Làm các bài giải cờ thế chính là sự hoàn thiện cao về lý thuyết và rèn luyện kỹ năng. Mặt khác qua làm loại bài tập này mà nhập tâm được hàng trăm dạng phức tạp của các thế có mà trước sau rồi cũng xuất hiện trong các ván đấu.
Người ta kể rằng có một kỳ thủ cấp kiện tướng hẳn hoi, cờ tàn còn Mã Tượng mà không sao chiếu hết được vua đối phương, ấy chỉ vì không thuộc bài.
Các bài tập cờ thật muôn hình vạn trạng từ đơn giải nhất là “Chiếu hết sau một nước”, tiến dần lên hai, ba… bảy nước…
Có bài tập chỉ dành cho các đòn bắt đôi, chiếu đôi. Có loại bài tập chuyên về thí quân, có loại bài tập chuyên về phòng thủ (hòa cờ), có bài tập về các đòn chiến thuật… cũng có loại bài tập chỉ nhằm kiểm tra chỉ số thông minh của kỳ thủ.
Như vậy các bài tập là cả một khối lượng đồ sộ, chẳng thế mà nhà sư phạm cờ bậc thầy thế giới Mikhail Botvinik đã có những chỉ dẫn hết sức nghiêm túc cho các học trò của mình trong việc phải làm đầy đủ và toàn diện các bài tập cờ ngay khi họ còn rất bé. Không chỉ là việc giải được các bài tập mà việc phân tích các cách giải sau đó cũng không kém phần quan trọng. Cũng chính qua việc giải các thế cờ của học trò mà các huấn luyện viên phát hiện ra những khả năng, nắm bắt được cá tính, phong cách, sở trường sở đoản của học trò mình.
Một trong những nguyên nhân dẫn tới ít làm bài tập ở các lớp huấn luyện của ta là số lượng bài tập còn quá ít. Để có được một tuyển tập các toại bài tập đòi hỏi sự khảo cứu, sắp xếp, phân loại, định mức độ khó dễ… vừa công phu vừa tốn không ít thời gian, lại phải từ nhiều nguồn tư liệu khác nhau. Một bộ sưu tập cờ thế thường ở con số hàng vạn, hàng chục vạn là chuyện bình thường. Nếu không có những bộ sưu tập cờ thế như vậy thì hoặc không có đủ bài tập hoặc chỉ có được một mớ bài tập “hổ lốn” thích gì giải nấy không theo một thứ tự, trình độ nào hết. Hiện nay các sách bài tập cớ còn ít cho nên việc giải các bài tập các thế có còn bị coi nhẹ. Ỏ các nước có nền cờ tân tiến, ở mỗi câu lạc bộ, thậm chí mỗi gia đình có những tủ gỗ chia thành nhiều ô nhỏ như kiểu thư viện, mỗi ô chứa một loại bài tập, hay một loại cờ thế cho người chơi cờ tập luyện, có những đĩa CD có thế cung cấp một số lượng lớn các thế cờ…
Cách tập luyện bài bản như thế giúp cho kỳ thủ sớm tinh thông “nghề nghiệp”, khi thi đấu thực tế sẽ nhận ra rất nhanh thế trận, chiến thuật, các loại “đòn phép” của đốt phương trên nền tảng hàng nghìn thế trận đã quen giải từ nhà, hay tự mình hình thành những đòn phối hợp bất ngờ tấn công, lật ngược thế cờ giành thắng lợi.
Leave a Reply