Cờ cười: tranh vui về cờ 2

Trong hàng trăm năm qua các môn cờ luôn ở dạng thể thao quần chúng, trăm nghìn người chơi cờ, tới cả triệu người chơi cờ cũng thế, hầu như chẳng ai biết huy chương là gì, cũng chẳng bao giờ phong tặng cho ai một danh hiệu nào, cứ thế đời này qua đời khác, chơi rồi quên đi, lấy vui vẻ, giải trí làm chính, mặt khác qua cờ mà luyện tính tình, biết dự báo trước, suy xét sâu xa, khôn khéo hơn. Tất cả cũng chỉ có vậy thôi.

Ông cha ta thường nói: “Dĩ kỳ hữu hội”, tức là lấy cờ để họp bạn, kết bạn, lấy cờ để chu du, thăm thú các nơi, lại kết hợp cờ với thơ, họa, âm nhạc, vui thú với nhau.

Tất cả những cái đó xem ra vô thưởng vô phạt, đôi lúc cứ như chuyện tầm phào. Nhưng thật ra đó mới chính là tinh hoa, là cốt lõi của cờ. Nó cũng như những vần thơ, đọc lên, ngâm lên có vẻ phù phiếm, nhưng thật ra thơ có một vị trí hết sức vẻ vang trong cuộc sống của con người. Âm nhạc cũng vậy, hát lên, ai thích nghe thì nghe, không nghe thì thôi, chẳng ai bắt buộc, thế nhưng thử hỏi thế giới này có thể thiếu âm nhạc được không? Cờ cũng vậy!

Nói như thế để thấy một hiện tượng: ngày nay có một số người coi cờ chỉ đơn thuần là một môn thi đấu và chỉ có mục đích duy nhất là đạt được thành tích. Quan niệm như thế nên họ cứ chờ tới giải mới “chiêu binh mãi mã” tấp nập “nấu sử sôi kinh”, rồi bằng mọi cách để giành được huy chương, cúp, thứ hạng, đẳng cấp, coi đó là mục tiêu cao nhất của cờ. Qua giải rồi “ai về nhà nấy”, xếp xó cờ quạt, coi như xong việc.

Như thế là chuyên nghiệp chăng? Cũng chẳng phải. Vì nếu chuyên nghiệp thì ngày ngày phải văn ôn võ luyện, thầy ra thầy, trò ra trò, phải có một kế hoạch dài hơi: 3năm, 5năm, đào tạo, tập huấn và có cả một hệ thống về rèn luyện thể lực, tâm lý, sức khỏe, như đào tạo một vận động viên chính quy. Nhưng hầu hết đều chưa làm được như thế.

Chủ yếu là do quan niệm nhưng một số nơi coi cờ, chính xác hơn là việc thi đấu cờ giống như chuyện “mì ăn liền”.

Thiết nghĩ, một xã hội càng nhiều người chơi cờ thì xã hội đó sẽ thông minh hơn, văn minh hơn, tử tế hơn, thân ái hơn, thế thì việc gì cứ phải phụ thuộc vào tiền bạc, danh vọng. Cho nên hiện nay việc phổ cập hóa cho quảng đại quần chúng chơi cờ, chơi cho vui, chơi cho khỏe mới là nhiệm vụ thiết yếu, mới là trọng trách hàng đầu, mới mang lại lợi ích thiết thực, lâu dài và bền vững cho xã hội.

Với một nhận thức như thế thì cờ mới phát huy hết thế mạnh của mình. Ngày nay việc xã hội hóa các môn thể thao ngày càng diễn ra mạnh mẽ, thúc đẩy các môn cờ trở về được cội nguồn và bản chất của nó. Chỉ có điều là cần giảm bớt đi kiểu chơi luộm thuộm, thiếu luật và chú ý cách nói năng ứng xử trong khi chơi.

Đó là lời “đúc kết lại” của đại KTQT BORIS GULKO (người hai lần vô địch Mỹ, năm 1975 vô địch Nga, năm 1994 là ứng của viên sáng giá của giải VĐTG, từng chiến thắng nhiều cao thủ thế giới) sau thất bại 3-5 trong 2 vòng đấu với 4 máy tính được xem là mạnh nhất hiện nay: DEEP JUNIOR, DEEP SHREDDER, DEEP FRITZ, HIARCS.

Tuy phát biểu với một giọng nói và khuôn mặt buồn bã, nhưng ông vẫn khẳng định sự tự tin của mình khi tìm ra những mấu chốt để mang lại thắng lợi cho con người khi đấu với máy tính. Ông đã “gói gọn” những kinh nghiệm đó trong ba ý chính:

[b]Điều thứ nhất[/b]: Tôi đã không tìm được cách chơi thích hợp để chống lại chương trình đánh cờ hiện đại. Những kinh nghiệm của tôi với những thắng lợi ở thập niên 90 đã không còn phù hợp ở hiện tại. Tôi nhận ra rằng, một đại kiện tướng muốn thành công phải có sự chuẩn bị toàn diện với nhiều cách thức để chống lại máy tính- một sản phẩm bằng máy hoàn hảo đến mức được mệnh danh là “người cờ” (chứ không phải là “máy cờ”)!

[b]Điều thứ hai[/b]: Bạn không chỉ phải tìm ra được khuyết điểm của máy tính mà còn phải “giải thoát” cho mình tránh xa những cách ứng xử thông thường khi đấu cờ với một con người. Đồng thời, bạn phải “kiêng khem” tất cả những vấn đề liên quan đến tâm lý, bởi vì máy không thể có tâm lý! Hơn nữa bạn phải “kềm chế” việc tìm kiếm những lỗi lầm trong tính toán nước đi của máy vi tính, đơn giản cũng bởi vì đối thủ của bạn gần như không bao giờ có lỗi trong tính toán!

[b]Điều thứ ba[/b]: Chương trình đánh cờ tốt nhất – một trong những chương trình tôi đã từng chơi – có nhiều sức mạnh khác nhau và cũng nhiều khuyết điểm khác nhau. Nếu bạn tìm kiếm được phương pháp để chống lại một chương trình, bạn có thể gặp khó khăn khi đối mặt với các chương trình khác. Do vậy bạn phải tìm kiếm những lối đánh khác nhau để chống lại nhiều chương trình khác nhau.

Suốt giải đấu tôi đã nhìn ra được cách chơi của những máy tính. Vòng thứ nhất tôi thua với tỉ số 1-3, vòng thứ hai hoà với kết quả 2-2, và tôi nghĩ rằng tôi sẽ thắng ở vòng đấu thứ ba. Đó là điều chắc chắn!”

Thật đáng tiếc giải đấu giữa người và máy tính chỉ diễn ra trong hai vòng đấu! Chúng ta không được biết đến vòng đấu thứ ba để biết được lời phát biểu của đại kiện tướng Boris Gulko có độ chính xác bao nhiêu phần trăm!? Dù sao thì tỉ số 3-5 là rất đáng trân trọng vì 4 máy tính chơi cờ mạnh nhất có khả năng tính toán hàng triệu nước đi trong 1 giây, trong khi “lão tướng” Gulko đã “tròm trèm” ở độ tuổi …U.60.

Xem ra chưa biết ai mạnh hơn ai!

Thắng lợi này càng vang dội vì đối thủ đội tuyển Đức gồm nhiều kỳ thủ gốc Hoa, quê hương của môn cờ tướng. Riêng Nguyễn Thành Trung đã bảo vệ được chức vô địch cá nhân và đây là danh hiệu thứ bảy của anh kể từ khi thi đấu trong màu cờ sắc áo của Pháp. Cũng trong nội dung cá nhân, Huỳnh Vĩnh Tường về hạng 3 và Nguyễn Thái Đông hạng 4.
[img]xq591-0.jpg;right;Ba nhà vô địch Cờ Tướng Châu Âu ( từ trái sang phải ) Nguyễn Thái Đông, Đặng Thành Trung và Huỳnh Vĩnh Tường[/img]

Mặc dù cờ tướng có nguồn gốc từ châu Á, nhưng hiện nay đã có các liên đoàn và câu lạc bộ cờ tướng ở khắp thế giới. Cũng có cả Liên đoàn Cờ tướng châu Á và Liên đoàn Cờ tướng Thế giới. Ngoài ra, từ năm 2008, cờ tướng đã được Uỷ ban Thế vận quốc tế công nhận là một môn thể thao đấu trí và sau Thế vận hội Bắc Kinh 2008, Đại hội Thể thao Trí Tuệ Thế Giới lần thứ nhất đã được tổ chức trong tháng 10 năm đó.

Sau giải vô địch châu Âu vừa qua, các kỳ thủ đội tuyển Pháp bắt đầu chuẩn bị cho Đại hội Thể thao Trí tuệ lần tới, sẽ diễn ra trong khoảng thời gian Thế vận hội Luân Đôn 2010. Trước mắt, họ cũng sẽ tham gia một giải cờ tướng sẽ được tổ chức tại thành phố Mans, Pháp, trong hai ngày 28 và 29/12 tới.

Có thể nói là môn cờ tướng đã được du nhập vào Pháp qua các hội của người Triều Châu tại Paris và chính là qua hội này mà các kỳ thúc gốc Việt tại Pháp mới có đất dụng võ và dần dần đại diện cho Pháp tranh giải châu Âu. Để phổ biến hoạt động của hội Cờ tướng, các anh đã lập ra một trang web Xiang Qi France, nhưng mong muốn của họ đó là có sự tiếp nối của giới trẻ Việt Nam, cũng như sự trợ giúp về mặt vật chất của các mạnh thường quân để duy trì sự phát triển của môn này tại Pháp.
Vừa qua, RFI Việt ngữ đã có dịp tiếp vô địch Cờ tướng châu Âu Đặng Thành Trung và kỳ thủ Nguyễn Thái Đông cùng với Vuibert Jérôme, một thành viên khác trong đội tuyển cờ tướng Pháp.