Ngô Lan Hương đoạt HCĐ giải vô địch cờ tướng châu Á 2006

Lễ hội chùa Vua xuân Bính Tuất được khai mạc ngày mùng 6 tháng giêng Tết (6/2/2006 dương lịch). Một trong các hoạt động khai mạc là biểu diễn đánh cờ người các trận bán kết và chung kết của Giải cờ Tướng chùa Vua (đã bắt đầu thi đấu từ ngày mùng 4 Tết). Kết thúc giải cờ Kiện Tướng Bùi Dương Trân giành ngôi Quán quân (vô địch), Nguyễn Thành Nam giành ngôi Á quân.

Dười đây là một số hình ảnh về lễ Khai mạc và đánh cờ người. Ảnh PHN.

[img]xq395-0.jpg;center;Múa Lân khai hội[/img]
[img]xq395-1.jpg;center;[/img]
[img]xq395-2.jpg;center;[/img]
[img]xq395-3.jpg;center;Đội cờ người làm lễ[/img]
[img]xq395-4.jpg;center;[/img]
[img]xq395-5.jpg;center;Người cầm quân bên đỏ (đeo đai đỏ trên sân cờ) là Bùi Dương Trân, vô địch giải cờ chùa Vua năm nay[/img]

[img]xq14-0.ts1122819558000.jpg;right;Các kỳ thủ cao cấp chơi trong giải Vô địch cờ Tướng Thế giới lần thứ 9[/img]Một trong các đặc điểm chung của các ván đấu đỉnh cao là chúng thường kết thúc từ rất sớm, khi một trong hai đấu thủ hơi vượt hơn đấu thủ kia: một vài quân Chốt hoặc một quân Pháo hoặc Mã, hoặc một bên hàng phòng thủ yếu hơn bên kia, hoặc một bên có các quân cờ ở vị trí tốt hơn. Tỷ lệ các ván cờ họ phải đấu với nhau ở tàn cuộc thấp hơn người thường nhiều và việc một bên chiếu hết bên kia lại càng ít gặp hơn. Khác với những người bình thường, dường như những đấu thủ cao cấp hiếm khi mắc những lỗi nặng và rất nhậy bén nhận ra những thế cờ nguy hiểm.

Thế nhưng cờ vẫn là cờ, các đấu thủ cao cấp vẫn là những con người và có thể mắc lỗi như thường. Chúng ta vẫn có thể tìm được nhiều ván cờ một bên đã phạm những lỗi nặng tạo cơ hội cho bên kia chiếu hết ngay từ rất sớm. Tuy nhiên, điều thú vị là không phải lúc nào đối phương cao cấp của họ cũng tận dụng được những cơ hội này và thế là bỏ qua những ván thắng đẹp mắt. Cái giá phải trả thường là những ván cờ dài hơn và tẻ nhạt thiếu kịch tính hơn (vì không chiếu hết). Nhưng đôi khi cũng khá nặng: thua ván cờ đó. Có lẽ yếu tố tâm lý trong các giải thi đấu đỉnh cao đóng vai trò quan trọng đối với các ván cờ này.

Ta hãy xem một số ván cờ dưới đây mà một đối thủ đã bỏ qua chiến thắng như thế nào. Chúng tôi dùng phần mềm Saola (Saola – The Chinese Chess Challenger, chương trình do người Việt Nam viết) phiên bản 1.5 để phân tích tự động hàng nghìn ván cờ (gần 10000 ván) của những kỳ thủ cao cấp để tìm ra chúng. Chúng tôi đưa cả ván cờ ra đây để các bạn nhân tiện thưởng thức tài nghệ của các đấu thủ, tìm hiểu những nước đi sai lầm của cả hai bên, các cách chiếu hết mà đối phương của họ đã bỏ qua. Nhiều lời giải hơi dài dòng do máy luôn luôn đưa ra cách chiếu và cách chống tối ưu nhất.

Giải cờ Tướng quốc gia 2000

Giải này có khá nhiều ván đấu mà các kỳ thủ đã “quên” không chiếu hết.

[b]1. Ván Nguyễn Anh Quân (thắng) Huỳnh Quang Hiên[/b]
[game boxcomment=0 box=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Ng Anh Quân (thắng) Huỳnh Quang Hiên
RED Nguyễn Anh Quân
BLACK Huỳnh Quang Hiên
RESULT 1-0
START{
1. P2-5 M8.7 2. M2.3 X9-8
3. X1-2 M2.3 4. B7.1 B7.1
5. X2.6 P8-9 6. X2-3 P9/1
7. B5.1 S4.5 8. B5.1 P9-7
9. X3-4 B7.1 10. M3.5 B7.1
11. M5.6 X8.8 12. M8.7 T3.5
13. M6.8 X1-2 14. X4.2 P7-8
15. B5-6 P8.1 16. S6.5 X2.1
17. X9-8 P2.5 18. X8.2 X8/4
19. B6.1 M7.6 20. B7.1 P8-7
21. T3.1 B3.1 22. M8.6 X2-4
23. X8.5 M3/4 24. M7.6 M6.4
25. P5.5 S5.4 26. X4-6 T7.5
27. B6.1 S6.5 28. B6-5 S5.4
DIAG{ #29 RED POPUP }
/*Đến đây, bên trắng chỉ cần đi X8-6 sẽ chiếu hết trong vòng 4 nước: [b]29. X8-6 P7/2 30. B5.1 Tg5-6 31. Xs-4 Ms.6 32. X4.1[/b]

Tuy nhiên, trắng đã bỏ qua cơ hội này và đi như dưới đây, cuối cùng cũng thắng được nhờ đưa được về thế thắng (nhưng không phải chiếu hết).*/
29. X8.2 P7/2 30. X6-3 P7-6
31. B5-6 Mt.6 32. X3/5 X8-4
33. B6-5 M6/7 34. T7.5 P6.5
35. T1.3 P6-5 36. X3-2 P5/3
37. X2.6 Tg5.1 38. X2-3 M4.6
39. X8/1 }END
[/game]
 
 

 [b]2. Ván Phạm Tấn Tình (thua) Dương Nghiệp Lương[/b]
[game boxcomment=0 box=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Phạm Tấn Tình (thua) Dương Nghiệp Lương
RED Phạm Tấn Tình
BLACK Dương Nghiệp Lương
RESULT 1-0
START{
1. P8-5 M2.3 2. M8.7 X1-2
3. M2.3 B7.1 4. B7.1 M8.7
5. P2.4 M7.8 6. X9.1 T3.5
7. X9-6 X9.1 8. X1.1 X9-6
9. X1-4 X6.7 10. X6-4 S4.5
11. X4.3 M8.7 12. P5-4 P2.5
13. T3.5 X2-4 14. S4.5 M7.5
15. P2/5 B7.1 16. X4-3 M5.3
17. P2-7 P2-6 18. X3-6 P6/1
19. X6.5 S5/4 20. M3.2 P6-8
21. M2.4 Ps-9 22. M4.2 P9.4
23. M2.3 Tg5.1 24. B9.1 P9.3
25. S5.4 P8.3 26. Tg5.1 P8-3
27. M7.6 P9/4 28. M6.4 P9-1??
DIAG{ #29 RED POPUP }
/*Nước đi 28 của Đen sai lầm nghiêm trọng. Nước đi đúng phải là B5.1, ván đấu sẽ còn lâu. Với thế cờ trên, bên Trắng chỉ cần đi như sau để chiếu hết trong vòng 7 nước: 29. M4.6 Tg5-6 30. Tg5.1 P3/4 31. P7-4 P3-6 32. S4/5 P6-5 33. B5.1 S6.5 34. M3/4 S5.6 35. M4.2 Trắng thắng

Tuy nhiên, Phạm Tấn Tình đã không nhìn thấy nước chiếu hết đó và đã đi như dưới đây và cuối cùng đã thua “ngược” ván cờ này. Cả hai còn phạm vài sai lầm nữa, đặc biệt bên trắng.*/
29. Tg5-6 P3/4 30. M4.3 Tg5-6
31. Tg6.1 S6.5 32. Ms/1 B3.1
33. P7-2 P3-7 34. P2.7 Tg6/1
35. P2.1 Tg6.1 36. P2/1 Tg6/1
37. P2-1 P7.2 38. Tg6/1 M3.4
39. M1.2 }END
[/game]
 
 

 [b]3. Ván Võ Hồng Châu (thua) Trần Đình Thuỷ[/b]
[game boxcomment=0 box=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Võ Hồng Châu (thua) Trần Đình Thuỷ
RED Võ Hồng Châu
BLACK Trần Đình Thuỷ
RESULT 1-0
START{
1. P2-5 M2.3 2. M2.3 B7.1
3. X1-2 P8-7 4. X2.8 S4.5
5. P8.2 P2/1 6. P8-1 P2-8
7. P1.5 P7.4 8. T3.1 T3.5
9. X9.1 P8.3 10. X9-4 X1-2
11. X4.2 X2.9 12. X4-3 M8.7
13. X3-4 X2-3 14. M3.4 X3/2
15. T1/3 P8.5 16. X4/1 B3.1
17. X4-2 P8-9 18. M4.3 M3.4
19. P5-4 M4.5 20. S6.5 M5.4
21. Tg5-6 M4.2 22. Tg6-5 M2/4
23. Tg5-6 P9/1 24. X2/1 M4.2
25. Tg6-5 X3.2 26. S5/6 M2/3
27. X2-6 M7/8 28. P4-5 P9-7
29. M3.4 M8.7 30. X6.1 P7-1
31. P5-7 P1.1 32. P7-9 X3/3
33. S6.5 X3.3 34. S5/6 M7.6
35. T3.5 X3-2 36. M4/3 T5/3
37. P9-7 M6.4 38. T5/7 P1-3
39. S6.5 P3/1 40. S5/6 B3.1
41. M3.1 X2/2 42. X6-3 T3.5
43. M1.3 Tg5-4 44. P7-6 M4.6
45. S6.5 X2.2 46. S5/6 P3.1
47. S6.5 P3/1 48. S5/6 P3.1
49. S6.5 P3/2 50. P6/2 P3-5
51. S5.6 B3-4 52. X3.1 X2/3
53. X3/1 P5/3 54. X3-4 B7.1
55. M3/4 P5-6 56. X4-3 B7.1
57. S6/5 S5.4 58. X3/2 P6-5
/*Nước đi 58 của bên Trắng sai lầm vì dẫn đến bị chiếu hết trong vòng 4 nước (58. X3/2 P6-5 59. S5.6 M6.4 60. Tg5.1 M4/5 61. Tg5-4 X2-6 Trắng thắng). Nước đi đúng là X3-4 sẽ còn chiến đấu lâu.*/
59. S5.4 M6.4 60. P6.1 X2.3
61. Tg5.1 M4/5 62. Tg5-4 X2/1
DIAG{ #63 RED POPUP }
/*Mặc dù đi không tối ưu, Đen vẫn đang dọa chiếu hết. Nhưng nước đi 62 này thì quay ra “tha” cho Trắng (nước đi đúng: 62. … M5.4 63. Tg4-5 B4-5 chiếu hết). Đen phải tiếp tục khổ chiến như dưới đây và thắng ván cờ nhờ đối phương buông cờ sớm.*/
63. M4/5 X2-4 64. S4/5 B4-5
65. X3.3 P5-6 66. Tg4.1 X4/3
67. X3-8 S4/5 68. X8.6 Tg4.1
69. P1/1 S5.6 }END
[/game]
 
 

 [b]4. Ván Nguyễn Anh Quân (thua) Trịnh Hoàng Sâm[/b]
[game boxcomment=0 box=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Nguyễn Anh Quân (thua) Trịnh Hoàng Sâm
RED Nguyễn Anh Quân
BLACK Trịnh Hoàng Sâm
RESULT 1-0
START{
1. P2-5 M8.7 2. M2.3 M2.3
3. X1-2 X9-8 4. B3.1 B3.1
5. M8.9 B1.1 6. P8-7 M3.2
7. X9.1 T3.5 8. X2.6 S4.5
9. X9-6 X1.3 10. M3.4 M2.1
11. P7/1 B1.1 12. M4.3 P8-9
13. X2.3 M7/8 14. B5.1 P9-7
15. T3.1 P2.3 16. X6.2 M8.9
17. M3.1 T7.9 18. P7-5 T9/7
19. Pt.4 P2/1 20. X6.5 P7/1
21. X6/1 P7.1 22. X6.1 B1-2
23. Pt/1 P7/1 24. X6/4 B3.1
25. B7.1 B2-3 26. X6/1 M1.3
27. X6/1 P2-3 28. Ps.1 M3/4
29. X6-8 P3.5 30. S6.5 X1/3
31. B3.1 P3/2 32. Ps-2 P3-9
33. P2.7 P9-7 34. S5/6 Pt-1
35. B3.1 P1.2 36. S6.5 P7-8
37. S5.6 B3.1 38. X8.4 P1/8
39. B3.1 M4.2 40. S4.5 M2.3
41. Tg5-4 M3/4 42. B3-4 M4/5
43. B4-5 M5.3 44. X8-5 S5/4
45. X5-3 P1-2 46. X3.3 X1.9
47. S5/6 P8-6

DIAG{ #48 RED POPUP }
/* Đến đây Đen có thể chiếu hết như sau: P2.8 S6.5 P2/1 S5/6 X1-4 Tg4.1 M3.5 Tg4-5 M5.4 Tg5.1 X4-5 S6/5 X5/1 Tg5-4 X5/3

Đen đi như dưới đây và cuối cùng đã thắng nhờ hơn quân hơn thế.*/
48. X3/6 S6.5
49. P2/3 P2.8 50. Tg4.1 X1/1
51. S6/5 X1/5 }END
[/game]

 [b]5. Ván Huỳnh Quang Hiền (thua) Trần Văn Ninh[/b]

[game boxcomment=0 box=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Huỳnh Quang Hiền (thua) Trần Văn Ninh
RED Huỳnh Quang Hiền
BLACK Trần Văn Ninh
RESULT 1-0
START{
1. T3.5 B3.1 2. B3.1 M2.3
3. M2.3 P2-1 4. M8.7 X1-2
5. X9-8 P8-6 6. S4.5 M8.9
7. P2.5 T3.5 8. M3.4 X9-8
9. X1-2 P6.2 10. X2.3 M3.4
11. M4.6 X8.2 12. X2-4 P6-8
13. P8.6 S4.5 14. M6.7 X2-3
15. Mt/9 P1-4 16. P8.1 P4/2
17. P8/2 X8/2 18. X4-2 P8-6
19. X2.6 M9/8 20. X8.6 X3-2
21. X8/2 P6/2 22. P8-4 X2.5
23. M9/8 S5.6 24. M8.6 B5.1
25. M6.7 P4.6 26. B1.1 M8.7
27. Mt/9 M7/9 28. M9/8 P4/5
29. M8.7 P4-5 30. B7.1 B3.1
31. T5.7 M9.8 32. T7/5 M8.9
33. Ms.8 M9.8 34. M8/6 M8/6
35. M7/5 M6/5 36. M6.5 P5.3
37. B5.1 P5-8 38. B5.1 T5.7
39. B9.1 P8-5 40. B9.1 P5.2
41. B9-8 P5-8 42. B8-7 P8/2
43. S5/4 P8-3 44. S6.5 P3.2
45. Tg5-6 B9.1 46. T5/3 B9.1
47. T7.5 S6.5 48. Tg6.1 P3/5
49. S5.6 B9-8 50. S4.5 T7/5
51. T3.1 T7.9
DIAG{ #50 RED POPUP }
}END
[/game]

Trong ván này, dường như cả hai bên không nhìn thấy nước thắng hiển nhiên (chiếu hết trong một nước) của Đen ở hai nước cuối.

 [b]6. Ván Hoàng Hải Bình (thắng) Phạm Thu Hà[/b]

[game boxcomment=0 box=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Hoàng Hải Bình (thắng) Phạm Thu Hà
RED Hoàng Hải Bình
BLACK Phạm Thu Hà
RESULT 1-0
START{
1. P2-5 M8.7 2. M2.3 B7.1
3. X1-2 X9-8 4. X2.6 M2.3
5. P8-6 M7.6 6. M8.7 T7.5
7. X9-8 X1-2 8. X8.4 B3.1
9. B7.1 P2.1 10. P5.4 S6.5
11. P5/1 P2.1 12. P5-8 X2.4
13. B7.1 X2-3 14. M7.6 M6.7
15. T7.5 X3.2 16. X2/3 M7/5
17. X8-7 X3/1 18. T5.7 M5/6
19. X2.3 X8-6 20. T7/5 X6.2
21. X2-3 M6.4 22. X3-7 X6.1
23. X7-4 M4/6 24. M3.2 B7.1
25. M2.1 B7.1 26. M6.4 B7-6
27. B5.1 M3.2 28. M1/3 M2.1
29. M3/4 P8-6 30. Ms.2 M1.2
31. P6/1 M2/3 32. P6.2 M3.1
33. B5.1 M1.3 34. P6/2 M6.8
35. B5.1 T5.3 36. B5-6 P6-2
37. S6.5 P2.4 38. Tg5-6 M8.6
39. S5.6 M6.8 40. B1.1 P2-4
41. B1.1 P4.2 42. Tg6.1 M3/1
43. B1.1 M1/3 44. Tg6/1 M3.2
45. Tg6.1 M2/3 46. Tg6/1 M3.2
47. Tg6.1 M8/6 48. M2.3 M6.4
49. M4.2 M4.2 50. Tg6-5 Tg5-6
51. M3.2 Tg6-5 52. Ms/3 Ms/4
DIAG{ #53 RED POPUP }
/*Trắng bỏ qua nước chiếu hết như sau: [b]M2.3 Tg5-6 M3/5 Tg6.1 M5/3.[/b]*/
53. M3.1 M4/6 54. B1-2 M6.7
55. Tg5-4 M7/6 56. M1.2 }END
[/game]

 [b]7. Ván Lê Thị Hương (thắng) Lý Thanh Phương[/b]
[game boxcomment=0 box=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Lê Thị Hương (thắng) Lý Thanh Phương
RED Lê Thị Hương
BLACK Lý Thanh Phương
RESULT 1-0
START{
1. P2-5 P8-5 2. X1.1 M8.7
3. M2.3 X9-8 4. X1-6 M2.1
5. B9.1 X8.4 6. M8.9 S6.5
7. X6.7 B1.1 8. B9.1 X8-1
9. X9.1 Xt-6 10. X9-2 P5-4
11. X2.7 P2.2 12. X2-3 T7.5
13. S6.5 B7.1 14. B5.1 P2.2
15. M9.8 M1.2 16. B5.1 X6-5
17. M8.6 M2/4 18. M6.8 P2-7
19. M3.5 X5.2 20. M8.7 Tg5-6
DIAG{ #21 RED POPUP }
/*Lê Thị Hương có thể tiết kiệm cho mình (và cả đối phương) nhiều thời gian và sức lực (một nửa ván cờ) nếu chiếu hết ngay bằng cách đi như sau: [b]P8.6 X5-6 P5-4 X6.1 S5.4 M7.6 X6.1 S5/4 X3-4[/b]*/
21. M7.9 X5-3 22. T7.9 X3-2
23. P8-7 X2.2 24. P7/2 P7-5
25. M9/7 M4.3 26. X6/1 S5.4
27. Tg5-6 X2/3 28. X3/1 Tg6.1
29. X3.1 Tg6/1 30. X3/2 Tg6.1
31. X3-4 Tg6-5 32. X4-1 Tg5-4
33. P5-6 M3.4 34. S5.6 P5-3
35. M7/6 P3-4 36. Tg6-5 }END
[/game]

 [b]8. Ván Phạm Thu Hà (thua) Lý Thanh Phương[/b]
[game boxcomment=0 box=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Phạm Thu Hà (thua) Lý Thanh Phương
RED Phạm Thu Hà
BLACK Lý Thanh Phương
RESULT 1-0
START{
1. P2-5 P2-5 2. M2.3 M2.3
3. X1-2 P8-7 4. M8.7 X1.1
5. B7.1 X1-4 6. X2.4 M8.9
7. X9.1 X9-8 8. X2-6 X4-6
9. M7.8 S6.5 10. M8.7 P7.4
11. T3.1 P5-7 12. M7/8 X6.3
13. P5-7 T7.5 14. B7.1 Pt-8
15. X9-2 P7.5 16. P8-3 X6-3
17. P7.2 X3-5 18. M8.7 X5.2
19. P3-5 T5.3 20. S4.5 T3.5
21. X6-4 P8-1 22. X2.8 M9/8
23. P5-9 X5-8 24. T7.5 P1-5
25. Tg5-4 P5-2 26. B1.1 X8.3
27. T5/3 P2.3 28. P7/4 X8/2
29. P9-5 X8/5 30. X4-8 X8-6
31. Tg4-5 P2-1 32. X8.3 T5/3
33. P5-9 B7.1 34. P9-6 M8.7
35. P6.4 B1.1 36. M7/9 M3.4
37. X8/4 P1/4
DIAG{ #38 RED POPUP }
/* Trắng đã bỏ qua nước chiếu hết ngay tại đây (chiếu hết trong một nước) và phi trả giá bằng cả ván cờ này. Bạn có tìm ra nước chiếu hết này không?*/
38. M9/7 P1-9
39. X8.2 P9-5 40. T3.5 Tg5-6
41. M7/5 M4.5 42. S5.4 X6.5
43. S6.5 X6-5 }END
[/game]

 [b]9. Ván Trần Thị Minh (thắng) Nguyễn Thị Thuý An[/b]

[game boxcomment=0 box=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Trần Thị Minh (thắng) Nguyễn Thị Thuý An
RED Trần Thị Minh
BLACK Nguyễn Thị Thuý An
RESULT 1-0
START{
1. P2-5 P8-5 2. X1.1 M8.7
3. X1-6 X9-8 4. M2.3 X8.4
5. M8.7 M2.3 6. P8.2 B3.1
7. X6.5 T3.1 8. P8-5 X8-4
9. X6/1 M3.4 10. X9-8 P2-3
11. Pt.3 T7.5 12. X8.4 M4.3
13. P5-4 X1.1 14. T3.5 X1-6
15. S4.5 X6.5 16. X8.3 M3/4
17. M7.8 B3.1 18. M8.9 M7/5
19. M9.7 M5.3 20. T5.7 X6-7
21. M3/4 X7-5 22. X8-9 M3.2
23. X9-6 X5/2 24. M4.3 S6.5
25. X6-8 M4.5 26. M3.4 M5/7
27. P4.1 M2.4 28. M4.3 X5-6
29. P4/1 X6/1 30. M3.1 M7/8
31. X8-5 X6/1
DIAG{ #32 RED POPUP }
/* Trắng có thể chiếu hết Đen trong vòng 3 nước: [b]P4-8 X6.7 Tg5-4 M4.6 P8.7[/b]*/
32. X5-4 S5.6
33. M1/3 B9.1 34. T7.5 B9.1
35. B1.1 M8.9 36. P4.4 M9/7
37. B9.1 }END
[/game]

[i]Kính gửi toà soạn báo.
Xin cho hỏi:
– Phần mềm (sw) nào hiện nay là sw mạnh nhất của cờ tướng?
– xq master và xiexie master cái nào mạnh hơn?[/i]
[b]Trần Công Nguyên[/b]

Câu hỏi của bạn trả lời không đơn giản chút nào. Chúng ta sẽ chia phần trả lời thành nhiều phần và đi lần lượt:

[b]1. So sánh công bằng hai chương trình cờ[/b]

*Muốn so sánh bất cứ thứ gì một cách công bằng, người ta phải so sánh chúng trong các môi trường giống hệt nhau. Nếu môi trường khác nhau, việc so sánh thường mất hầu hết ý nghĩa. Ví dụ so sánh giữa một người chạy bộ xuống dốc, thuận gió với một người chạy lên dốc và ngược gió sẽ không được công nhận kết quả trong đa số trường hợp.

Đối với các chương trình cờ, để so sánh công bằng phải chạy chúng trên các phần cứng giống hệt nhau, cài hệ điều hành như nhau. Sau một số ván còn phải đổi máy giữa chúng (mặc dù cách dùng một máy để chạy cả hai là đơn giản nhất nhưng cách làm này không công bằng do các chương trình có thể ảnh hưởng đến nhau).

*Phải cho chúng đấu với nhau một số lượng ván tương đối lớn (thường là từ một vài trăm ván trở lên) thì kết quả mới thực chất. Một vài ván tuy có thể cho bạn kết quả “áng chừng” nhưng không chắc đúng. Lý do [i]cờ là vô cùng[/i]. Có thể đối với một vài kiểu khai cuộc này chương trình này đánh kém chương trình kia, nhưng ở khai cuộc khác kết cục có thể lại ngược hoàn toàn. Một số chương trình lại có khả năng học tốt nên ngay sau một vài ván nó sẽ nắm được đối thủ và có phương cách xử lý thích hợp.

Người mua phần mềm thích kết quả so sánh kiểu này (tức là công bằng) hơn. Mong muốn của họ là mua được một chương trình mạnh nhất khi chạy trên cùng một phần cứng là máy của họ.

Trong [topic id=258]Giải cờ Tướng máy tính lần 1[/topic] (kết hợp giữa ĐHQG Hà Nội và tạp chí PCWorld VN), chúng tôi đã nhấn mạnh việc so sánh công bằng bằng cách cho chạy các chương trình cờ trên các phần cứng giống nhau và đấu qua chương trình trọng tài để đảm bảo thật công bằng về luật và thời gian.

[b]2. Cách so sánh phổ biến hiện nay[/b]
Tuy nhiên, cách so sánh “công bằng” ở trên không dễ thực hiện, rắc rối về mặt kỹ thuật (phải đảm bảo các máy tính chạy thật giống nhau), nhưng quan trọng hơn là nó làm hạn chế khả năng sáng tạo của những người phát triển chương trình cờ do đã tách rời phần mềm với phần cứng, bỏ qua sự phát triển của phần cứng. Ví dụ, dù một người lập trình có bỏ rất nhiều tiền ra để mua những phần cứng tiên tiến nhất (như máy có nhiều bộ vi xử lý, máy tính lớn, máy cài hệ điều hành khác thường…) và bỏ rất nhiều công sức ra phát triển chương trình cờ chạy trên các phần cứng đó thì khi thi đấu họ lại phải bỏ hết những phát triển đó để quay về với cấu hình cơ bản trong cuộc đấu nhân danh “công bằng”. Mặt khác, những cuộc thi “công bằng” này sẽ loại bỏ thẳng tay các phần cứng, các máy tính được phát triển chuyên dụng để chơi cờ.

Do đó, cách so sánh phổ biến hiện nay là so sánh các chương trình chạy trên những phần cứng, hệ điều hành mà tác giả tự chọn. Lúc này, không hẳn là đánh giá xem chương trình nào mạnh hơn chương trình nào mà là hệ thống chơi cờ nào (bao gồm chương trình và phần cứng) mà một tác giả cờ tạo ra mạnh đến đâu.

Tất nhiên cách đánh giá này không thể công bằng như cách đầu do khoảng cách có thể quá chênh lệch về phần cứng. Rõ ràng những người khổng lồ về tài chính và kinh nghiệm sẽ thắng thế. Một chương trình dù phát triển trong thời gian ngắn nhưng sẽ có ưu thế lớn nếu chạy trên máy tính lớn hay có những bảng mạch, IC được thiết kế riêng cho cờ, so với một chương trình chạy trên máy bình thường.

Thực ra cách so sánh này không phải mới và đã có ngay từ khi xuất hiện các cuộc thi cờ máy, xuất phát từ cuộc chạy đua chế tạo ra hệ thống chơi cờ có thể đánh bại người Vô địch thế giới. Nói cách khác, mục đích so sánh các hệ thống cờ với nhau là phụ, mà tất cả vì mục đích tối thượng: thách thức trí tuệ con người, tước ngôi Vô địch cờ của người.

Kiểu so sánh này cũng [i]làm khó[/i] cho người chọn mua phần mềm. Họ sẽ khó mà biết được với phần mềm này phần mềm kia mà chạy trên máy tính của họ sẽ có kết quả như thế nào. Một chương trình giải nhất (nhờ chạy trên một máy có nhiều bộ vi xử lý) chắc gì đã thắng được một chương trình “kém” hơn (do máy kém) khi cùng chạy trên máy của người mua.

Ngoài ra nếu chỉ xét một hệ thống chơi cờ là mạnh hay yếu qua một vài cuộc thi thì hoàn toàn chưa đủ. Cuộc thi là để tranh giải thưởng nhưng số ván đấu trong một cuộc thi quá ít nên không đủ để đảm bảo kết quả so sánh là luôn đúng.

Đối với con người, người ta đã nghiên cứu và đưa ra giải pháp so sánh từ lâu. Đó là dùng các hệ số như ELO để đánh giá xem một người chơi cờ đang ở đâu trên thế giới. Đối với các hệ thống chơi cờ Vua người ta đã lập ra một tổ chức gồm những người tình nguyện chuyên cho các chương trình cờ đấu với nhau trên các phần cứng khác nhau rồi tính ELO của chúng (kèm theo loại máy) và cung cấp định kỳ danh sách này. Người dùng sẽ biết phải mua phần mềm nào để nó là mạnh nhất cho máy họ có.

[b]3. Chương trình cờ Tướng nào mạnh nhất hiện nay?[/b]
Hoàn toàn không có câu trả lời. Không có tổ chức nào đứng ra tính hệ số (ELO) cho các chương trình cờ Tướng. Chúng ta đành tạm bằng lòng cách so sánh tương đối thông qua một vài cuộc thi ít ỏi trên thế giới.

Năm 2005 chỉ có duy nhất cuộc thi cờ máy diễn ra ở Đài Loan. Chương trình XqMaster giành giải nhất nên có thể tạm coi đó là chương trình cờ mạnh nhất hiện nay. Tất nhiên còn có nhiều chương trình không tham gia năm nay hoặc chưa bao giờ tham gia nên kết quả chỉ mang đậm tính tham khảo.

[b]4. So sánh XieXie (XX) và XqMaster[/b]
Hai chương trình XX và XqMaster mới chỉ có dịp so tài chính thức với nhau qua giải cờ tướng tổ chức ở Đài Loan năm 2005. Trong giải này XqMaster đoạt huy chương vàng trong khi XX không những không bảo vệ được chức vô địch (đã từng đoạt năm 2004) mà còn không đoạt huy chương nào, “ngậm ngùi” ở vị trí thứ 6 (trong tổng số 9 chương trình tham gia).

Tuy nhiên, kết quả trên chỉ có tính tương đối khi so sánh hai chương trình này với nhau. Đứng về mặt so sánh công bằng thì không có sự công bằng ở đây. XqMaster chạy trên một máy tính mạnh hơn nhiều: tốc độ cao hơn và máy có hai bộ vi xử lý (dual core) trong khi XX chạy trên một máy tính yếu hơn. So sánh thời giá hiện nay, máy của XqMaster đắt gấp đôi máy của XX. Số ván đấu của hai chương trình này cũng rất ít ỏi nên không nói được nhiều điều.

Có lẽ từ cuộc thi trên ta chỉ có thể rút ra được kết luận sau:
*XqMaster chạy trên máy dual core mạnh hơn (so sánh chỉ có tính tương đối do số ván đấu quá ít) XX chạy trên máy thường.
*XqMaster chạy được và tận dụng được phần cứng tiên tiến (dual core) hơn XX trong giải đấu.

Việc so sánh này không đảm bảo hai chương trình này khi chạy trên các phần cứng khác nhau với cuộc thi sẽ có cùng kết quả. Cũng không ai có thể đảm bảo năm tới XqMaster có thể thắng tiếp.

[img]xq278-0.jpg;center;Xiexie và Xqmaster[/img]

Khi XqMaster đến cuộc thi nó có một ưu thế cực lớn là không ai biết nó là ai (tác giả chưa từng phát hành nó trước cuộc thi) trong khi XX (và một số chương trình khác) đã được phát hành rộng rãi. Chắc chắn tác giả XqMaster đã có một thời gian dài nghiên cứu XX để tìm ra điểm mạnh, điểm yếu và tìm ra “phương thuốc” trị thích hợp, khai cuộc “tủ” để diệt XX. Nhưng năm tới chính XqMaster sẽ trở thành mục tiêu bắn phá của các chương trình khác và ưu thế bí mật, bất ngờ không còn nữa khi tác giả bắt đầu phát hành nó và người trong cuộc ai cũng biết nó. Các tác giả khác sẽ không tiếc công sức cải tiến chương trình và tiền đầu tư máy móc để tránh bị thất thế như cuộc thi vừa rồi.

[b]5. Bạn nên dùng chương trình nào?[/b]
Nhân tiện xin trả lời một số bạn xin lời khuyên nên dùng chương trình nào. Câu trả lời này không hẳn là một lời khuyên mà chỉ là một gợi ý.

*Nếu bạn thật sự cần một chương trình mạnh và bạn đã có sẵn hoặc sẵn sàng bỏ ra một khoản đầu tư kha khá mua máy tính loại mới (dual core trở lên) thì nên dùng XqMaster. Thường các yêu cầu này không thật nhiều, chỉ xẩy ra đối với các bạn là kỳ thủ chuyên nghiệp đã thắng dễ dàng các chương trình cờ khác, hoặc đối với những người muốn dùng nó kiếm điểm thật cao khi chơi trên mạng (kiểu chơi cheating – “ăn gian”).
*Với các kỳ thủ thông thường có trình độ từ mức đầu của kỳ sư (kiện tướng) trở xuống thì chỉ cần những biện pháp đơn giản và rẻ tiền là nâng cấp phần cứng (mua một máy tính mạnh hơn máy tính cũ nhưng không cần phải là loại thật đắt tiền), rồi tập trung khai thác phần mềm cờ có sẵn là tương đối thỏa mãn. Theo kinh nghiệm của bản thân, chúng tôi thấy đa số những người có trình độ cờ bình thường nhưng lại chê bai chương trình cờ này yếu, chương trình kia yếu là do dùng sai, đặt tham số sai (ví dụ chỉ cho chương trình chạy trên máy quá yếu, thời gian nghĩ chỉ một vài giây). Nên nhớ hầu hết các chương trình có đẳng cấp cao đều có khả năng thắng đến 99.99% số người dùng trên thế giới. Nếu bạn chắc không thuộc 0.01% còn lại kia thì sẽ không cần chương trình mạnh hơn.
*Đối với các bạn yêu cờ, mong muốn học tập về cờ thì nên chọn các chương trình có nhiều chức năng hơn, đặc biệt các chức năng giúp tập luyện. Đứng về phương diện này thì theo chúng tôi, XqMaster phiên bản hiện tại (năm 2005) là một chương trình rất kém không nên đầu tư do số chức năng quá nghèo nàn.