Trung cục cơ bản: Nguyên tắc chơi trung cục – Nguyên lý 4

[b]Nguyên tắc 4: Đánh trúng điểm yếu[/b]

Các nhà nghiên cứu cờ thường nêu nguyên tắc này bằng một câu đầy hình ảnh là “đánh rắn dập đầu”. Nếu đánh rắn không “dập đầu” thì rất dễ bị rắn cắn lại. Đánh không trúng điểm yếu của đối phương rất dễ bị “phản đòn”. Đánh càng mạnh, đòn phản càng nhanh. Muốn tìm ra điểm yếu bạn phải phân tích kỹ cục thế (thẩm cục, thẩm thế, thẩm quân); từ đó thấy rõ đâu là điểm yếu, rồi xây dựng phương án tấn công. Chú ý xét hết các khả năng đối phó của đối phương để không bị bất ngờ. Xin nhắc các bạn rằng trình độ cờ cao hay thấp thực chất chính là ở khả năng đọc thấy “điểm yếu” của đối phương. Ai sớm thấy “điểm yếu” của đối phương, người đó sẽ thắng cờ.

Dưới đây là thế cờ trích từ ván Vương Quán Phúc – Triệu Khánh Các tại giải cờ tướng đại hội TDTT năm 1979 ở Trung Quốc. Bây giờ đến lượt Đen đi vậy đi như thế nào?

[game]
FORMAT WXF
GAME Vương Quán Phúc – Triệu Khánh Các
RED Vương Quán Phúc
BLACK Triệu Khánh Các
FEN 2H1ka3/4a4/6c2/p3p3p/1c7/2E4R1/2Ph2r1P/1C3C2E/4A4/3AK4 b – – – 1
START{
DIAG{ #1 RED }
/*Triệu Khánh Các cầm quân Đen cho rằng chỗ yếu của quân Đen là ở trung lộ nên đã đi:*/
1. … P2-5? 2. S5.6 X7-5
3. Tg5-4 P5-2 4. P4-2 P7-6
5. S6.5 X5-9 6. Tg4-5 X9.1 }END[/game]
Đến đây rõ ràng thế cờ bên Đen bị kém. Sau đó, Trắng từng bước dồn ép Đen, thắng cờ.

Vậy đâu mới là chỗ yếu thật sự của Trắng? Để ý nếu M4.3 thì buộc Tg5-4, Tướng bị dời ra vị trí xấu, khả năng chạy bị hạn chế hơn là khi còn đứng ở trung tâm. Nếu dùng Pháo chiếu thì Trắng có nhiều cách đỡ chứ dùng Mã chiếu thì Trắng chỉ có một cách chọn duy nhất. Vì thế, nên đi M4.3, Tg5-4 X7-6. Đến đây, Trắng có 3 cách đối phó đều thua:
(1) P4/1 P7-6, S5.4 X6.1, P8/1 X6-8 Đen thắng
(2) Tg4.1 P7-6, X2.3 M3/4, S5.6 X6.1, Tg4-5 X6-4 Đen thắng
(3) X2-6 P7-6, X6/3 X6.1, Tg4-5 X6-2, X6-7 P2-5 Đen thắng