CHƯƠNG VI CÁC HÌNH THỨC THI ĐẤU

Nhằm tạo thuận lợi chi các ban tổ chức giải cờ cũng như cho các đấu thủ, rút kinh nghiệm qua nhiều cuộc thi đấu, người ta đã đề ra các hình thức thi đáu đa dạng và thích hợp cho từng giải cờ.

[b]Điều 25: HỆ THỐNG ĐẤU LOẠI TRỰC TIẾP[/b]
Thi đấu theo hệ thống này, các đấu thủ (hoặc đội) gặp nhau một trận đấu đối kháng. Các đấu thủ thua bị loại ngay. Mỗi cặp đấu thủ phải gặp nhau trong một trận đấu đối kháng thông thường là hai ván để mỗi người đều được đi trước một ván. Nếu hòa đấu thêm hai ván nữa để phân thắng bại. Trường hợp hòa nữa, trọng tài cho bốc thăm màu quân đấu thêm một ván nữa hoặc cho bốc thăm may rủi để chọn người thắng, thi đấu tiếp vòng sau. Thi đấu theo hệ thống này người ta không cho hoãn đấu vì sẽ ảnh hưởng đến tiến trình chung của giải. Các trận bát kết (còn lại 16 người), tứ kết (còn lại 8 người), bán kết (còn lại 4 người), và chung kết (còn lại 2 người) thì số đấu thủ phải là 32, 64 hoặc 128. Trường hợp không đúng số người trên thì nên chọn một dố đấu thủ hạt giống từ những người tham dự cho miễn đấu 1-2 trận để khi họ vào đấu thì khớp với các con số trên.

[b]Điều 26: HỆ THỐNG VÒNG TRÒN[/b]
Trong hệ thống này các đấu thủ (đội) gặp nhau lần lượt, màu quân của các đấu thủ (đội) được xác định theo bảng (xem phụ lục).

[b]Điều 27: HỆ THỤY SĨ[/b]
Thi đấu theo hệ Thụy Sĩ áp dụng trong trường hợp có nhiều đấu thủ (theo quy định từ 20 trở lên) chơi với số vòng đấu hạn chế được thông báo từ trước (thông thường cứ 20-30 đấu thủ thì đấu 7-9 vòng, từ 30-50 đấu thủ thì đấu 9 hay 11 vòng, nếu số lượng lớn hơn thì đấu 11 hay 13 vòng).
Trong Điều 4 nói về một dạng đặc biệt của hệ thống này được áp dụng trong những cuộc đấu mà kết quả được Liên đoàn Cờ Tướng thế giới xác nhận (hệ thống Thụy Sĩ có điều chỉnh) những trường hợp khác có thể sử dụng những dạng khác ví dụ như “Hệ Thụy Sĩ theo bốc thăm”. Trong hệ Thụy Sĩ các đấu thủ không được gặp nhau hai lần và được ghép thành từng cặp có chung số điểm hoặc sao cho sự chênh lệch điểm là nhỏ nhất. Không được phép chơi ba ván liên tiếp cùng màu quân hoặc hơn đấu thủ khác tới ba ván cùng màu quân.

Quy tắc này có thể bị xóa bỏ ở vòng đấu cuối cùng nếu nó làm cản trở việc xếp cặp theo cùng số điểm. Nên xếp sao cho mỗi đấu thủ có số ván cầm quân Đen và quân Trắng như nhau và màu quân thay đổi lần lượt.

[b]Điều 28: HỆ THỤY SĨ ĐIỀU CHỈNH[/b]
28.1. Các đấu thủ được sắp xếp thứ tự theo hệ số quốc tế (ELO) (bắt đầu từ cao nhất), trong trường hợp có cùng hệ số (hoặc không có) xếp theo danh hiệu quốc tế được phong, hệ số của quốc gia hoặc đẳng cấp theo thứ hạng quốc gia, cuối cùng là theo bốc thăm.
28.2. Những đấu thủ có cùng số điểm hợp thành nhòm. Nếu trong vòng đấu nào đó số lượng đấu thủ là lẻ thì người có số cuối cùng trong nhóm điểm thấp nhất mà trước đó chưa được điểm nào do thiếu đấu thủ, sẽ được một điểm không phải chơi như không có đấu thủ và không tính màu quân.
28.3. Xếp các cặp bắt đầu từ nhóm điểm cao nhất (từ trên xuống dưới) và tiếp tục cho đến nhóm giữa (nhóm những đấu thủ được 50% số điểm); sau đó xếp các cặp trong nhóm điểm thấp nhất trở lên (theo nguyên tắc như đối với nhóm điểm cao) cho đến hết nhóm giữa. Những đấu thủ cùng nhóm được xếp theo thứ tự tăng dần và người đầu tiên sẽ gặp người đứng đầu nửa sau…
28.4. Nếu đấu thủ không có đấu thủ cùng nhóm điểm thì xếp đấu thủ đó sang nhóm điểm lân cận, cũng áp dụng như vậy trong trường hợp trong nhóm có số đấu thủ lẻ. Đấu thủ bị chuyển dịch khi ghép đôi ở nhóm trên xuống sẽ ghép với nhóm điểm thấp hơn gần nhất. Khi ghép đôi từ dưới thì đấu thủ đó được xếp lên nhóm cao điểm hơn gần nhất. Nếu có khả năng lựa chọn đấu thủ lên hay xuống cần phải căn cứ theo những điểm sau:
28.4.1. Việc đấu thủ đánh lên hay xuống phải góp phần vào việc cân bằng số lượng đấu thủ cầm quân Trắng và Đen, nếu số lượng bằng nhau thì chọn đấu thủ số thứ tự lớn nhất nếu đánh xuống hay đấu thủ có số thứ tự nhỏ nhất nếu đánh lên.
24..4.2. Khi ghép đôi từ trên xuống dưới, thì đấu thủ đánh xuống không được có hệ số lớn hơn đấu thủ cùng nhóm có số thứ tự lớn nhất 100 đơn vị, trong trường hợp ngược lại đấu thủ có số thứ tự lớn nhất trong nhóm sẽ đánh xuống.
24.4.3. Khi ghép đôi đánh lên, thì đấu thủ đó không được có hệ số lớn hơn đấu thủ có số thứ tự nhỏ nhất trong nhóm 100 đơn vị, trong trường hợp ngược lại, người có số thứ tự nhỏ nhất sẽ đánh lên.

[b]Chú ý:[/b] Những giới hạn này chỉ được áp dụng trong những giải mà số đấu thủ lớn hơn 2n (2 lũy thừa n) trong đó “n” là số vòng đấu.
– Đấu thủ đánh xuống hay đánh lên phải có đấu thủ trong nhóm mới có số điểm cao nhất (thấp nhất) hoặc trong trường hợp bằng điểm thì phải có số thứ tự nhỏ nhất (lớn nhất).
– Nếu không chọn được đối thủ cho đấu thủ đánh lên (hay xuống) thì phải chọn đấu thủ khác trong nhóm để đánh lên (hay xuống).
28.5. Trong trường hợp có nhiều đấu thủ đánh cuống thì trong nhóm đó đầu tiên chọn cặp có điểm cao nhất, trong trường hợp bằng điểm thì có thứ tự nhỏ nhất.
Trong trường hợp đánh lên thì chọn cặp có số điểm ít nhất, nếu bằng điểm thì chọn cặp có số thứ tự lớn nhất.
26.6. Đấu thủ đánh lên (hay xuống) được ghép đôi với đấu thủ có số thứ tự lớn nhất (hay nhỏ nhất) và đấu thủ đó phải chơi màu quân ngược lại với màu quân mà đấu thủ đánh lên (hay xuống) phải chơi, nếu vì lý do này phải thay đấu thủ khác thì hệ số của đấu thủ mới này cũng không được chênh nhau quá 100 đơn vị. Sau đó kiểm tra lại những cặp đã chọn (kiểm tra lần thứ nhất). Khi ghép đôi từ trên xuống dưới thì kiểm tra bắt đầu từ đấu thủ có số thứ tự nhỏ nhất (nếu không dung hợp được thì thay thế đấu thủ có số thứ tự lớn hơn). Khi ghép đôi từ dưới lên trên – bắt đầu từ đấu thủ có số thứ tự lớn nhất (nếu không dung hợp được thì lấy đấu thủ có số thứ tự nhỏ hơn)
Khi không thể thực hiện được điều kiện trên thì đấu thủ số 1 giữ nguyên đối thủ, còn đấu thủ số 2 phải đánh lên hay xuống, trong đó:
28.6.1. Nếu trong nhóm ban đấu là lẻ và đấu thủ có số thứ tự lớn nhất phải đánh xuống, thì đấu thủ đó đổi chỗ cho đấu thủ số 2.
28.6.2. Nếu số đấu thủ trong nhóm ban đầu là chẵn thì đấu thủ có số thứ tự lớn nhất cùng với đấu thủ số 2 đều đánh xuống.
Trong lần kiểm tra thứ hai của các đấu thủ, theo khả năng có màu quân và các ván lần lượt và sau số vòng đấu chẵn có số ván đã chơi quân Đen bằng quân Trắng. Nếu cả hai đấu thủ trong một cặp có cùng màu quân ở trận đấu trước thì màu quân sẽ xác định trên cơ sở màu quân của những ván trước, còn nếu cũng giống nhau thì màu quân sẽ xếp lần lượt cho đấu thủ có số thứ tự nhỏ hơn.
Nếu cả hai đấu thủ cùng cầm một màu quân để cân bằng màu quân của các ván chơi, mà tiếp theo không thể thay thế được, thì màu quân của những ván trước đó sẽ quyết định, còn nếu chúng giống nhau thì phải cân bằng màu quân của đấu thủ có số thứ tự nhỏ hơn.
Những thay thế theo những nguyên nhân đã nêu chỉ được phép trong những trường hợp nếu hệ số của những đấu thủ trong cặp thay thế chênh nhau không quá 100 đơn vị.
Trong vòng đấu bốc thăm xác định màu quân cho những đấu thủ số lẻ và số chẵn trong nhóm nửa trên.
28.7. Nếu đấu thủ thông báo về việc bỏ (muôn) một hay hai vòng (và được trọng tài cho phép) thì trong những vòng không chơi, đấu thủ đó không được điểm và số thứ tự của nó được xếp sau khi đấu thủ đó có mặt (trước đó số thứ tự của các đấu thủ coi là tạm thời).

[b]Điều 29: HỆ THỐNG THỤY SĨ THEO BỐC THĂM (Hệ thống Đại tuần hòan)[/b]
Hệ thống Đại tuần hòan là hệ thống thi đấu dựa theo kết quả bốc thăm sau mỗi trận đấu, rất thông dụng trong các cuộc thi đấu có tính chất quần chúng. hệ thống này cho phép tổ chức thi đấu với bất kỳ số lượng vận động viên là bao nhiêu với số lượt đấu không lớn lắm. Ưu điểm chính của hệ thống này là bảo đảm cho số đông đấu thủ được tham gia, thời gian thi đấu có thể ấn định tùy ý, hơn nữa các đấu thủ lại được tham sự từ đầu cho đến cuối giải không bị loại như trong hệ đấu loại trực tiếp.
Trong hệ thống Đại tuần hoàn, tại mỗi lượt thi đấu các đấu thủ chỉ gặp các đấu thủ có cùng số điểm, hoặc có số điểm gần bằng nhau. Các cặp đấu thủ gặp nhau, đều được xác định qua bốc thăm.
Nhược điểm của hệ thi đấu này là số lần đi trước của đấu thủ có thể chênh lệch, nên tốt nhất cần quy định số lượt thi đấu là một số lẻ để cho sự chênh lệch trong quyền đi trước không quá một lần.
Phương thức tổ chức thi đấu bao gồm các điểm sau:
29.1. Thẻ theo dõi thi đấu.
Ban đầu cũng tổ chức xác định số thứ tự cho các đấu thủ. Số thứ tự này chỉ có nghĩa trong vòng đấu đầu số 1 gặp số 2, số 3 gặp số 4… và số nhỏ cầm quân Trắng. Trong những vòng sau, số thứ tự không có giá trị mà các cặp sẽ gặp nhau theo kết quả bốc thăm cho từng nhóm riêng có số điểm bằng nhau. Quyền cầm quân Trắng cũng sẽ được ấn định dựa vào việc bốc thăm lựa chọn các cặp đấu thủ (sau vòng 1 thường có ba nhóm: Nhóm 1 điểm, nhóm ½ điểm và nhóm 0 điểm. Sau vòng 2 có thể có năm nhóm điểm…).
Mỗi đấu thủ được ban tổ chức thi đấu chuẩn bọ sẵn cho một thẻ thi đấu do trọng tài theo sõi ghi sau khi bốc thăm và kết thúc trận đấu. Mẫu thẻ như sau:

[b]MẪU THẺ THEO DÕI THI ĐẤU[/b]
[img]xq216-0.jpeg;center;[/img]

Ghi chú: KT= Kiện tướng, C.1=Cấp 1, T=Trắng, Đ=Đen
29.2.Chi các nhóm để bốc thăm
Sau mỗi vòng đấu, thẻ các đấu thủ có tổng số điểm ngang nhau được xếp vào cùng một nhóm.
Trước khi bốc thăm, để bảo đảm quyền cầm quân Trắng được công bằng, số thẻ trong mỗi nhóm lại được chia thành 4 phân nhóm.
29.2.1.Sau số vòng đấu lẻ (1 vòng, 3 vòng, 5 vòng…)
– Phân nhóm 1: Thẻ các đấu thủ cầm quân Đen liền hai ván cuối cùng.
– Phân nhóm 2: Thẻ các đấu thủ có số ván cầm quân Đen lớn hơn.
– Phân nhóm 3: Thẻ các đấu thủ có số ván cầm quân Trắng lớn hơn.
– Phân nhóm 4: Thẻ các đấu thủ cầm quân Trắng liền hai ván cuối cùng.
29.2.2. Sau số vòng đấu chẵn (2 vòng, 4 vòng, 6 vòng…)
– Phân nhóm 1: Thẻ các đấu thủ hai ván cuối cùng cầm quân Đen hoặc số ván cầm quân Đen lớn hơn.
– Phân nhóm 2: Thẻ các đấu thủ có số ván cầm quân Trắng và quân Đen bằng nhau, nhưng ván cuối cùng cầm quân Đen.
– Phân nhóm 3: Thẻ các đấu thủ có số ván cầm quân Trắng và quân Đen bằng nhau, nhưng ván cuối cùng cầm quân Trắng.
– Phân nhóm 4: Thẻ các đấu thủ hai ván cuối cùng cầm quân Trắng hoặc số ván cầm quân Trắng lớn hơn
29.3.Nguyên tắc bốc thăm
Dựa trên cơ sở là đấu thủ phân nhóm 1 trong trận sau dứt khoát được cầm quân Trắng và đấu thủ ở phân nhóm 4 sẽ phải cầm quân Đen, vì việc bốc thăm lại phải tiến hành rộng rãi (không riêng phân nhóm 1 gặp phân nhóm 4), cần tiến hành bốc thăm theo thứ tự sau, từ nhóm có điểm cao nhất xuống các nhóm dưới:
29.3.1. Chọn đấu thủ cho phân nhóm 1 ở trong số đấu thủ phân nhóm 3 và 4 gộp lại.
29.3.2. Số đấu thủ còn lại ở phân nhóm 4 sẽ chọn đối phương ở phân nhóm 2 (đấu thủ phân nhóm 2 cầm quân Trắng).
29.3.3. Số đấu thủ còn lại ở phân nhóm 2 sẽ chọn đối phương ở phân nhóm 3 (đấu thủ phân nhóm 2 cầm quân Trắng).
29.3.4. Số đấu thủ còn lại của phân nhóm 2 (hoặc phân nhóm 3) sẽ đấu với nhau. Màu quân sẽ định bằng bốc thăm.
Trong trường hợp số thẻ trong một nhóm đấu thủ bằng điểm nhau là số lẻ, thì một đấu thủ không có đối phương trong nhóm ấy và như vậy phải chọn cho đấu thủ đó một đối thủ trong nhóm dưới theo nguyên tắc sau:
29.3.5. Nếu đấu thủ thuộc phân nhóm 1 và 2 thì chọn đối phương ở phân nhóm 3 và 4 nhóm dưới và trong vòng sau đấu thủ cầm quân Trắng.
29.3.6. Nếu đấu thủ thuộc phân nhóm 3 và 4 thì chọn đối phương ở nhóm 1 và 2 nhóm dưới và trong vòng sau đối thủ cầm quân Đen.
Trong thẻ theo dõi, trọng tài sẽ ghi ký hiệu (đi xuống) cho đối phương của anh ta. Nếu trong nhóm này số đấu thủ là chẵn, thì sau đó lại xảy ra trường hợp một đấu thủ không có cặp và do đó lại tìm đối phương cho đấu thủ này ở nhóm dưới nữa.
29.4. Những vấn đề cần lưu ý
29.4.1. Hai đấu thủ chỉ được quyền gặp nhau 1 lần trong suốt hệ thi đấu. Nếu khi bốc thăm xảy ra trường hợp hai đấu thủ gặp nhau lần nữa, thì kết quả này coi như không có giá trị và bốc thăm lại để chọn đối thủ khác, nếu cần có thể thay đổi cả kết quả bốc thăm ở các cặp trước, nhất thiết không được để hai đấu thủ gặp lại lần thứ hai.
29.4.2. Mỗi đấu thủ không được chơi quá hai ván với cùng một màu quân và tránh tình trạng số lần giữ quân Trắng và quân Đen của một đấu thủ quá chênh lệch (lớn quá 1 ván khi số vòng đấu lẻ, quá 2 ván khi số vòng đấu chẵn).
29.4.3. Có trường hợp một só đấu thủ không có đối phương ở cùng nhóm hoặc ở cả nhóm dưới (vì lý do màu quân).
Trường hợp này phải tìm cho đấu thủ một đối thủ ở nhóm trên và như vậy tức là phải thay đổi cả kết quả bốc thăm ở nhóm trên này.
29.4.4. Nếu có điều kiện tránh tình trạng một đấu thủ “đi lên” lại có lần “đi xuống” rồi thì có thể coi như đấu thủ đó chưa “đi lên” và “đi xuống”.
Dễ dàng nhận thấy rằng việc bốc thăm chọn cặp đấu thủ trong hệ thi đấu Đại tuần hòan đòi hỏi trọng tài phải nhạy bén khéo léo, cân nhắc và suy nghĩ kĩ càng. Kết quả bốc thăm thường được tiến hành ngay sau một vòng đấu và được công bố cho đấu thủ biết trước để chuẩn bị cho vòng đấu sau. Hội đồng trọng tài có trách nhiệm xử lý mọi khiếu nại về kết quả bốc thăm sau khi việc bốc thăm hoàn thành, mọi khiếu nại được giải quyết, kết quả bốc thăm có hiệu lực và các đấu thủ có trách nhiệm thi hành.

29.5. Phân bố kết quả
Số vòng thi đấu trong hệ Đại tuần hoàn thì ít nhất là 6 vòng và ít khi vượt quá 15 vòng. Nếu số vòng thi đấu lớn hơn tức là điều kiện về thời gian rộng rãi thì nên chia số đấu thủ thành nhiều bảng để thi đấu vòng tròn kết quả sẽ công bằng hơn.
Số đấu thủ trong hệ Đại tuần hoàn không được ít hơn 18 vận động viên, nhưng thông thường số đấu thủ phải từ 30 trở lên thì việc vận dụng hệ thi đấu này mới có kết quả tốt và đảm bảo đựoc tính chất công bằng hợp lý trong kế hoạch bốc thăm.
Sau khi vòng đấu kết thúc, các đấu thủ được xếp hạng theo tổng số điểm thu được.

Trong trường hợp nhiều đấu thủ bằng điểm nhau (điều này rất dễ xảy ra), không chỉ phân định thứ tự bằng cách tính hệ Becgơ như trong hệ đấu vòng tròn vì mỗi đấu thủ đã gặp các đấu thủ khác nhau. Để xác định thứ hạng cho các đấu thủ này, người ta quy ước tính hệ sô Búcgôn cho các đấu thủ đó. Hệ số Búcgôn được tính bằng cách cộng số điểm thu được của tất cả các đối phương đã gặp của một đấu thủ. Giữa 2 hay nhiều đấu thủ bằng điểm nhau, ai có hệ số lớn hơn sẽ được xếp hạng trên.

Riêng trong trường hợp tính hệ số Búcgôn mà có một đấu thủ bỏ cuộc giữa chừng, thì điểm của đấu thủ này được xác định bằng cách lấy trung bình cộng của số điểm thu được của các đấu thủ cùng nhóm với đấu thủ trước khi bỏ cuộc. Trong hệ Thụy Sĩ nếu có đấu thủ lẻ, thì đấu thủ nào được nghỉ sẽ tính hệ số của ván đó bằng số điểm của người xếp cuối cùng giải.

Hệ thi đấu Đại tuần hoàn có nhược điểm là tổ chức các cặp thi đấu dựa vào kết quả bốc thăm nên không tránh khỏi một số ngẫu nhiên. Tuy nhiên, mặt tích cực của bó rất rõ ràng, trừ một số trường hợp phải xác định đấu thủ giỏi nhất một cách chính xác trong các cuộc thi đấu.

Một điểm cần lưu ý là khi vận dụng hệ thi đấu này các ván cờ phải được kết thúc trong một buổi, chứ không tổ chức hoãn đấu.

Ngày ấy ở Hải Phòng, thuộc huyện Kiến An có làng Đẩu, một làng nghèo khó, đồng đất cằn cỗi, cả làng quanh năm đầu tắt mặt tối mà chẳng mấy khi được no cơm. Ngày ba tháng tám cứ phải sang bên làng Phúc vay thóc, nên đến ngày mùa lại phải kìn kìn gánh hết lúa sang bên ấy trả nợ. Làng Phúc thuộc Kiến Thụy. Bên Phúc ngoài nông còn có buôn bán nên giàu có, chợ búa đều tập trung ở làng ấy cả nên cứ đến dịp lễ hội hay Tết nhất lại mở hội cờ to, các làng bên thường kéo về dự. Làng Đẩu nghèo, thấp cổ bé họng nên có muốn đi chợ cũng phải sang tận làng Phúc, người làng Phúc vốn vẫn khinh thường người làng Đẩu lắm, con gà làng Đẩu giá 5 đồng thì may lắm được trả 3 đồng, đi giữa đường bị người ta lấn bước cũng cứ phải ngậm tăm. Lề thói ấy kéo dài dễ đến mấy chục năm, có khi cả trăm năm có lẻ.

Thế rồi Xuân năm ấy, làng Phúc theo lệ mở hội rất to, các làng lân cận kẻo tới dự hội đông vô kể. Ấy cũng là dịp để làng Phúc khoe tài, nhất là môn cờ Tướng chơi trên sân.

Ở bên làng Đẩu sang xem cũng đông, trong số ấy có bà Bo. Năm ấy khoảng 34, 35 tuổi, nhà bà cũng như mọi gia đình trong làng chứ chẳng khá gì hơn, được cái bố bà và cậu em hay chơi cờ nên những lúc rảnh rỗi bà cũng hay chầu rìa xem cho vui, thỉnh thoảng lại được châm điếu hay pha trà cho bố hay chỉ chỏ mách nước cho em. Ông bố thấy con gái có vẻ thích cờ nên cũng bày vẽ cho cô, nhưng mà con gái lắm việc nên mấy khi được ngồi chơi. Nhưng năm nào làng bên mở hội cô cũng sang ngồi hàng buổi xem cờ. Lắm lúc cô nghĩ mình chỉ nghèo hơn hơn họ chứ có hèn kém gì đâu mà lại đối xử với nhau như thế, ức nhất là những khi đi chợ, họ chèn ép, lấn lướt mình, lắm khi tới chiều tối ế ẩm, bán bằng cho không.

Hôm ấy ông Trì làng Phúc vào chung kết.

Đoạt giải xong ông tự đắc vỗ ngực mà rằng: “Đệ nhất cờ vùng này cũng chỉ có người làng Phúc. Nào, các làng còn ai dám địch với ta chăng!”

Bà Bo nghe thách, bèn từ trong đám đông nhảy phắt ra, nhận lời thách đấu. Ông Trì nhìn ra tưởng ai, hóa ra là một bà phụ nữ, bèn cười ầm lên, nhưng rốt cuộc cũng nhận lời.

Sân cờ này ấy ngay trên mặt ruộng, rộng ước cỡ một sào. Cán quân cờ làm bằng cọc tre, quân cờ làm bằng vải viết tên quân, gió làm vải bay qua bay lại rất khó xem, mặt ruộng nứt nẻ, hầu như chả thấy đường kẻ, nên đánh cờ bỏi mà cứ như đánh cờ mù.

Ván cờ ấy nào có phải là trận đấu trí thông thường, khối làng chỉ xem để cổ vũ cho làng Đẩu nên người đông vô kể, đông nghịt vòng trong vòng ngoài. Không biết do chí phục thù bốc lên hay do sự cổ vũ nhiệt tình bên ngoài mà bà Bo đi thật sáng nước. Các mưu mẹo, đòn độc của đối thủ lần lượt bị bà phát hiện và hóa giải làm cho đối thủ đâm chột dạ. Đến khi thấy bà bắt đầu chuyển sang tấn công thì bên ngoài tiếng hò reo như trời long đất lở. Cờ bà cứ thế từng bước từng bước thít chặt đối phương.

Rốt cuộc ông Trì không thể gượng được nữa đành buông cờ chịu thua, bao nhiêu giải thưởng mất sạch về tay bà Bo.

Từ cái ngày ấy, nói đúng ra là từ trận cờ lịch sử vang dội cả một tổng ấy, làng bà được làng Phúc và các làng lân cận đối xử khác hẳn, người ta không gọi bà bằng “con mẹ” xách mé như trước mà gọi bằng cô, bằng bà hẳn hoi, các thức đem ra chợ mua bán sòng phẳng, lễ tết cũng không còn phân biệt. Dần dà sự cách biệt giữa hai làng được thu ngắn, những mâu thuẫn xích mích được hòa giải. Sự tôn trọng chính là nền tảng cho sự đoàn kết, bình đẳng với nhau.

Câu chuyện này do ông Phạm Văn Tuyển, một tranh thủ có tiếng vùng than Quảng Ninh kể lại, bởi bà Bo chính là chị ruột của ông.

Căn bệnh điển hình nhất của chứng mất trí là Alzheimer. Chỉ riêng ở Anh đã có khoảng 700.000 người mắc căn bệnh này.

Tiến sĩ Joe Verghese cùng cộng sự thuộc Trường Y Albert Einstein, New York, đã tiến hành nghiên cứu trên 469 người già qua tuổi 75. Không ai mắc chứng mất trí vào thời điểm bắt đầu nghiên cứu. Tuy nhiên, 5 năm sau, hơn 1/4 số này phát triển bệnh.

Sau khi khảo sát lối sống, mức độ hoạt động cơ thể và trí não của từng người trong thời gian đó, nhóm đã thu được kết quả bất ngờ: Những người tích cực vận động trí não qua các trò giải trí có nguy cơ mắc bệnh rất thấp, trong khi những trường hợp chỉ luyện tập thể thao lại không nhận được tác dụng này.

“Điều này chứng tỏ vận động trí não, đặc biệt là những hoạt động mang tính thử thách, có khả năng giảm nguy cơ mắc chứng mất trí”, Verghese nhận định.

Theo giới chuyên môn, nghiên cứu trên góp phần làm tăng sức thuyết phục cho một học thuyết về khả năng suy nghĩ, có tên là Dùng hay để mất. Theo đó, mức độ hoạt động trí não chính xác và phức tạp có thể tạo nên một hàng rào đặc biệt, bảo vệ con người khỏi căn bệnh Alzheimer lúc về già.

Tuy nhiên, nếu chỉ tập trung vào các bài tập trí não (hay còn gọi là luyện tập tĩnh) thì không đủ, Giám đốc Viện nghiên cứu Bệnh Alzheimer, tiến sĩ Susanne Sorensen khẳng định. Chứng mất trí có thể được ngăn chặn triệt để, nếu kết hợp vận động cả trí não và cơ thể.

[img]xq89-0.jpg;right;[/img]