Ngày trước không ghi chép ván đấu và lại thất truyền nên rất mong các bậc kỳ gia và bạn đọc của các miền đất nước đóng góp tư liệu để hiểu biết tiền nhân ta chơi cờ, đấu cờ và phát huy truyền thống tốt đẹp này.
Theo lời kể của lão kỳ gia Lê Uy Vệ thì trước Tháng 8 năm 1945 nhân dân ta thường có những hình thức thi đấu cờ Tướng trong dịp lễ hội ở xã hoặc vùng, thi đấu theo lối giang hồ, v.v… Ở phía Bắc chỉ từ năm 1936 mới tổ chức được Giải vô địch cờ Tướng Bắc Kỳ và tiếp tục giải này vào các năm 1938, 1939, 1940, 1941, 1942, 1943.
[img]xq213-0.jpg;center;Chơi cờ theo phong cách xưa (ảnh chụp ở Hội An)[/img]
Giải lần thứ 1 được tổ chức vào tháng 3 năm 1936 tại phố Phùng Hưng, Hà Nội. Thời gian thi đấu khoảng một tuần lễ, đấu sáng và tối. Phương pháp thi đấu là đấu loại trực tiếp, hòa đấu lại, hạn định 2 phút mỗi nước đi, không hạn giờ cho ván đấu.
Về luật chơi, kỳ thủ được chiếu tứ diện, thực hiện nhất cách nhất chiếu, tróc tử (đuổi bắt quân) cầu hòa, nhưng không được chiếu tướng mãi quá 3 lần.
Trong khi thi đấu, kỳ thủ đấu những ván quan trọng thường ngồi buồng kín, ban tổ chức cử người ghi chép, treo bàn cờ to và phóng thanh ra ngoài để người hâm mộ thưởng thức. Khán giả xem đông giống như năm 1993, tổ chức Giải vô địch cờ Tướng quốc gia lần thứ 2 tại Trung tâm hướng dẫn phương pháp hoạt động câu lạc bộ (Hội khai trí tiến đức cũ) bên Hồ Gươm, Hà Nội.
Tiền thưởng do các nhà hảo tâm, trí thức, thương gia… quyên góp như bác sĩ Luyện, ông Cự Tiên và nhiều người khác.
Giải nhất được tiền thưởng giá trị bằng 20 tạ gạo, 1 cúp bằng đồng và đôi câu đối thêu.
Có tất cả hơn chục kỳ thủ từ các địa phương Hà Nội, Hà Đông, Hà Bắc, Hải Phòng, Kiến An, Ninh Bình, Nam Định, Lạng Sơn… về tham gia thi đấu rất sôi nổi.
Người sáng lập, đứng đầu ban tổ chức và trọng tài thi đấu khi đó là ông Trịnh Văn Mẫn, tức Cự Lợi, Hội trưởng Câu lạc bộ Cờ tướng đấu trí. Nhà quán quân cờ Tướng đầu tiên Bắc Kỳ là ông Nguyễn Văn Tâm dạy học ở Nam Định.
Đáng tiếc, việc ghi chép lưu trữ ngày xưa rất kém, thất lạc, lại thêm chiến tranh phá hoại nên tài liệu mất nhiều.
Dưới đây chỉ giới thiệu được hai ván do ông Trường Xuân sưu tầm:
[b]Ván 1: Nguyễn Văn Lục (nhà giáo Hải Phòng) đi trước hòa Nguyễn Văn Tâm (nhà giáo Nam Định)[/b]
[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Nguyễn Văn Lục hòa Nguyễn Văn Tâm
RED Nguyễn Văn Lục
BLACK Nguyễn Văn Tâm
RESULT 0.5-0.5
START{
1. P2-5 P2-5 2. M2.3 M8.9
3. M8.9 M2.3 4. X1-2 X9-8
5. X9-8 X1-2 6. X2.4 P8-7
7. X2-6 X8.8 8. P5-6 P7.4
DIAG{ #9 RED POPUP }
9. T3.5 X8-4 10. S6.5 P5-7
11. B9.1 X2.6 12. X6-8 X2-3
13. P8.1 X3-5 14. P8-3 X5-7
15. Xt-7 T3.5 16. X7.2 B7.1
17. X7/3 X7-3 18. M9.7 X4-3
19. M7/9 X3/4 20. X8.4 }END[/game]
Bên hậu ưu thế hơn hai Tốt nhưng tấn công yếu nên ván cờ hòa.
Khoảng nửa đầu thế kỷ này, kiểu khai cục nghịch pháo được sử dụng nhiều trong thi đấu. Ngày nay khai cục nghịch pháo (đại liệt, tiểu liệt) rất ít được sử dụng vì biến hóa ít phong phú.
[b]Ván 2:[/b]
Dưới đây là tàn cục của ông Nguyễn Văn Lục giao đấu với danh thủ Nguyễn Văn Diệm ở Hà Nội. Ông Diệm cờn 2 xe, 1 mã:
[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Nguyễn Văn Lục (thua) Nguyễn Văn Diệm
RED Nguyễn Văn Lục
BLACK Nguyễn Văn Diệm
RESULT 0-1
FEN 4kae2/4a2R1/1C1re1h2/8p/p5r2/4p4/8P/4E4/4A4/1R1AK1E2 w – – – 1
START{
DIAG{ #1 RED POPUP }
1. P8.2 X4-1 2. P8-4 M7/6
3. X8.9 T5/3 4. X8-7 S5/4
5. X2-6 M6.5 }END[/game]
Bên tiên thí pháo hi vọng thắng lại bằng tình thế “Khuyết sĩ kỵ song xe”.
Bên hậu chống đỡ khéo đặt mã bảo vệ hai vị trí 4, 6 của sĩ nên tuy mất sĩ tượng mà thế thủ rất vững sau tiến lên thế công giành thắng lợi vì hơn mã, tốt.
Leave a Reply