Du hí văn chương: Tam giác trận

PHỤ LỤC 1 BẢNG TRÌNH TỰ THI ĐẤU

Bảng thi đấu nhằm xác định thứ tự trận đấu trong các cuộc thi và để xác định đấu thủ nào cầm quân Trắng đi trước. Trước tiên các đấu thủ sẽ bốc thăm và mỗi người sẽ nhận được một số từ 01 đến số cuối cùng tương ứng với số lượng đấu thủ tham gia cuộc thi. Sau đó theo bảng thi đấu, đã chỉ rõ các cặp đấu thủ nào sẽ gặp nhau trong lượt thi đấu thứ máy. Nếu số lượng đấu thủ là số lẻ thì đáu thủ nào gặp đấu thủ có số thứ tự đặt trong dấu ngoặc ( ) sẽ được nghỉ trong lượt đấu ấy.
Dưới đây là bảng thi đấu lập mẫu cho các vòng đấu từ 3 đến 16 đấu thủ (đấu thủ ở số bên trái gạch ngang đều cầm quân Trắng):

[img]xq218-0.jpg;center;[/img]

Nếu có 3 đấu thủ, thì đấu thủ nào gặp số 4 sẽ được nghỉ trong lượt đấu ấy.

[img]xq218-1.jpg;center;[/img]

Nếu có 5 đấu thủ, thì đấu thủ nào gặp số 6 sẽ được nghỉ trong lượt đấu ấy.

[img]xq218-2.jpg;center;[/img]

Nếu có 7 đấu thủ, thì đấu thủ nào gặp số 8 sẽ được nghỉ trong lượt đấu ấy.

[img]xq218-3.jpg;center;[/img]

[img]xq218-4.jpg;center;[/img]

[img]xq218-5.jpg;center;[/img]

[img]xq218-6.jpg;center;[/img]

[img]xq218-7.jpg;center;[/img]

Trong các cuộc thi đấu hệ vòng trong theo bảng mẫu trên, trọng tài cần nắm chắc 2 quy tắc sau:
a) Nếu đấu thủ mang số chẵn gặp đấu thủ mang số lẻ thì đấu thủ có số thứ tự nhỏ hơn sẽ cầm quân Trắng. Nếu số thứ tự của 2 đấu thủ gặp nhau cùng là chẵn, hoặc lẻ thì đấu thủ cầm quân Trắng là đấu thủ có số thứ tự lớn.
Riêng đối với đấu thủ mang số chẵn cuối cùng thì quy tắc này không vận dụng được, đấu thủ này cầm quân Đen với tất cả các đấu thủ có số thứ tự nửa trên của số đấu thủ và cầm quân Trắng với số đấu thủ còn lại.
b) Muốn xác định được xem 2 đấu thủ sẽ gặp nhau ở lượt đấu nào thì chỉ cần cộng 2 số thứ tự lại và trừ đi 1. Nếu tổng số này lớn hơn số lượt đấu thủ thì trừ tiếp số lượng lượt đấu. Thí dụ: Trong vòng đấu 12 người, đấu thủ mang số 3 và số 5 sẽ gặp nhau ở lượt đấu thứ (3+5-1)=7, đấu thủ số 9 và 11 gặp nhau lượt thứ (9+11-1)=8.
Riêng đối với đấu thủ mang số chẵn cuối cùng thì quy tắc này không áp dụng được. Muốn xác định lượt đấu của đấu thủ này, ta phải thay tổng số trên cho đấu thủ cuối cùng bằng chính số của đấu thủ mà anh ta đã gặp. Thí dụ: Trong vòng đấu 12 người, đấu thủ số 12 sẽ gặp đấu thủ số 3 ở lượt đấu thứ (3+3-1) = 5 và gặp đấu thủ số 10 ở lượt thứ (10+10-1) = 8.
Cuối cùng nếu cả hai chỉ số trên đều bằng nhau thì người ta tính đến ván cờ giữa các đấu thủ bằng điểm, đấu thủ nào thắng trong ván đó sẽ được xếp hạng trên.
Hiếm có trường hợp các chỉ số trên của các đấu thủ bằng điểm nhau hoàn toàn ngang nhau, nhưng nếu điều này xảy ra thì phải dùng biện pháp bốc thăm để phân định thứ hạng.
Hội đồng trọng tài cho các cuộc thi đấu theo hệ vòng tròn phải lập biên bản cho từng lượt đấu, lên bảng điểm sau mỗi lượt đấu và công bố cho đấu thủ và khán giả được biết.

[b]I. Vất vả đường mưu sinh[/b]

Chỉ vào một căn hộ chung cư ở quận 10, Đại kiện tướng quốc tế Từ Hoàng Thông hồ hởi khoe: “Đây là căn nhà tôi mua được sau gần 7 năm dạy cờ ở Singapore”. Nhưng có được mái nhà cho bố mẹ, anh rất vất vả khi dạy cờ ở 3 trường tiểu học Henry Park Primary, trung học Nanyang Girl và trường nữ CHIJ. Để tranh thủ kiếm thêm tiền thuê nhà và chi tiêu tại Singapore, anh còn nhận dạy kèm tại nhà.

[img]xq203-0.jpg;right;Đại kiện tướng Từ Hoàng Thông và các học trò đoạt giải vô địch cờ các trường trung học quốc tế lần thứ 45 tại Singapore.[/img]Mỗi ngày, Thông ra khỏi nhà từ 13 giờ và hơn 22 giờ đêm mới trở về. Không có gì lạ khi đôi lúc học trò bắt gặp anh ngủ gà ngủ gật trên xe buýt vì tối nào anh cũng thức soạn bài và chơi cờ trên mạng tới 2 giờ sáng. Tuy có người em song sinh Từ Hoàng Thái cùng làm việc, nhưng anh vẫn không vơi nỗi nhớ nhà. “Tôi thèm một bữa cơm gia đình kinh khủng!

Công việc bận túi bụi nên hiếm khi hai anh em cùng ăn cơm với nhau”, Thông bộc bạch. Mỗi năm anh chỉ về thăm nhà khi kết hợp với những giải đấu quan trọng vì “môi trường làm việc nơi đây cạnh tranh gay gắt, năm rồi vì về nước tham gia giải nên tôi bị mất học trò (cười)”.

Cùng sang Singapore dạy cờ, HLV Nguyễn Tấn Tùng (quê ở Cần Thơ) không giấu được nỗi buồn: “Tôi dạy cờ cho 5 trường tư thục. Công việc hơi vất vả nhưng tôi muốn mình bận rộn để quên đi nỗi nhớ nhà”. “Chạy sô” nhiều nơi như vậy, HLV Tùng chọn xe đạp làm phương tiện đi lại để tiết kiệm và rèn luyện sức khỏe.

Thật không may chiếc xe của ông bị mất trộm, đành đi xe buýt. Nhớ ngày đầu qua Singapore, vốn tiếng Anh còm cõi lại đi đứng lóng ngóng, ông bị đánh rơi ví trong ấy có cả bằng HLV cờ. Thế là công việc đành gác lại nhưng thật may mắn khi vài ngày sau, cảnh sát gọi điện thoại cho ông đến nhận lại ví.

Có lần, phụ huynh đến xin phép cho con được về vì có việc, nhưng ông không hiểu nên báo cáo lại hiệu trưởng là cô bé không tuân thủ kỷ luật. Không lâu sau, cô bé ấy thi đấu rất thành công ở giải cờ học sinh. Từ đó, thầy Tùng vừa đi dạy, vừa cố gắng trau dồi thêm ngoại ngữ. Sau giờ làm việc, ông còn phải loay hoay với nồi niêu xoong chảo để chuẩn bị bữa ăn chiều.

Đến Mỹ không phải để kiếm tiền, nhưng muốn có đủ chi phí ăn học tại trường Independence Community College, tay vợt 5 lần vô địch quốc gia Trần Đức Quỳnh phải vất vả lao vào cuộc mưu sinh. Quỳnh kiêm luôn chân dọn dẹp vệ sinh nơi mình học tập.

Khi được hỏi anh có ngại khi để cho mọi người biết công việc làm thêm của mình nơi đất khách, Quỳnh khẳng định: “Đó chỉ là công việc tạm thời, nhưng nghề nào chẳng quý! Tôi muốn đi học bằng chính sức lao động của mình”. Để tiết kiệm chi phí tối đa, anh còn xin ở trọ nhà vợ chồng người Mỹ già neo đơn.

Những ngày hè, ngày nghỉ thay vì vui chơi, thong dong cùng bạn bè, Đức Quỳnh chọn đây là thời điểm chính để kiếm tiền đóng học phí cho cả năm học bằng việc dạy quần vợt cho trẻ em.

[b]II. Muốn góp chút gì cho quê hương[/b]

Dù ở Singapore kiếm tiền rất khá, nhưng anh em Từ Hoàng Thông, Từ Hoàng Thái vẫn muốn trở về quê nhà tiếp tục công việc huấn luyện cờ. Khi hỏi về những dự tính tương lai, Từ Hoàng Thông cho biết: “Tôi sẽ trở về nước thành lập công ty dạy cờ riêng. Đây là ước mơ từ lúc tôi mới qua đây. Ở Singapore, việc tổ chức dạy và học của họ rất bài bản, khoa học, tôi đang cố gắng học tập những mô hình ấy để áp dụng cho công ty của mình”.

Trong một lần trò chuyện với vợ chồng đại kiện tướng quốc tế Nguyễn Thị Thanh An và HLV Tống Thái Hùng, Hoàng Thông nhận ra họ cũng có ý tưởng mở trường.

[img]xq203-1.jpg;left;Trần Đức Quỳnh (bìa phải) và Kim Trang trong một giải đấu tại Mỹ.[/img]Thế là kế hoạch hợp tác để thành lập một công ty dạy cờ dành cho trẻ em Việt Nam ra đời. Nhưng làm được điều đó không đơn giản chút nào. Từ Hoàng Thông cho biết sẽ cố gắng chuẩn bị mọi thứ thật cẩn thận từ việc tiếp thị ở các trường học, mở các CLB cờ ở trường để học sinh rèn luyện và nâng cao trình độ đến việc gửi HLV đến tận nhà dạy cho học sinh.

Trong email vừa mới gửi về, Hoàng Thông khoe: “Khi biết tôi có ý định thành lập công ty dạy cờ, một tờ báo có uy tín ở trong nước đã liên hệ với tôi để hợp tác. Nếu được như thế thì tốt quá! Lúc đó, tôi sẽ có điều kiện tập trung vào chuyên môn mà không phải bận tâm đến những vấn đề khác”.

Cũng muốn sớm trở về nước nhưng vì 2 đứa con gái còn quá nhỏ, HLV Nguyễn Tấn Tùng cần tích cóp một ít tiền cho con ăn học. Đây cũng là cơ hội giúp ông tiếp cận với những kiến thức mới nhất về cờ vua để đem về cho quê hương Cần Thơ mà theo ông “nơi ấy còn thiệt thòi lắm, cần được quan tâm nhiều hơn”.

Cuối tháng này, Trần Đức Quỳnh lại sang Mỹ để tiếp tục học ngành Giáo dục thể chất ở Trường Independence Community College. Vì sao anh chọn ngành thể chất? Trần Đức Quỳnh cho biết: “Trường này dạy rất nhiều môn, nhưng tôi chọn ngành Giáo dục thể chất vì tôi từng là VĐV, lại có quá nhiều kỷ niệm với quần vợt. Tôi muốn mình mãi mãi gắn bó với thể thao”.

Cũng một thân một mình khăn gói sang Mỹ để học nghề HLV, tay vợt 17 lần vô địch quốc gia – Nguyễn Thị Kim Trang thổ lộ: “Có những đêm dài tôi không tài nào chợp mắt được khi nhớ đến mẹ già thân yêu đang sống hiu quạnh nơi quê nhà. Thế nhưng, vì đeo đuổi theo ước mơ nên tôi phải cố gắng nén lòng…”.

Kim Trang từng rời bang Florida để đến bang California, vì không thể theo nổi mức học phí quá cao. Chị phải tự xoay xở tất cả bằng khoản tiền dạy thêm ít ỏi “có những lúc kiệt sức và tủi thân tưởng không thể nào tiếp tục, nhưng Trang đã có gắng vượt qua”.

Bù lại, Kim Trang được học rất nhiều thứ, từ chuyên môn, tâm lý, đến xã hội, kinh tế… để sau này có thể trở thành một HLV nhà nghề. Chính điều đó đã tiếp thêm cho chị nghị lực tiếp tục rong ruổi trên những nẻo đường “tầm sư học đạo” nơi xứ người.

[b]IV. Trong khai cuộc không nên sử dụng một quân đi nhiều lần[/b]

Khai cuộc là một cuộc chạy đua việc động binh, đưa các quân ra bố trí trận thế. Nếu ta chỉ sử dụng hai ba quân thôi thì hẳn là các quân khác chưa được điều động ra ứng chiến và nếu đối phương ra quân đầy đủ lại tiến hành một cuộc tấn công nào đó thì ta sẽ không có lực lượng đối phó kịp thời.

Kinh nghiệm cho thấy trong khai cuộc với 10 hoặc 12 nước đi ban đầu ta phải huy động ít nhất 6 – 7 quân khác nhau, nếu ít hơn thì thường là bị động đối phó.

Xem lại những ván cờ vừa nêu, nhiều ván đã vi phạm nguyên tắc này. Bây giờ ta xem thêm một số ván khác để thấy rõ hơn.

[b]Ván 10: Pháo Đầu Phá Thuận Pháo[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Pháo Đầu Phá Thuận Pháo
RED Trắng
BLACK Đen
RESULT 1-0
START{
1. P8-5 P2-5 2. M8.7 M2.3
3. X9.1 X1-2 4. X9-4 S6.5
5. X4.7 M8.9 6. B3.1 X2.6
7. M2.3 X2-3 8. M3.4 B3.1
9. B1.1 B3.1?
/*Toàn bộ các quân Trắng coi như đã triển khai xong, kể cả con Xe cánh mặt cũng chuẩn bị kỵ hà sau khi đổi Tốt biên, trong khi Đen chỉ đi một Xe và một Tốt 3, để cánh trái bị tê liệt. Bây giờ đáng lẽ 9…P8-6, nếu 10. X4-2 phong tỏa Xe Đen thì 10… X3/1 đuổi Mã hoặc nếu 10. M4.5 thì X9-8 đủ sức ngăn chặn đối phương.*/
10. B1.1 B9.1
11. X1.5 B3-4 12. X4-2 P8-7
13. M4.5? M3.5 14. P5.4
DIAG{ #14 BLUE }
/*Đen đổi Mã chính là tự đút đầu vào “thòng lọng” để chết sớm. Nếu đi 13… P7-6 thì còn chống đỡ lâu hơn.*/
14. … X3.1
15. X1.2 X9.2 16. X2-5 S4.5
17. P2.7 }END[/game]
Thắng.

[b]Ván 11: Pháo Đầu Bị Bình Phong Mã Phá[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Pháo Đầu Bị Bình Phong Mã Phá
RED Trắng
BLACK Đen
RESULT 0-1
START{
1. P2-5 M8.7 2. M2.3 M2.3
3. X1-2 X9-8 4. X2.6 B7.1
5. X2-3 P8/1 6. X3/1 P8-7
7. X3-6 T3.5 8. X6.1 M7.6
9. X6-7
/*Trong 9 nước mở đầu, một mình con Xe Trắng đã giành đi đến 7 nước, bỏ mặc cho cánh trái nằm ỳ ra. Dù Trắng có lời hơn hai Tốt song không đủ bù cho thế trận yếu kém do chậm triển khai.*/
9. … X1-3 10. P8-7 M6.4
11. X7.1 X3.2 12. P7.5 P7.6
DIAG{ #13 RED }
/*Bây giờ các quân Đen đã triển khai xong bắt đầu phản công trong khi Trắng chưa kịp triển khai cánh trái.*/
13. M8.9 P2.4 14. B7.1 P2-7
15. T3.1 X8.8 16. S4.5 Pt.2
17. P5-3 Pt-9 18. S5.4 X8/1
19. P3/1 X8.2 20. Tg5.1 X8/1
21. P3-4 P7-6 22. Tg5-6 P6.2
23. X9-8 X8.1 }END[/game]
Trắng chịu thua.

[b]Ván 12: Pháo Đầu Bị Thuận Pháo Phá[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Pháo Đầu Bị Thuận Pháo Phá
RED Trắng
BLACK Đen
RESULT 0-1
START{
1. P2-5 P8-5 2. M2.3 M8.7
3. X1.1 X9-8 4. X1-6 M2.1
5. X6.6 P2.2 6. X6/2 P2/2
7. B9.1 X1.1 8. P8-6 P2/2
9. B9.1 X1-2 10. B9.1 P2.9
11. B9.1 S6.5 12. B9.1
DIAG{ #12 BLUE }
/*Trắng khai cuộc rất chủ quan, đi tất cả 12 nước mà Xe đã giành đến 4 nước còn Tốt 9 đi đến 5 nước! Do đó Đen có thể chủ động hơn, từ giờ trở đi Đen bắt đầu phản công.*/
12. … X2.7
13. P6.2 X8.8 14. P6-3 M7/9
15. P5.4 X8-6 16. X9.2 Tg5-6
17. S4.5 P5.4 }END[/game]
Trắng đối phó cách nào cũng bị 18… X2-5 ăn Sĩ buộc M3/5 ăn Xe rồi 19… X6.1 chiếu bí.

Đây là ván Lương Quốc Hòa công đài Lý Anh Mậu khoảng năm 1948 tại Kỳ Đài Chợ Lớn.