tên Thi Hùng. Ông Thi Hùng nóng mặt liền mang bàn cờ đến. Giải thưởng là một vò rượu ngon.

Trận đấu diễn ra trên sân, cả làng kéo đến xem và chờ thưởng thức rượu. Nghe nói ông Thi Hùng đánh đến vã mồ hôi mà vẫn thua cả hai ván. Sau trận đấu ông bắt tay chúc mừng ông Trung. Còn ông Trung hể hả tuyên bố luôn với mọi người rằng thư nay ông quyết… vĩnh biệt với cờ. Ai cũng lấy làm tiếc tại sao ông tài ba thế mà không cố chút nữa để làm vẻ vang cho cờ Tướng nước nhà.

Chỉ có ông Lục Chi là tủm tỉm cười, ngâm nga “Cuộc cờ tan trong chén rượu nồng…”

Các qui định:

[b]1) Chữ cái viết tắt quân cờ[/b]
*Tướng (Soái): K (King)
*Sĩ: A (Advisor)
*Tượng: E (Elephant)
*Xe: R (Rook)
*Pháo: C (Cannon)
*Mã: H (Horse)
*Chốt (tốt, binh): P Pawn

[b]2) Bên – mầu (quân đen / trắng)[/b]
*Chữ cái hoa chỉ quân Ttrắng (quân đỏ)
*Chữ cái nhỏ chỉ quân Đen (quân xanh)

Ví dụ:
P – quân tốt trắng
r – quân xe đen

[b]3) Cách ghi[/b]
Dò theo từng hàng trên bàn cờ, nếu:
*Gặp các điểm trống (không có quân) thì đếm các điểm trống liền cạnh nhau trên hàng đó, ghi lại bằng một số
*Gặp quân cờ thì căn cứ vào quân cờ và mầu ghi lại quân cờ đó bằng chữ cái thích hợp
*Hết một hàng thì thêm một ký tự / để phân biệt hàng cho dễ

[b]4) Thêm các thông tin khác[/b]
Sau khi được một chuỗi chữ cái ghi lại một thế cờ, ta có thể thêm các thông tin phụ sau:
*Bên nào đang đến lượt đi, dùng chữ cái w (white) chỉ bên trắng, b (black) nếu muốn chỉ bên đen
*Nước cờ đó là nước đi thứ mấy

[b]5) Ví dụ[/b]
Ta có một thế cờ sau:

[fen text=0 popup=0]9/9/r4khPH/6P2/5P3/5p3/3r5/5h3/2Cp1pp2/1RCcK3c w - - - 1;center;Hình 1: một thế cờ[/fen]

Ta ghi lại thế cờ trên bằng cách lần từng hàng:
Hàng 1:
* Hàng này là trống, có 9 điểm trống cạnh nhau. Ta ghi lại bằng số 9.
* Thêm dấu kết thúc dòng, ta được 9/

Hàng 2: Tương tự như trên, ta được 9/9/
Hàng 3:
* Vị trí đầu tiên là một quân xe đen (xanh), ta chọn chữ cái viết nhỏ r, ta có 9/9/r
* Tiếp theo là 4 điểm trống cạnh nhau, ta có 9/9/r4
* Tiếp theo quân tướng đen cho 9/9/r4k
* Quân mã đen cho 9/9/r4kh
* Quân chốt trắng (đỏ) được biểu diễn bằng chữ hoa P và cho 9/9/r4khP
* Quân Mã trắng kết thúc hàng bằng 9/9/r4khPH
* Đừng quên dấu kết thúc hàng 9/9/r4khPH/

Các hàng tiếp theo làm tương tự cho ta chuỗi:

[b]9/9/r4khPH/6P2/5P3/5p3/3r5/5h3/2Cp1pp2/1RCcK3c[/b]

Nếu biết là bên trắng đang đến lượt đi và đây là nước đi đầu tiên, ta thêm các thông tin đó như sau: w – – – 1

Bây giờ nối với chuỗi trên (nhớ có dấu cách ở giữa) ta có chuỗi ký hiệu hoàn chỉnh biểu diễn thế cờ hình 1:

[b]9/9/r4khPH/6P2/5P3/5p3/3r5/5h3/2Cp1pp2/1RCcK3c w – – – 1[/b]

[b]Lưu ý của bạn cờ:[/b]
*Hiện nay đã có nhiều chương trình hiểu được bộ ký hiệu fen của cờ Tướng. Ví dụ chương trình XB của chúng tôi (một chương trình cho download miễn phí – lấy ở phần download của trang web này) có thể chuyển đổi một thế cờ bất kỳ thành dạng fen.
*Tất cả các hình cờ thế trong trang web này đều có kèm theo chuỗi ký hiệu fen. Bạn có thể đánh dấu, copy và dán vào các chương trình hiểu được chúng.

[b]13. Pháo, Mã, Binh phối hợp[/b]

Các binh chủng này phối hợp với nhau tạo ra nhiều tình huống sôi nổi, thú vị. Chúng ta xem các thế cờ sau đây:

[b]Thế 1: Từ khách chuyển thành chủ.[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Từ khách chuyển thành chủ
RED Trắng
BLACK Đen
FEN 4ka3/4aPH2/8e/7C1/6e2/9/4p4/9/3rA4/4K4 w – – – 1
START{
DIAG{ #1 RED }
1. P2.3 T9/7 2. B4-5 Tg5-4
/*Trắng hy sinh Chốt để giành thắng lợi, tất nhiên Đen không thể 2…Tg.1 sẽ thua khi P2 /1.*/
3. P2-4! B5.1 4. M3.5 }END[/game]
thắng.

Thế cờ Pháo, Mã, Tốt Trắng đều là khách, thế mà vào nhà làm chủ cung Tướng Đen.

[b]Thế 2: Khéo điều quân chủ thắng[/b]

[game]
FORMAT WXF
GAME Khéo điều quân chủ thắng
RED Trắng
BLACK Đen
FEN 2eak2C1/4a4/h3e1P2/5c1H1/9/9/P8/4E4/4A4/4KAE2 w – – – 1
START{
DIAG{ #1 RED }
1. B3-4! P6.3
/*Đen không dám ăn Tốt vì 2.M2.3 chiếu ăn mất Pháo. Hoặc nếu 1…P6-7 thì 2.B4.1 rồi 3.M2.1 để M1/3, Đen không đỡ được.*/
2. M2.1! M1.3
/*Nếu sợ mất Tốt mà đi 2. B4.1 thì S5.6, Trắng khó thắng. Chơi như trên chiến thắng nhanh.*/
3. B4.1 M3.4
4. M1.3 S5/6
5. M3/4 S6.5
6. M4.2 S5.4
7.M2.4 }END[/game]
thắng.