Tháng: Tháng 3 2006

[img maxheight=200 maxwidth=200 ]xq498-0.jpg;right;Nhà báo Đào Phi Khanh[/img]”Đặng Kỳ Ái” thực ra chỉ là một trong số nhiều bút danh của nhà báo Đào Phi Khanh. Ông là một cây bút lớn và một trong số ít tác giả người Việt Nam viết nhiều về cờ Tướng. Các bài báo của ông đều toát lên niềm đam mê, sự am hiểu sâu sắc và cả sự trăn trở cho cờ Tướng nước nhà. Ông đã viết rất nhiều thể loại, từ những giai thoại làng cờ dí dỏm, những câu chuyện ngắn cho đến những bài phân tích cờ chuyên sâu. Mỗi khi có một sự kiện cờ lớn, người ta thường chờ đợi những bài phân tích mổ xẻ của ông. Có lẽ ông là người có số lượng bài báo về cờ nhiều nhất ở Việt Nam.

Bạn Cờ sẽ đăng tải dần dần các bài viết trong kho sưu tập này. Xin thay mặt các bạn hâm mộ cờ và ban biên tập gửi đến nhà báo Đào Phi Khanh lời cảm ơn trân trọng nhất.

Làm các bài giải cờ thế chính là sự hoàn thiện cao về lý thuyết và rèn luyện kỹ năng. Mặt khác qua làm loại bài tập này mà nhập tâm được hàng trăm dạng phức tạp của các thế có mà trước sau rồi cũng xuất hiện trong các ván đấu.

Người ta kể rằng có một kỳ thủ cấp kiện tướng hẳn hoi, cờ tàn còn Mã Tượng mà không sao chiếu hết được vua đối phương, ấy chỉ vì không thuộc bài.

Các bài tập cờ thật muôn hình vạn trạng từ đơn giải nhất là “Chiếu hết sau một nước”, tiến dần lên hai, ba… bảy nước…

Có bài tập chỉ dành cho các đòn bắt đôi, chiếu đôi. Có loại bài tập chuyên về thí quân, có loại bài tập chuyên về phòng thủ (hòa cờ), có bài tập về các đòn chiến thuật… cũng có loại bài tập chỉ nhằm kiểm tra chỉ số thông minh của kỳ thủ.

Như vậy các bài tập là cả một khối lượng đồ sộ, chẳng thế mà nhà sư phạm cờ bậc thầy thế giới Mikhail Botvinik đã có những chỉ dẫn hết sức nghiêm túc cho các học trò của mình trong việc phải làm đầy đủ và toàn diện các bài tập cờ ngay khi họ còn rất bé. Không chỉ là việc giải được các bài tập mà việc phân tích các cách giải sau đó cũng không kém phần quan trọng. Cũng chính qua việc giải các thế cờ của học trò mà các huấn luyện viên phát hiện ra những khả năng, nắm bắt được cá tính, phong cách, sở trường sở đoản của học trò mình.

Một trong những nguyên nhân dẫn tới ít làm bài tập ở các lớp huấn luyện của ta là số lượng bài tập còn quá ít. Để có được một tuyển tập các toại bài tập đòi hỏi sự khảo cứu, sắp xếp, phân loại, định mức độ khó dễ… vừa công phu vừa tốn không ít thời gian, lại phải từ nhiều nguồn tư liệu khác nhau. Một bộ sưu tập cờ thế thường ở con số hàng vạn, hàng chục vạn là chuyện bình thường. Nếu không có những bộ sưu tập cờ thế như vậy thì hoặc không có đủ bài tập hoặc chỉ có được một mớ bài tập “hổ lốn” thích gì giải nấy không theo một thứ tự, trình độ nào hết. Hiện nay các sách bài tập cớ còn ít cho nên việc giải các bài tập các thế có còn bị coi nhẹ. Ỏ các nước có nền cờ tân tiến, ở mỗi câu lạc bộ, thậm chí mỗi gia đình có những tủ gỗ chia thành nhiều ô nhỏ như kiểu thư viện, mỗi ô chứa một loại bài tập, hay một loại cờ thế cho người chơi cờ tập luyện, có những đĩa CD có thế cung cấp một số lượng lớn các thế cờ…

Cách tập luyện bài bản như thế giúp cho kỳ thủ sớm tinh thông “nghề nghiệp”, khi thi đấu thực tế sẽ nhận ra rất nhanh thế trận, chiến thuật, các loại “đòn phép” của đốt phương trên nền tảng hàng nghìn thế trận đã quen giải từ nhà, hay tự mình hình thành những đòn phối hợp bất ngờ tấn công, lật ngược thế cờ giành thắng lợi.

Sách “Cờ Tướng Nhập Môn” còn hai chương nữa như sau:
Chương 5: Khai cục
Chương 6: Tàn cục

Về cơ bản hai chương này đã được cắt lọc từ một số sách khác của cùng nhóm tác giả. Chúng tôi quyết định không đăng tải hai chương này để tránh trùng lắp. Thay vào đó, xin các bạn đọc và đón đọc các quyển sách khác mà chúng tôi sẽ đăng lần lượt.

[i]Bạn Cờ[/i]

[b]Bài Tập 1:[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Bài Tập
RED Bên Trắng
BLACK Bên Đen
FEN 3k1a3/4a4/4c4/R8/3Hr4/9/9/4p4/9/5K3 w – – – 1
START{
DIAG{ #1 RED }
}END[/game]
 

[b]Bài Tập 2:[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Bài Tập
RED Bên Trắng
BLACK Bên Đen
FEN 3ak4/1C2aP3/e3e4/9/9/9/9/4C4/4A1r2/2EAK3c w – – – 1
START{
DIAG{ #1 RED }
}END[/game]
 

[b]Bài Tập 3:[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Bài Tập
RED Bên Trắng
BLACK Bên Đen
FEN 4kae2/4a4/4e4/PH7/4p4/6p2/9/E3C1C2/1r2A4/2E1K3c w – – – 1
START{
DIAG{ #1 RED }
}END[/game]
 

[b]Bài Tập 4:[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Bài Tập
RED Bên Trắng
BLACK Bên Đen
FEN 2ea1k3/4a1P2/4e4/4C1R2/9/9/9/9/2hpA2r1/4K1E2 w – – – 1
START{
DIAG{ #1 RED }
}END[/game]
 

[b]Bài Tập 5:[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Bài Tập
RED Bên Trắng
BLACK Bên Đen
FEN 2e1ka3/4aR3/4e1H2/9/9/3r2E2/p8/h3EC3/4K4/c8 w – – – 1
START{
DIAG{ #1 RED }
}END[/game]
 

[b]Bài Tập 6:[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Bài Tập
RED Bên Trắng
BLACK Bên Đen
FEN 2ea1ke2/4a4/4r4/7C1/9/6R2/9/2hp4C/4A4/2c1K4 w – – – 1
START{
DIAG{ #1 RED }
}END[/game]

[b]Bài Tập 7:[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Bài Tập
RED Bên Trắng
BLACK Bên Đen
FEN 2ek1c1R1/2P1a4/3ae4/4C4/9/9/h8/C4p3/2r6/2E1K4 w – – – 1
START{
DIAG{ #1 RED }
}END[/game]
 

[b]Bài Tập 8:[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Bài Tập
RED Bên Trắng
BLACK Bên Đen
FEN 3ak3C/1c2aR2H/9/9/3r1h3/9/9/C8/3pA4/2E1KA3 w – – – 1
START{
DIAG{ #1 RED }
}END[/game]
 

[b]Bài Tập 9:[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Bài Tập
RED Bên Trắng
BLACK Bên Đen
FEN 2ea2r2/Cr2akH2/4ec3/5R3/5P3/9/9/9/9/5K3 w – – – 1
START{
DIAG{ #1 RED }
}END[/game]
 

[b]Bài Tập 10:[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Bài Tập
RED Bên Trắng
BLACK Bên Đen
FEN 1reak1e2/1C1RaR3/h2cc1h2/4p3p/p1p3p2/9/P1P1P1r1P/H2C2H2/4A4/2E1KAE2 w – – – 1
START{
DIAG{ #1 RED }
}END[/game]

[img]xq497-0.jpg;right;[/img]Đó là tâm sự rất chân thành và hóm hỉnh của một chàng trai với rất nhiêu cái tên gọi, nào là “Nam cờ tướng!”, nào là “Nam kính cận!”… còn khi học tập tại Bachkhoa – Aptech thì mọi người gọi cậu là “Nam lập dị!”.

Những ngày đầu tiên công tác tại Bachkhoa – Aptech, tên gọi “Nam lập dị” ít nhiều cũng gây cho tôi sự tò mò và sự tò mò ấy thôi thúc tôi tìm gặp em. Khác hẳn vời suy nghĩ của tôi Nam là một cậu học trò vời dáng người nhỏ, ánh mắt yêu đời lấp lánh sau cặp kinh cận và nụ cười vô cùng dễ mến.

Ngồi nói chuyện, tôi hỏi Nam về những ngày đầu tiên khi em đến với Lập trình và cả những ước mơ của em. Nam cười hồn nhiên: “Em thích cờ tướng từ nhỏ, em đến với tin học cũng bắt nguồn từ đó. Ngày đầu em cầm chuột là việc di di những con cờ tướng trên chiếc màn hình như chiếc ti vi nhà em ấy, em thắc mắc và không hiểu nó khác cái ti vi ở chỗ nào, tò mò và yêu thích em bắt đầu yêu thích tin học tử đó. Nuôi ước mơ khám phá Công nghệ thông tin em đã thực hiện bằng cách chơi cờ tướng thật nhiều…”

Tốt nghiệp lớp 12, thành tích của Nam là 7 huy chương vàng toàn quốc, 1 huy chương bạc, 1 huy chương đồng môn cờ tướng. Nam cầm chắc trong tay giấy báo tuyển thẳng vào Trường Đại học Sư Phạm Thể Dục Thể Thao. Em lưỡng lự mãi với băn khoăn không biết sẽ trở thành một thầy giáo hay là một nhà Lập trình. Nhưng em đã quyết định lựa chọn theo đuổi mục đích trở thành một lập trình viên chuyên nghiệp. Vượt qua kỳ thi đầu vào tại Bachkhoa – Aptech Nam hòa nhập nhanh chóng vào môi trường học tập mới với niềm tin mình sẽ thực hiện được ước mơ của mình. Và biết đâu sẽ có một ngày em đứng trên bục giảng để là một thầy giáo IT”.

Tôi hỏi Nam về cái tên “Nam lập dị” Nam cười trả lời ” Tại em mê tin học, yêu cờ tướng quá, không có “bạn gái” thế là mọi người gọi em với cái tên “dễ thương” đó, em yêu thích cái tên đó.

“Là một học viên có thành tích học tập tốt” luôn là một trong ba người có kết quả học tập cao nhất tại Bachkhoa Aptech, Nam cùng nhóm đề tài bảo vệ Project đã lựa chọn “Xây dựng hệ thống Website Bachkhoa Aptech” để bảo vệ dự án tốt nghiệp và em đã thành công khi sử dụng hai ngôn ngữ Anh – Việt xây dựng Website. Mặc dù theo ngành lập trình nhưng Nam vẫn không quên sở thích yêu cờ tướng. Không ngừng học tập, nuôi dưỡng niềm đam mê nghề lập trình, Nam tiếp tục tham gia khoá học quản trị mạng hệ thống quốc tế ACNA tại trung tâm. Tốt nghiệp ACNA và đang hoàn thiện khoá học ACCP Nam được rất nhiều công ty phần mềm mời làm việc, hiện nay Nam đang tham gia xây dựng website cho công ty phần mềm E2E. Một tương lai với rất nhiều hứa hẹn và thành công đang chờ em phía trước, chúc cho cậu học trò giỏi của Bachkhoa Aptech luôn thành công.

Vấn đề là ở chỗ: luật chung thì ai cũng có thể dễ dàng hiểu được, nhưng đi vào các chi tiết, các trường hợp cụ thể thì vấn đề trở nên rắc rối hơn rất nhiều. Lấy ví dụ: Giữa luật chạm quân và sửa quân hầu như không có khoảng cách. Muốn phân biệt chỉ còn có một cách duy nhất là phải nói trước khi nhấc quân “Tôi sửa quân” hoặc gọn hơn “sửa quân”. Ấy thế mà không hiểu sao có đấu thủ khi thấy quân mình bị lệch khỏi ô cờ, cứ thò tay vào sửa mà không thể thốt ra lời nói cực kỳ ngắn gọn ấy. Thế là sinh sự, khiếu nại lôi thôi!

Lại có luật quy định [i]”nếu còn 5 phút thì đấu thủ được phép không ghi biên bản”[/i], nhưng trọng tài không được phép nhắc nhở điều này với bất cứ đấu thủ nào (kể cả khi đấu thủ quên bấm đồng hồ sau khi đi quân), vì vậy đấu thủ khi còn ít hơn 5 phút cứ tự động đi quân mà không ghi biên bản nữa. Thế nhưng đấu thủ cũng nên nhớ rằng Luật còn quy định [i]”khi đó trọng tài hay trợ lý trọng tài phải ghi chép thay”[/i]. Thế thì chỉ cần một sự ra hiệu (chỉ vào đồng hồ chẳng hạn) hay báo cho trọng tài (khi trọng tài phải làm nhiệm vụ ở nhiều bàn), thế nhưng do không có động tác rất “chi tiết” đó mà dẫn tới những hậu quả không đáng có.

Càng về cuối ván, thời gian càng cạn kiệt thì mới lắm vấn đề xảy ra. Ví dụ, làm sao đếm đủ 50 nước mà [i]”không có một Tốt nào di chuyển hay một quân nào bị bắt”[/i] như luật định trong lúc cả hai đấu tranh thủ gõ đồng hồ thật nhanh còn trọng tài thì chỉ kịp quẹt mỗi nước đi bằng một vạch ngang. Chỉ cần tinh ý một chút, các đấu thủ có thể đếm nhầm sau mỗi lần bấm đồng hồ để khi đủ 50 nước là có thể nắm chắc ván cờ hòa, chia đôi số điểm với đối thủ một cách chắc chắn. Ấy thế mà…

Cho nên khi thi đấu đừng coi thường những [i]”chi tiết nhỏ nhặt”[/i] mà lắm khi phải trả giả!

Trong các cuộc vui chơi, có gì vui hơn cờ Tướng
Vua Nghiêm chế cờ cho Đan Chu ham vui mà quên đi tửu sắc.
Vua Võ bày cờ cho thiên hạ dòm ý để biết việc chiến chinh.
Mấy kẻ thảnh thơi nhờ đây mà thêm trí
Nhiều người buồn bực nhờ nó mà giải sầu.
Biến hoá khôn cùng chín mươi nước dường như bờ cõi.
Thấp cao nhiều thế ba mươi hai quân chẳng khác tướng binh.
Gẫm việc đời thắng thua như cuộc cờ
Tỏ cái ý trước sau như nước chiếu.
Tuy Khổng Tử còn nói rằng:
“Kẻ ở không thật là vô ích
Thà chơi cờ Tướng cho thêm trí còn hơn!”
Còn Đào Khoản thì lại nói rằng
“Kẻ có việc phải hữu công
Sức đâu dư ham vui thua chịu lận”
Khi đã ngồi vào bàn có món ngon vật lạ chẳng màng.
Gặp sắc nước hương trời xem như không.
Tuy đã là bạn bè thân hữu, nhưng chỉ vì tranh cao tranh thấp mà sinh ra cãi lẫy.
Tuy đã là cha con – nhưng chỉ vì tranh hơn tranh thua mà sinh chuyện giận hờn.
Đứng rốt cửu lưu chẳng xen vào lục nghệ
Cờ Tướng không phải là một nghề.
Có thắng cũng chẳng được phong tước phong hầu.
Mà thua cũng thế mà thôi
“Ham giết quân là tập tánh bất nhơn
Hay gạt chiếu là sinh lòng gian trá”.
Nếu không biết cách dùng cờ, chẳng khác nào đem cây chọi với cây.
Dường thể lấy đá chọi với đá.
Tóm lại: Cờ Tướng có lợi cho trí hoá khi ta biết cách dụng – còn hại cho ngày giờ vì ta quên đi ý niệm.

[b]IV. Thẩm định, đánh giá một số ván cờ cụ thể[/b]

Sự khác biệt giữa người chơi cờ giỏi với người chơi cờ kém không phải ở chỗ khả năng tính toán được nhiều hay ít số lượng nước đi mà sự khác biệt chính là sau một loạt nước đi, người chơi giỏi đánh giá được nhanh chóng và chính xác bên nào ưu, bên nào kém; còn người chơi dở không thể đánh giá đúng được. Nhắc lại điều này để nói vấn đề thẩm định, đánh giá thế cờ sau một vài nước đi là rất cần thiết và nếu đánh giá chính xác nó sẽ quyết định rất lớn cho bước thắng lợi tiếp sau. Thế có nghĩa là chơi một ván cờ không phải chỉ thẩm định đánh giá một lần, mà đó là một việc thường xuyên, nó luôn đi kèm với việc chọn lựa phương án và tính toán nước đi. Trong giai đoạn khai cuộc, việc thẩm định, đánh giá này càng giữ vai trò quan trọng, đôi khi quyết định hẳn cho sự thắng bại sau này.

Chúng ta học tập cách thẩm định, đánh giá của một số danh thủ qua những thế cờ cụ thể sau đây.

[b]Thế số 1: Lưu Tinh – Thái Ngọc Quang[/b]
Năm 1974, danh thủ Lưu Tinh gặp tay cờ Thái Ngọc Quang ở một giải cờ, họ đã chơi trận Nghịch Pháo như sau:

[game]
FORMAT WXF
GAME Lưu Tinh (vs) Thái Ngọc Quang
RED Lưu Tinh
BLACK Thái Ngọc Quang
RESULT 1-0
START{
1. P2-5 P2-5 2. M2.3 M8.7
3. X1-2 X9-8 4. X2.6 M2.3
5. X2-3 X1-2 6. P8-6
/*Mới khai cuộc mấy nước, Lưu Tinh đã uy hiếp con Mã 7 của đối phương, đánh giá đối phương phải lo chạy Mã, có thể 6…M3 /5 để rồi sau đó phải rời bỏ Pháo đầu bằng P5-4 và lên Tượng đầu. Do đánh giá như vậy nên Trắng ung dung chơi 6. P8-6 chờ đối phương chống đỡ. Thế nhưng Thái Ngọc Quang không chống đỡ mà đi:*/
6. … X2.8!
/*Lưu Tinh chẳng cần xem trước xem sau ăn ngay Mã đối phương.*/
7. X3.1
DIAG{ #7 BLUE }
/*Như vậy là Quang hi sinh Mã để mở đợt phản công. Ta xem Đen phản công như thế nào:*/
7. … P8.7 8. M3/2 P5.4
9. S6.5 X8.9 10. P6/2
/*Nước thứ 9, Trắng không lên S4.5 vì đánh giá sau khi 9…X8.9 10.X3 -4 X8-7 11.X4.7 X7/3 12.P6.1 P5/2, Đen lỗ 1 Mã nhưng có thế công mạnh, vì vậy chọn phương án lên Sĩ cánh trái tốt hơn.

Nước thứ 10, Trắng chơi P6 /2 vì thấy Đen có đòn “đánh xuyên tâm” X2 -5 ăn Sĩ chiếu buộc S4.5 rồi Đen đi X8 -7 ăn Tượng chiếu bí. Trắng lui Pháo về thủ thì Đen không chơi được đòn xuyên tâm này.*/
10. … X8-7?
/*Đến đây bộc lộ tâm lý nôn nóng của Thái Ngọc Quang. Anh cho rằng ăn Tượng xong, X2-5 thì Trắng cũng hết đỡ. Nếu chịu khó phân tích thì sẽ phát hiện cách chống đỡ của đối phương, do đó chọn phương án “đánh nguội” một nước trước đã. Đó là: 10…T3.5!

Bây giờ Trắng có hai khả năng chống đỡ:
a) Một là 11. X9.1 X2-1 12. M8.7 P5-9! 13. M7/9 P9.3 14. S5.4 P9-7 15. S4.5 P4-6, Đen lợi thế.
b) Hai là 11. X3/3 C5.1 12. X3-4 P5/1! 13. X9.2 X8-7 14. X4/3 X7/3 15. X9-6 X7-3 16. X6.3 P5-8 17. X4-2 P8-3, Đen chủ động tấn công.
Bây giờ ta xem Lưu Tinh đối phó và kết thúc ván cờ:*/
11. X9.1 X2-1 12. M8.7 X1-2
13. M7.5 T3.5 14. M5.6 M3/5
15. X3-5 X7/3 16. X5/1 X2/6
17. P6.4
/*Ở nước 17, Trắng không cần suy nghĩ vì thế cờ Đen thua rõ, chứ nếu Trắng chơi 17. X5-3 thắng nhanh hơn.*/
17. … X7.1 18. P6-5 X7-5
19. T7.5 X2-4 20. X5-7 }END[/game]

[b]Thế số 2: Lý Quảng Lưu – Tiền Hồng Phát[/b]

Năm 1977, Lý Quảng Lưu gặp Tiền Hồng Phát ở giải toàn quốc Trung Quốc. Lý cầm Trắng đi trận Tiên Nhân Chỉ Lộ, Tiền đối phó bằng Pháo đầu. Ván cờ diễn ra như sau:
[game]
FORMAT WXF
GAME Lý Quảng Lưu – Tiền Hồng Phát
RED Lý Quảng Lưu
BLACK Tiền Hồng Phát
RESULT 0-1
START{
1. B3.1 P8-5 2. M2.3 M8.7
3. X1-2 B3.1 4. P2-1 M2.3
5. M8.7 X9.1 6. X9.1 X1.1
7. X9-4 X1-4 8. S4.5 M3.4
9. X4.4
DIAG{ #9 BLUE }
/*Lý đánh giá đưa Xe kỵ hà buộc đối phương 9…M4.3 10. X4-7 ăn Tốt đuổi Mã khiến Mã 7 Trắng trở nên linh hoạt. Nếu như Đen đi 9… P2.2 thì 10. C7.1 M4.5 11. X4 -7 M5.3 12. P1-7, Trắng vẫn giữ thế công. Còn Đen đánh giá khác, thấy trục lộ 7 của Trắng yếu, nhảy Mã lên để rồi P5-3 phản công. Khi Trắng đưa Xe kỵ hà, Đen phát hiện nơi đó là điểm xấu, dễ bị công kích khiến Đen thực hiện kế hoạch có phần thuận lợi hơn.*/
9. … B7.1 10. X4-3 P5-3!
/*Trắng không thể bỏ chạy để B7.1 ăn Tốt qua hà. Đen đẩy Xe đen vào tử địa, liền tranh thủ cách để diệt ngay.*/
11. X3.1 P3.1 12. X3.1 T7.5
13. X3-2 P2-8 14. X2.7 X9-8
15. X2-1 X4-2 16. P8-9 P3.3
17. M7/9 X2.7 18. P9-5 X2-1
19. P5.4 S4.5 20. P1.4 X8.2
21. P5/1 X1-3 22. T3.5 P3.1
23. M3/4 M4.5 24. B3.1 Tg5-4
25. P1/2 X8-4 }END[/game]
Đến đây Trắng chịu thua vì không còn khả năng phản đòn, trong khi Đen phối hợp làm thua trong mấy nước tới.

[b]Thế số 3: Thái Phúc Như – Hồ Vinh Hoa[/b]
Năm 1973 tại Quảng Châu có một trận đấu giao hữu giữa Thái Phúc Như và Hồ Vinh Hoa. Trận đấu diễn ra rất sôi nổi, Thái cầm Trắng chơi Pháo đầu tấn công, Hồ cầm Đen chơi Uyên Ương Pháo đối công.

Đánh đến nước thứ 11, tạo thành thế cờ bắt đầu như bàn cờ dưới.

[game]
FORMAT WXF
GAME Thái Phúc Như – Hồ Vinh Hoa
RED Thái Phúc Như
BLACK Hồ Vinh Hoa
RESULT 1-0
FEN 2eaka1h1/r3c4/2h1e2cr/8p/p1p1p1p2/3R5/P1P1H1P1P/HC2C4/5R3/2EAKAE2 w – – – 1
START{
DIAG{ #1 RED }
/* Bây giờ đánh giá thế nào?

Về lực lượng thì Trắng lỗ mất Tốt đầu nhưng các quân Trắng đang chiếm các vị trí tốt, hai Xe chận yếu đạo với Pháo đầu Mã dội đang thế tấn công, con Pháo 8 cũng sẵn sàng qua hà phối hợp. Trước mắt Trắng không sợ một phản đòn nào của Đen nên vấn đề đặt ra cho Trắng là làm sao khuếch đại ưu thế để tiến lên giành thắng lợi. Còn đối với Đen đang lời Tốt đầu đang chực chờ đưa Tốt qua bắt quân đối phương. Nếu đổi bớt Pháo thì áp lực trung lộ của Trắng giảm. Nhược điểm của Đen nổi rõ là một Mã chưa lên, một Xe kẹt trong góc, các quân khó lòng phối hợp để tạo một sức mạnh phòng ngự hiệu quả. Từ đánh giá, thẩm định rõ các mặt, Trắng quyết đổi bớt quân để đưa thế cờ sang một giai đoạn mới có lợi cho Trắng, đòn chiến thuật diễn ra như sau:*/
12. M5.6! B5.1
/* Vì sao Đen chơi như vậy? Vì Đen phân tích đánh giá phương án diễn ra như sau:
a) Nếu 12… M3.4 13. X6.1 P5 -7 14. P8.7 M8.6 15. X6-5, Đen ưu rõ
b) Nếu 12… P5 -8 13. M6.5 T3.5 14. X4.6 X1-2 15. X4-5 S6.5 16. P8-6, Đen khó chống đỡ.
c) Nếu 12… P5 -7 13. P5-2 M8.6 (nếu 13… P8 -6 14. M6.7 P6-3 15. X6.5 Tg-4 16. X4.8 Tg.1 17. P2.6, chiếu ăn lại Xe, ưu thế) 14. M6.7 P8-3 15. P2.6 X9-6 16. X4.6 P3-6 17. X6-4, bắt Đen một quân.
d) Nếu 12… X1 -4?? 13. M6.5 X4.4 14. M5.3 M8.6 15. X4.7 M3.5 16. X4/2 P5-6 17. X4.2 Trắng cũng thắng.

Trắng chơi một đòn chiến thuật bất ngờ:*/
13. M6.4 P8/1
/*Nếu Đen ham bắt Xe: 13…C5-4 thì 14.M4.3 M8.6 15.X4.7 C4 -5 16.X4/1 P5-6 17.M3/1, Trắng cũng lời quân. Còn nếu 13…P8 -6 thì 14.M4 /5 T5/7 thì còn có khả năng cầm cự.*/
14. M4.5!
/*Con Mã Trắng rất hay nhưng con Pháo giữa của Đen có thể chống đỡ lâu dài, bây giờ đổi đi. Trắng vẫn còn ưu thế tấn công.*/
14. … S6.5 15. X6-5 X9-8 16. B7.1
/*Trắng lại tiếp tục đổi Tốt để giành thế uy hiếp. Chính với ưu thế sẵn có. Trắng chơi nước này gây thêm áp lực để rồi kết thúc thắng lợi ván cờ.*/
16. … B3.1 17. P8-7 X1.1
18. X5-7 M3/1 19. X7.2 P8-9
20. M9.7 X1-4 21. X7-3 P9/1
22. M7.5 X4/1 23. M5.6 X4.2
24. X3-6 M8.7 25. X4.7 P9-6
26. X6-9 }END[/game]
Đen chịu thua.

[b]15. Xe, Pháo, Mã, Binh phối hợp[/b]

Bộ tứ này phối hợp với nhau thì đủ sức làm thua, dù đối phương phòng thủ kiên cố.

Sau đây chúng ta xem hai thế cờ đơn giản.

[b]Thế 1: Dẫn Tướng vào huyệt[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Dẫn Tướng vào huyệt
RED Trắng
BLACK Đen
FEN 5ke2/C2P2R2/2Ha1a2e/9/9/9/3c5/2h6/3pAr3/4K4 w – – – 1
START{
DIAG{ #1 RED }
1. X3-4 Tg6-5 2. B6.1! P4/6
3. P9.1 P4.1 4. M7.6! Tg5-4
/*Tốt Trắng rồi Mã Trắng hy sinh để Tướng địch vào tử địa hay vào huyệt để chôn sống!*/
5. X4.1 }END[/game]
thắng.

[b]Thế 2: Sát Sĩ cầm vương.[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Sát Sĩ cầm vương
RED Trắng
BLACK Đen
FEN 2eak4/C2Pa4/c3e4/4H4/9/3R5/2h1r4/9/4Ap3/4K4 w – – – 1
START{
DIAG{ #1 RED }
1. B6-5! S4.5
/*Trắng hy sinh Tốt rất hay để làm thế phòng thủ hở ra cho các quân khác tấn công tiếp.*/
2. P9.1 S5/4
3. X6.5 Tg5.1
4. M5.7 Tg5-6
5. X6-4 }END[/game]
thắng.