Vì sao không sớm đuổi Xe?

Giai đoạn khai cục cả hai bên đều cố gắng triển khai quân mình, thông thường là hai bên phải di chuyển Pháo, Mã, Tượng, Tốt để mở đường cho Xe ra. Giống như một vị tướng cầm quân, các bạn điều quân mình đến các vị trí trọng yếu. Mỗi quân cần phải có chỗ tốt, để giải quyết một nhiệm vụ nhất định. Song các bạn trẻ đôi khi điều quân không đúng, như người ta thường nói: đi những nước không có địa chỉ. Ngay lúc đó thì không thấy được hậu quả, nhưng càng về sau những nước “vô bổ” ấy càng phát huy tác dụng “vô bổ” của nó. Và bạn sẽ thấy rằng: giá mà ta không đi nước này, nước kia…

Bố cục, nghĩa đen là bố trí quân. Có những nhà nghiên cứu thích dùng thuật ngữ “bố trận” để nhấn mạnh bố trí quân sẽ quyết định đến hướng đánh, đến kỹ thuật phòng thủ sắp tới. Để có khái niệm về bố cục, chúng ta xem vài ví dụ mà bạn trẻ mới làm quen với cờ Tướng rất dễ mắc phải.

[b]Tuần hà Xa có nên dùng không?[/b]

[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Bạn có biết bố cục không?
RED Trắng;;;
BLACK Đen;;;

START{
1. P2-5 M8.7 2. M2.3 M2.3
3. X1-2 X9-8 4. X2.4?
DIAG{ #4 BLUE POPUP }
}END
[/game]

Nhiều bạn thích nước này vì Xe ở cao, khống chế cả một tuyến hà, dễ cơ động. Thực ra, đó là nước “vô bổ” vì không hề uy hiếp quân đối phương, không giữ quân của ta. Tuyến hà tuy dài nhưng bên địch chưa đặt chân đến. Mà đã lên đấy rồi chẳng lẽ cứ đứng đấy? Thế nào rồi bạn cũng phải dời chỗ, vô tình mất không một nước, chỉ tiện cho đối phương mở Tốt mà thôi.

Vậy nên đi thế nào? Đến đây bạn nên chọn: B7.1 B3.1 hoặc M8.9 – theo đúng bố cục đã trình bầy trong các sách cờ.

[b]Bình Sĩ giác Pháo[/b]

[game boxcomment=0 header=0]
GAME Bạn có biết bố cục không?
RED Trắng;;;
BLACK Đen;;;

START{
1. P2-5 M8.7 2. M2.3 X9-8
3. X1-2 P2-4?
DIAG{ #3 BLUE POPUP }
}END
[/game]

Nước Sĩ giác Pháo này có “mới” không? Không! Một nước “cũ” chỉ có ở những ai không hiểu gì về bố cục. Bạn cứ thử ngẫm mà xem. Một quân Xe bên tiên, vừa đi đúng một nước đã khống chế được ba quân Xe, Pháo, Mã bên hậu. Nước bình Pháo không có tác dụng tấn công, còn muốn phòng thủ thì ít ra phải tốn thêm một nước lên Tượng. Vừa khai cuộc đã tiêu tốn nhiều nước thế thì có gặp khó khăn cũng là chuyện tất nhiên.

Đổi lại, bên hậu đi M2.1 hoặc P2-3 trận thế cũng không tốt. Nguyên lý cũng như trên. Tốt nhất bên hậu nên đi M2.3 hoặc B7.1.

Tinh thần then chốt của bố cục chỉ đơn giản thế này thôi: mỗi quân đều phải có tác dụng, có mục đích khi chiếm vị trí nào đó trên bàn cờ.

[b]3. TRỰC XE ĐỐI HOÀNH XE KIỂU CỔ ĐIỂN[/b]
[b]Biến chung:[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Trực Xe Đối Hoành Xe Kiểu Cổ Điển – Biến chung
RED Trắng
BLACK Đen
START{
1. P2-5 P8-5
2. M2.3 M8.7
3. X1-2 X9.1
4. S4.5
/*Trắng cũng thường đi 4. M8.9 để rồi 5. P8-7 đều giữ thế công. Nếu Trắng đi ngay 4. X2.6 B3.1 thường đưa đến phương án “Thiên Mã hành không” đối công rất phức tạp.*/
4. … X9-4
/*Đen có thể đi 4… B3.1 hoặc 4… M2.3 hoặc cũng có thể đi 4… X9-6 đối công có nhiều nước biến căng thẳng.*/
DIAG{ #5 RED }
}END[/game]
 

[b]Biến 1:[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Trực Xe Đối Hoành Xe Kiểu Cổ Điển – Biến 1
RED Trắng
BLACK Đen
START{
1. P2-5 P8-5 2. M2.3 M8.7
3. X1-2 X9.1 4. S4.5 X9-4
5. X2.6 M2.3
DIAG{ #6 RED }
/*Nếu Đen chơi 5… M2.1 hoặc 5… X4.7 cũng không có gì hứa hẹn.*/
6. X2-3
/*Trường hợp Trắng đi 6. B7.1 X4.4 7. X2-3 P5/1 8. X3/2 X4/1 9. M8.7 P5-7 10. X3-6 X4-8 11. B5.1 T3.5, hai bên đối công.*/
6. … P5/1
7. M8.9 B3.1 8. P8-7 X4.1
9. X3-4 M3.2 10. B3.1 X4.2
11. M3.4 X4-6 12. X4/1 M7.6
13. P5.4 T3.5 14. P5.2 S4.5
15. P7-4 M6/8 16. T7.5 B1.1
}END[/game]
[b]+-[/b]

[b]Biến 2:[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Trực Xe Đối Hoành Xe Kiểu Cổ Điển – Biến 2
RED Trắng
BLACK Đen
START{
1. P2-5 P8-5 2. M2.3 M8.7
3. X1-2 X9.1 4. S4.5 X9-4
5. M8.9 B1.1
DIAG{ #6 RED }
/*Đen cũng thường chơi 5… M2.3 6. X2.4 B3.1 7. B7.1 X4.3 8. P5-7 X4.2 9. P8.4 M3.4, hai bên đối công.*/
6. X2.6 M2.1
7. X2-3 X1.1 8. P8.2 X4.4
9. P8-7 P2.5 10. S5.6 X4.2
11. P5-8 X4-2 12. T3.5 X1-6
13. S6.5 M7/5?! 14. X3-5 X6.5
15. X5-3 M1.2 16. X9-8 X2.2
}END[/game]
[b]∞[/b]

[b]Biến 3:[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Trực Xe Đối Hoành Xe Kiểu Cổ Điển – Biến 3
RED Trắng
BLACK Đen
START{
1. P2-5 P8-5 2. M2.3 M8.7
3. X1-2 X9.1 4. S4.5 X9-4
5. B9.1 X4.7
DIAG{ #6 RED }
6. M8.9 X4-2
7. P8.2 M2.3 8. X2.5 B5.1
9. P5.3 S4.5 10. P8-3 M3.5
11. B5.1 B1.1 12. B9.1 B7.1
13. P3.3 M5/7 14. X2.1 P5.1
15. X2-3 T3.5 16. P5-6 X1.4
}END[/game]
[b]=[/b]

[b]Biến 4:[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Trực Xe Đối Hoành Xe Kiểu Cổ Điển – Biến 4
RED Trắng
BLACK Đen
START{
1. P2-5 P8-5 2. M2.3 M8.7
3. X1-2 X9.1 4. S4.5 X9-4
5. M8.7 B3.1
DIAG{ #6 RED }
6. X2.4 M2.3
/*Đen có thể chơi 6… X4.5 7. P5-4 X4-3 8. T7.5 M2.1 9. P8/1 P5-3! 10. P8-7 X3-2 11. M7.6 B3.1 12. P4.1 X2/2, Trắng hơi ưu.*/
7. P5-4 S4.5 8. B7.1 X4.3
9. T7.5 B7.1 10. P8/1 T3.1
11. B7.1 T1.3 12. M7.8 X4-6
13. P8.6 P5-2 14. M8/7 T3/5
15. B3.1 M3.2 16. B9.1 X1-3
}END[/game]
[b]=[/b]

[b]Hỏi:[/b][i] Trong bài [topic id=68]”Trưởng thôn Gián đất ghẹo cờ cao thủ”[/topic] có nói bố cục Thiên phong Pháo rất ít dùng. Vậy bây giờ người ta có còn dùng không?[/i]

[b]Trả lời:[/b]
Chúng tôi đã thử tra cứu bố cục này dựa trên các ván cờ hiện có trong CSDL cờ và kết quả như sau:
*Tất cả các ván cờ thi trong đấu chính thức (bao gồm các ván cờ của các danh thủ, các ván tranh giải quốc gia, quốc tế…): không ván nào dùng bố cục này (Qui bối Pháo còn được dùng tuy rất ít)
*Chỉ có đúng 3 ván trong CSDL các kiện tướng của club CXQ là có dùng (không tính các kỳ thủ có điểm thấp):

Điều thú vị là tất cả các ván này xuất hiện khá lâu sau khi bài viết về “Trưởng thôn Gián đất ghẹo cờ cao thủ” được đăng trên báo “Người chơi cờ” (số tháng 7 và 9 năm 2000) nên rất có thể các kỳ thủ biết đến nó qua chính bài báo này và họ đã thử áp dụng. Tuy nhiên có lẽ do chưa được nhuần nhuyễn hoặc do đối thủ của họ cũng đọc và thử thế trận này rồi nên kết quả “khá tệ” (2 thua, một hòa cho người đi hậu dùng Thiên phong Pháo). Sau đó không thấy ai thử nghiệm thế trận này nữa.

[b]Hỏi:[/b][i] Tòa soạn có đăng tiếp bài về Trần Quới không? Có đăng thêm ván cờ hoặc tạo CSDL cờ của Trần Quới?[/i]

[b]Trả lời:[/b]
Loạt bài chính về [topic id=54]Trần Quới[/topic] đã hết. Tuy nhiên, các bạn sẽ thấy danh thủ này còn được nhắc đến nhiều lần trong các bài viết khác.

Chúng tôi chưa có kế hoạch tạo CSDL cờ của Trần Quới vì việc này tốn khá nhiều công sức để nhập các ván cờ từ biên bản giấy, ngoài ra có một vài ván cần thẩm tra sửa lại vì chúng tôi phát hiện có một số nước trong đó được ghi chép không hợp lý (sai).

Kế hoạch sắp tới chúng tôi sẽ đăng thêm một số ván đấu của Trần Quới với danh thủ Nguyễn Tấn Thọ trong loạt bài về Kỳ vương đất bắc này.