Nguyên tắc đó ai cũng biết, nhưng thỉnh thoảng các bạn trẻ hay quên. Chúng ta lấy ván Nguyễn Minh Đức hòa Nguyễn Anh Quân tại Đại hội TDTT toàn quốc làm ví dụ:

[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Nguyễn Minh Đức (hòa) Nguyễn Anh Quân
RED Nguyễn Minh Đức;;;
BLACK Nguyễn Anh Quân;;;
RESULT 0.5-0.5
START{
1. B3.1 P8-7 2. P8-5 T7.5
3. S4.5
/*Cứ nên đi [b]M8.7[/b] tiếp tục triển khai quân mạnh hơn là lên Sĩ chậm nước*/
3. … M2.3 4. M8.7 X1-2
5. X9-8 P2.4 6. B7.1
DIAG{ #6 RED POPUP }
/*Tiến Tốt 7 là nhận khó khăn về mình, nhường thuận lợi cho đối phương, trái với nguyên lý chơi cờ. Có thể chơi khác như sau: [b]M2.3 B7.1 M3.4 B7.1 M4.6 B3.1 M6.4 X9.1 M4/3[/b] hai bên đều vững.*/
6. … S6.5?
/*Chậm! Nên [b]P2-3[/b] kiềm chế cánh trái bên Trắng. Bây giờ Trắng rất khó đi. Nếu [b]T7.9[/b] thì Đen đổi Xe rồi [b]X9.1[/b], lợi nước ra Xe và Trắng vênh Tượng, bị hậu thủ.

Nếu Trắng [b]M2.3[/b] thì Đen [b]P7.3[/b] cấm Trắng [b]M3.4[/b] buộc [b]M3.2[/b] làm cản trở nước ra Xe góc phải. Còn nếu Trắng không bay Mã lên hà thì dù đi nước nào Đen cũng [b]P7.1[/b] tiếp tục gây áp lực, dồn khó khăn cho đối phương.

Tuy nhiên, trong thực đấu, Đen không khai thác nước tiến Tốt 7 mà lên Sĩ củng cố, lỡ mất cơ hội.*/
7. P2-4 P7.3 8. M2.3 P7.1
9. M7.6 M8.7 10. M6.4 B7.1
11. M4.3 P7/4 12. M3.4 X9-8
}END
[/game]
Cuộc cờ bình ổn, dẫn đến hòa.

Theo cổ sử Trung Hoa thì thời khởi nghiệp nhà Hán, Lưu Bang (tức là Hán Cao tổ) có chiến cuộc liên miên với Sở vương là Hạng Võ. Cuộc chiến giữa hai bên làm hàng trăm họ lầm than. Hạng Võ bèn nói với Hán vương: “Mấy năm nay thiên hạ khốn khổ chỉ vì hai chúng ta. Bây giờ quyết một trận sống mái để khỏi làm khổ thiên hạ nữa!” Hán Vương trả lời: “Ta chỉ đấu trí chứ không thèm đấu sức!”.

Hai bên giáp mặt nhau ở khe Quảng Vũ. Hán Vương bèn kể 10 tội lớn của Hạng vương. Hạng vương tức giận dùng nỏ bắn trúng Hán vương, Hán vương đeo tên chạy vào Thành Cao. Hai bên giữ vững đất của mình. Mãi đến khi thấy không còn đủ lực lượng để triệt hạ lẫn nhau hai bên mới chịu giao ước chia đôi thiên hạ: Từ Hồng Câu về tây thuộc Hán, từ Hông Câu về đông thuộc Sở.

Từ điển tích này, người ta hình dung bàn cờ Tướng là hai quốc gia như Há và Sở, coi ranh giới là một dòng sông. Cho tới nay trên các bàn cờ Tướng ở khoảng “hà” nằm chính giữa, chia đôi bàn cờ thường được ghi bốn chữ “Sở Hà Hán giới” (bằng chữ Hán) là vì vậy.
[img]xq71-0.jpg;center;Sở Hà Hán giới[/img]

Để làm sáng tỏ vấn đề này, tôi xin giới thiệu cùng bạn đọc công trình nghiên cứu của Đại kiện tướng Viorel Bologan làm tài liệu để các huấn luyện viên chúng ta cùng tham khảo.

Công tác chuẩn bị tâm lý cho vận động viên

Trong công tác chuẩn bị tâm lý thi đấu cho vận động viên, huấn luyện viên cần tập trung vào một số yếu tố sau:

[b]a) Độ tập trung và tính cẩn thận[/b]

Nhân tố tập trung và tính cẩn thận của người chơi cờ được đánh giá từ góc độ của những sai lầm trong ván cờ cũng như trong những tính chất của chúng. Trong công tác huấn luyện, có thể chia những sai lầm do mất tập trung ra làm nhiều loại như “ô bị che khuất”, “quân bị lãng quên”, “nước đi hiển nhiên”…

Một yếu tố khác để xác định độ tập trung của vận động viên trong ván cờ còn là “hành vi” của anh ta khi thi đấu. Lấy ví dụ G. Kasparov, trong nhiều thời điểm quyết định của cuộc đấu, khi đối phương đang suy nghĩ, Kasparov thường dời bàn cờ để đi dao. Ngoài hiệu quả tâm lý (đối phương cảm thấy bất ổn vì dường như Kasparov rất tin tưởng vào thế cờ của mình), điều này còn cho phép nhà Vô địch nhìn thế cờ bao quát hơn. Và quan trọng hơn thế nữa, sau giây phút thư giãn, bộ não có khả năng bắt đầu lại sự tập trung cao độ.
[img]xq69-0.jpg;center;[/img]
b) Trí nhớ
Một trong những phẩm chất có tính tâm lý quan trọng và cần thiết nhất đối với người chơi cờ là trí nhớ tốt. Trí nhớ tốt cho phép rút ngắn thời gian quyết định trong việc lựa chọn nước đi hay kế hoạch chơi khi cần thiết, đồng thời tiết kiệm sức lực và thời gian. Trong thực tế thi đấu cho thấy, nhờ kiến thức và hiểu biết về lý thuyết khai cuộc sâu sắc, các Đại kiện tướng chỉ thật sự “bắt đầu” ván cờ của mình sau khi đã triển khai các thế cờ chuẩn. Về khía cạnh này phải kể đến G. Kasparov. Trí nhớ tuyệt diệu của nhà Vô địch cộng với công tác chuẩn bị khai cuộc sâu sắc đã giúp anh thực sự tiết kiệm sức lực và thời gian trong thi đấu trước nhiều đối thủ mạnh. Và đó cũng là nguyên nhân tại sao các giai đoạn trong ván cờ của anh đều được chơi với trình độ cao và không sai sót.

[b]c) Khả năng chịu đựng những tác động ngoại cảnh cũng như nội tâm[/b]

Nói đến tác động ngoại cảnh, ta hiểu là những yếu tố, trên thực tế tác động xấu đến người chơi cờ tập trung suy nghĩ tìm nước đi. Có thể kể đến tiếng ồn trong phòng thi đấu, thiếu ánh sáng, bàn nghế, nóng nực… thậm chí kể cả chất lượng quân và bàn cờ. Trên thực tế, ảnh hưởng của những yếu tố kể trên phụ thuộc rất nhiều vào những đặc tính tâm lý của từng người chơi cụ thể.

Để có khả năng chịu đựng được những tác động của ngoại cảnh, ta có thể áp dụng phương pháp rèn luyện của M. Botvinnhic. Trong thời gian chuẩn bị giải, khi phân tích các thế cờ hoặc đấu tập, Botvinnhic chủ động tạo ra tiếng ồn bằng cách bật radio. Bằng cách này ông đã rèn luyện được kỹ năng chịu đựng được tác động của ngoại cảnh.

Những tác động nội tâm là trăn trở không có liên quan trực tiếp tới những ván cờ đang chơi. Nó tác động lên người chơi cờ bằng cách gây sức ép lên cấu trúc thần kinh và làm sai lệch quá trình xử lý thông tin trong ván đấu.

[b]d) Khả năng tự điều chỉnh[/b]

Tự điều chỉnh là khả năng của người chơi cờ được coi là một trong những chỉ số chính của vấn đề chuẩn bị tâm lý. Khả năng này đặc biệt giúp ích cho người chơi cờ trong những tình huống khủng hoảng, trong những chấn động mạnh. Ví dụ như những ván thua đáng tiếc. Trong công trình nghiên cứu “tâm lý vận động viên cờ” F. Vichiazep đã phân ra làm ba nhóm chịu ảnh hưởng khác nhau của sự thất bại. Nhóm 1 – suy sụp tinh thần. Nhóm 2 – vẫn giữ được sự bình tĩnh. Còn những người chơi cờ của nhóm thứ 3 – bắt đầu chơi mạnh hơn so với lúc trước khi thua.

Khả năng tự điều chỉnh còn thể hiện ở kỹ năng bước vào giải thi đấu với một phong độ tốt nhất và để làm được điều này có nhiều cách khác nhau. Lấy ví dụ, E. Geller thường đấu trong các trận đồng loạt rất căng thẳng với các kiện tướng, còn B. Xpatxky tập liên tục cho đến sát giải. Sử dụng kỹ năng tự điều chỉnh trong thời gian khủng hoảng kéo dài – còn có thể bằng phương pháp thay đổi lịch sinh hoạt.

e) Khả năng tính tới những đặc điểm tâm lý của đối thủ
Người đầu tiên chú ý đến sự cần thiết phải tính đến những đặc điểm tâm lý của đấu thủ là E. Laxker. Ông cho rằng cờ không chỉ là cuộc đấu giữa các tư tưởng, mà còn là cuộc đấu của tính cách: “thi đấu trên bàn cờ là con người, chứ không phải là những quân cờ bằng gỗ”. Laxker nghiên cứu mặt mạnh và yếu trong lối chơi của đối phương để sau đó khai thác vào những kiếm khuyết của họ.

Sau E. Laxker, rất nhiều cao thủ như A. Alekhin, R. Capablanca, M. Botvinnhic… đều đề xuất những phương pháp nghiên cứu đấu thủ trước khi bước vào các giải thi đấu. Và những đòn phối hợp “rất đáng ngờ” của Mikhaiil Tal trên thực tế được chuẩn bị rất kỹ lưỡng dưới góc độ tâm lý có tính đến hiệu quả tác động tâm lý lên đối thủ.

[b]g) Phẩm chất ý chí[/b]
Chúng ta đều biết một biểu hiện về phẩm chất ý chí của con người – đó là vượt qua mọi trở ngại để đạt được mục đích. Trong cờ, phẩm chất ý chí thể hiện ở khả năng kiên trì tìm kiếm các giải quyết trong ván cờ. Khả năng tập trung nỗ lực ý chí trong thực tế đưa đến những kết quả hết sức bất ngờ: gỡ hòa ván cờ thua, giành được ưu thế trong các thế cờ cân bằng, giành chiến thắng từ những ưu thế nhỏ.

Về phẩm chất ý chí có thể kể đến Gata Kamxki trong trận đấu với Annand gần đây. Mặc dù bị thua trước trong hai ván đấu, Kamxki không chỉ bứt lên gỡ hòa tỷ số trong 8 ván mà còn giành nhiều chiến thắng trong trận đấu bổ sung. Dù sa vào tình thế suy yếu về chiến lược, Kamxki vẫn kiên trì tìm kiếm phản công, gây khó khăn đến mức tối đa cho đối thủ.

[b]h) Tính mục đích[/b]
Bản thân bản chất của ván cờ đã thể hiện tính mục đích của các đối thủ – đó là giành chiến thắng. Nhưng rõ ràng chỉ như vậy thì còn chưa đủ đối với người chơi cờ chuyên nghiệp. Vấn đề là ở chỗ tính mục đích không chỉ thể hiện trong giải thi đấu mà còn phải được thể hiện trong luyện tập cũng như quá trình tự hoàn thiện. Nhà tâm lý học nổi tiếng A. S. Makarenco đã khuyên các nhà sư phạm giúp học trò của mình xây dựng một hệ thống mục đích nhất định – mục đích gần, trung bình, xa (lớn). Từ sơ đồ này mỗi một người chơi cờ hoặc tự mình hoặc cùng với huấn luyện viên xác định những mục tiêu trong giai đoạn hiện tại cho phép đạt được hiệu quả cao trong công việc.

Chép Phạt

Thầy giáo: “Tại sao bài chép phạt về nhà của em chép loạn xạ thế này?”
Trò: “Thưa thầy, em đã viết theo ý thầy.”
Thầy giáo: “Em giải thích thầy đã yêu cầu em làm gì nào?”
Trò: “Thầy bắt em chép phạt các từ mới trong bài.”
Thầy giáo: “Thế sao trong bài của em có các chữ: chiếu tướng, xe đâm thọc, thăng mã thế này? Trong bài làm gì có?”
Trò: “Thưa thầy, đó là bố em giúp em viết.”
Thầy giáo: “Ở nhà, bố em làm gì?”
Trò: “Thưa thầy, bố em vừa chép phạt giùm em, vừa đánh cờ tướng.”

Chương 1

Bàn cờ, quân cờ và luật chơi

Cờ Tướng là cuộc chơi giữa hai đấu thủ điều khiển hai đạo quân đối nghịch giao tranh nhau. Cuộc giao tranh này diễn ra trên một bãi chiến trường là bàn cờ và quân số của hai đạo quân này bằng nhau, từng loại binh chủng giống y nhau, đó là quân cờ. Hai đấu thủ chơi phải tuân theo những quy ước và luật lệ chính xác, rõ ràng được mọi kỳ thủ tôn trọng chấp hành, đó là những luật chơi.

Chương này sẽ giới thiệu đến các bạn các khái niệm, kiến thức chung về bàn cờ, quân cờ và luật chơi cờ Tướng.

[b]Bàn cờ[/b]

Bàn cờ Tướng có hình chữ nhật, có 9 đường dọc và 10 đường ngang giao cắt nhau, tạo thành 90 giao điểm. Giữa bàn cờ thường có một hàng ngang trống (không có đường kẻ đứng) dùng làm ranh giới phân chia hai bên và được gọi là sông (hoặc “hà”). Đây là ranh giới chia hai bên thành hai trận địa đối nghịch nhau, một bên của quân đỏ, một bên của quân xanh.

Mỗi bên có 9 giao điểm nằm trên bốn ô vuông phân biệt với các ô khác bằng các đường kẻ chéo gọi là “cung Tướng”.

[img]xq80-0.gif;center;[/img]

(Hiện nay theo Luật cờ của Liên đoàn cờ Việt Nam, dù mầu sắc quân cờ như thế nào cũng phải qui về hai mầu: trắng và đen. Hình bàn cờ in trong sách, báo được qui ước phía dưới thuộc bên trắng, phía trên thuộc bên đen.)

[b]Cách gọi tên các vị trí[/b]

Để chỉ rõ vị trí toạ độ trên bàn cờ cũng như để ghi được sự di chuyển của các quân người ta qui ước đặt tên các đường dọc và các đường ngang như hình vẽ.

Chín đường dọc được đánh số từ 1 đến 9 và khởi đầu từ bên phải sang bên trái của mỗi đấu thủ. Như vậy cùng một đường dọc, đấu thủ này gọi là lộ 1 thì đấu thủ kia gọi là lộ 9, đấu thủ này gọi là lộ 2 thì đấu thủ kia gọi là lộ 8. Cứ như thế ta thấy tương ứng các lộ 3, 4 với 7, 6. Chỉ có lộ 5 (còn gọi là trung lộ) là giống nhau.

Còn 10 đường ngang thì mỗi bên lại lấy đường ngang dưới cùng của mình làm chuẩn để gọi tên: Tuyến đáy, Tuyến áp đáy, Hàng tuyến Pháo, Hàng tuyến Tốt, Tuyến hà (gọi tắt là hà). Tuy nhiên các tên này ít khi được sử dụng, trừ một số nhà nghiên cứu, bình luận cờ.

Tên các đường dọc được sử dụng thường xuyên, vì các quân cờ đứng trên đường dọc nào thì mang tên đường dọc đó cho dễ nhận và dễ phân biệt.

[img]xq80-1.gif;center;[/img]

Thời xưa, người ta đặt tên cho mỗi giao điểm một tên riêng. Bàn cờ có 90 giao điểm thì có 90 tên. Chẳng hạn, quyển Mai Hoa phổ, bản cổ xưa đặt tên các giao điểm ở đường ngang dưới cùng từ bên phải sang bên trái là: Tương – Các – Gian – Thiên – Hoành – Vũ – Phòng – Tiên – Mang (đối với bên trắng). Còn tên các giao điểm ở tuyến đáy của bên đen lại là: Nhạn – Toán – Thời – Tần – Sĩ – Doanh – Hoang – Khuyến – Trường. Đặt tên như vậy khi quân cờ di chuyển từ vị trí nào đén vị trí nào sẽ nêu tên cụ thể ra, không sợ nhầm lẫn. Người đời sau thấy đặt nhiều tên quá khó nhớ nên đã cải biên lại cho dễ nhớ hơn. Kiểu cải biên nêu trên chưa thật khoa học nhưng đã trở thành thói quen, người ta không chịu thay đổi nữa. Do đó, hiện nay, một số nhà nghiên cứu đề nghị đặt tên các đường dọc theo số thứ tự từ 1 đến 9, lấy bên trắng làm chuẩn và đánh số thứ tự từ trái sang phải. Còn các đường ngang thì cũng thống nhất ghi từ dưới lên trên để các đưòng mang tên a, b, c, d, e, f, g, h, i và j. Từ đó mỗi giao điểm hay mỗi toạ độ sẽ mang một tên khác nhau, chẳng sợ nhầm lẫn, giống kiểu làm của Mai Hoa phổ cổ xưa. Kiểu này khoa học nhưng do không quen nên chẳng mấy ai chịu theo.

Quyển Luật Cờ Tướng do Liên Đoàn Cờ Việt nam ban hành vẫn sử dụng qui ước toạ độ như cũ nên chúng ta chấp hành giữ nguyên như vậy. Hội Liên Hiệp Cờ Tướng Thế Giới cũng không có chủ trương thay đổi những qui ước này thì không có lý do gì chúng ta lại đổi khác đi. Nếu đổi khác thì khó khăn cho các kỳ thủ ta tham dự các cuộc thi đấu quốc tế. Vả lại, đổi khác đi tưởng dễ, hoá ra càng phức tạp hơn, đặc biệt sách báo viết về cờ ghi theo lối cũ, các em thanh thiếu niên học theo kiểu mới sẽ không đọc được các sách này.

[img]xq64-0.jpg;center;[/img]Mã phối hợp với Pháp để làm ngòi cho Pháo chiếu Tướng bắt quân thì biến hóa vô cùng lý thú. Thí dụ thế cờ “Lão Mã hồi hương” dưới đây tỏ rõ tài biến hóa rất lý thú của quân Mã khi được Pháo hỗ trợ để công thủ.

Bên Trắng đi trước thắng.

[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Lão Mã hồi hương
RED Trắng;;;
BLACK Đen;;;
RESULT 1-0
FEN 2e2kH2/4P3c/4e4/9/9/9/9/E3E4/3p5/crR1KC3 w – – – 1
START{
DIAG{ #1 RED POPUP }
1. M3/4 P9-6 2. M4/2 P6-8
3. M2/4 P8-6 4. M4.5 P6-8
5. M5/4 P8-6 6. M4/3 P6-8
7. M3/4 P8-6 8. M4/6 P6-8
9. X7.9 }END
[/game]

Trong bàn cờ Tướng, quân Mã khống chế được 8 điểm. Khi Mã xa đường biên một hàng thì Mã có thể khống chế từ 3 đến 6 điểm. Mã đứng ở một trong bốn góc thì nó chỉ có thể khống chế được 2 điểm.

Mã là binh chủng đánh tầm ngắn, không cơ động nhanh bằng Pháo. Do bị cản nhiều nên Mã nhiều khi tấn công chậm, có khi bị cản trở phải hòa.

Trong thế cờ dưới đây bên Trắng hơn Mã mà phải chịu hòa vì Mã bị cản, bị giam hãm không hoạt động được, muốn về mà không được.

[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Hòa vì Mã bị giam
RED Trắng;;;
BLACK Đen;;;
RESULT 1-0
FEN 5k3/4a4/e2ae4/H1p1p1p1p/p8/2P6/P3P1P1P/9/9/2EAKAE2 w – – – 0
START{
DIAG{ #1 RED POPUP }
1. B7.1 T5.3 2. M9.7 T3/5
}END
[/game]

Về tàn cục, Pháo có ít quân làm ngòi thì Mã thường ưu thế hơn Pháo. Thí dụ Xe Mã thắng Xe Pháo khi hai bên không còn Sĩ Tượng. Một Mã thắng một Tướng còn một Sĩ trong khi một Pháo, hai Tượng không có Sĩ không thắng được Tướng không còn Sĩ, Tượng bảo vệ.

Trong cách chơi khai cuộc hiện nay, vấn đề tấn công và bảo vệ trung lộ là rất cần, nên hai bên công thủ đều lên Mã 3, Mã 7 nhiều. Bình phong Mã tam tứ đồng biên, cả khai cục thuận Pháo và nghịch Pháo cũng thường áp dụng Mã 3, Mã 7.

Thí dụ một ván cờ nghịch Pháo Đặng Đình Yến đi trước thắng Nguyễn Thi Hùng:
[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Đặng Đình Yến thắng Nguyễn Thi Hùng
RED Đặng Đình Yến
BLACK Nguyễn Thi Hùng
RESULT 1-0
START{
1. P2-5 P2-5 2. M2.3 M8.9
3. X1-2 X9-8 4. X2.4 M2.3
5. M8.7 X1-2 6. X9-8 X2.4
DIAG{ #6 RED POPUP }
7. B7.1 P8-7 8. X2-4 X8.8
9. M7.6 P7.4 10. B7.1 X2-3
11. M6.5 P7.3 12. S4.5 X3-8
13. M5.7 P7-9 14. Tg5-4 S6.5
15. M7.5 Xt.1 16. Tg4.1 Xs.4
17. Tg4.1 Xs-7 18. M3.2 P9-4
19. X4.5 Tg5.1 20. X4/1 Tg5/1
21. P5-7 T3.1 22. P8.7 S4.5
23. P8-3 }END
[/game]

Về tàn cục, nếu bên thế thủ còn 2 Sĩ, 1 Tượng hoặc 2 Tượng 1 Sĩ mà có Mã hỗ trợ làm nhiệm vụ thay Sĩ, Tượng bị thiếu thì cũng thủ hòa giống như Sĩ Tượng bền.

Mã hồi cung, Tướng khốn cùng. Những trường hợp phải đưa Mã hồi cung phần nhiều là thế cờ yếu kém.

[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Mã hồi cung Tướng khốn cùng
RED Trắng;;;
BLACK Đen;;;
RESULT 1-0
FEN creakae2/4h4/9/pC2R1H2/4P4/9/9/9/9/3K5 w – – – 0
START{
DIAG{ #1 RED POPUP }
1. M3.2 X2.2 2. X5.1 X2-5
3. P8-5 P1.2 4. B5-4 B1.1
5. B4-3 B1.1 6. B3-2 B1.1
7. B2-1 B1-2 8. B1.1 B2-3
9. B1.1 B3-4 10. B1.1 B4-5
11. B1.1 B5.1 12. B1-2 B5-4
13. B2-3 B4-5 14. B3-4 }END
[/game]

[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Mã hồi cung, Tướng khốn cùng
RED Trắng;;;
BLACK Đen;;;
RESULT 1-0
FEN 2P1ka3/4h4/9/9/9/8C/9/9/8r/2E1KA3 w – – – 0
START{
DIAG{ #1 RED POPUP }
1. P1-9 X9-1 2. P9/2 X1.1
3. Tg5.1 X1/1 4. Tg5.1 X1.1
5. S4.5 X1/1 6. S5/6 X1.1
7. Tg5/1 X1/1 8. Tg5/1 X1.1
9. P9-1 }END
[/game]

Mấy thí dụ về tàn cục Mã thắng một Sĩ hoặc hai Sĩ:

[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Mã thắng một Sĩ
RED Trắng;;;
BLACK Đen;;;
RESULT 1-0
FEN 9/3kaH3/9/9/9/9/9/9/9/4K4 w – – – 0
START{
DIAG{ #1 RED POPUP }
1. M4/5 Tg4.1 2. M5.3 S5/4
3. M3/4 S4.5 4. M4.6 S5/6
5. M6.8 S6.5 6. M8.7 Tg4/1
7. M7/5 }END
[/game]

diệt Sĩ và thắng. Mã thắng tuyệt đối một Sĩ, không thể đỡ hòa được.

Hai Sĩ đứng đúng vị trí thì thủ hòa được với một Mã. Khi Tướng và hai Sĩ đứng không đúng vị trí hòa, Mã lợi dụng diệt được một Sĩ thì Mã thắng.

[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Mã thắng hai Sĩ
RED Trắng;;;
BLACK Đen;;;
RESULT 1-0
FEN 4ka3/4a4/9/9/4H4/9/9/9/9/4K4 w – – – 0
START{
DIAG{ #1 RED POPUP }
1. Tg5-6 S5/4 2. M5.6 Tg5.1
3. M6.8 }END
[/game]
Mã bắt được một Sĩ và chuyển thành tàn cục Mã thắng một Sĩ ở trên.

[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Mã thắng hai Sĩ
RED Trắng;;;
BLACK Đen;;;
RESULT 1-0
FEN 5a3/4k4/3a5/2H6/9/9/9/9/9/5K3 w – – – 0
START{
DIAG{ #1 RED POPUP }
1. Tg4.1 Tg5/1 2. M7.8 S6.5
3. Tg4/1 S5/6 4. M8/6 }END
[/game]
ăn Sĩ và thắng theo tàn cục Mã thắng Sĩ.

[b]Thêm một kỳ đài[/b]

[img]xq95-0.jpg;right;[/img]Thoạt nhìn quán Lú, một quán cà phê mới mở ở gần cầu Bình Quới, ít ai nghĩ đó lại là một kỳ đài. Cách trang trí của quán khá “mô đẹc”, người phục vụ lại là những cô gái khá xinh xắn trong trang phục như những cô thư ký văn phòng, ấy vậy mà là nơi mỗi buổi sáng, một cao thủ nào đó trong làng cờ đang đấu trí với những người thách thức để giữ vững vị trí đài chủ của mình.

Kỳ đài quán Lú mới mở gần hai tuần qua. Ngay những ngày đầu khai cuộc, những cuộc lật đổ ngoạn mục đã diễn ra. Kỳ thủ Trần Đăng Quang, vô địch A1 toàn thành, ngay ngày đầu đăng đài đã bị kỳ thủ Đinh Tiến Lộc giành mất ngôi đài chủ. Đinh Tiến Lộc cũng chỉ trụ vững được hai ngày, rồi lại để mất ngôi vào tay cô gái trẻ Ngô Lan Hương, mặc dù theo đánh giá của một số cao thủ trong làng cờ, Tiến Lộc hoàn toàn có khả năng chấp Lan Hương 2-3 nước tiên…

[img]xq95-1.jpg;left;[/img]So với kỳ đài quán Vọng Các, một kỳ đài có thâm niên gần 2 năm ở thành phố, kỳ đài quán Lú được trang bị “hiện đại” hơn với camera truyền hình trực tiếp ván cờ trên kỳ đài cho khán giả thưởng thức, bên cạnh đó không thiếu phần bình luận của các huấn luyện viên cờ nổi tiếng. Ông chủ quán Lú là Thái Huy Phong, một bác sĩ trẻ đang làm việc tại trường đại học Y dược. Huy Phong vốn là một dân mê cờ tướng, từng đoạt hạng 2, hạng 3 giải cờ sinh viên y dược. Phong nói: “Hồi sinh viên ở ký túc xá thì có cái gì khác ngoài cây đàn ghi ta và bộ cờ. Có lúc đánh liền tù tì 3- 4 ngày đến sút ký, quần áo rộng thùng thình”.

[b]Đã ăn vào máu thì thôi[/b]
Đối với máu mê cờ tướng, người ta thường không thể nói chuyện một vài năm mà thường là hàng chục năm hay cả một đời người. “Tổng kết” máu mê cờ của mình, huấn luyện viên Nguyễn Bá Hùng, người thường là bình luận viên cho các ván cờ tại kỳ đài, nói: “Tôi học văn hóa tổng cộng chỉ có 12 năm phổ thông và 4 năm đại học, chứ chơi và nghiên cứu cờ mất tổng cộng có… hơn 30 năm. Có lần, bà xã tôi đặt vấn đề nửa đùa nửa thật là chọn em hay cờ, tôi trả lời là chọn cờ vì đã lỡ mê từ nhỏ”.

Đánh cờ suốt ngày đêm, đói thì gặm bánh mì, khát thì uống cà phê đen không phải là chuyện hiếm đối với dân ghiền cờ. H.T (một trợ lý phòng tiếp thị của trung tâm thương mại Diamond Plaza, đề nghị được giấu tên), khi còn là sinh viên trường thủy sản Nha Trang, đêm trước một trận đấu với một nhà vô địch khối khác, đã mơ thấy cả những ván cờ mà mình sẽ đấu. Gia đình bán quán cà phê ở khu Thanh Đa, lúc 3 – 4 tuổi, H.T đã là người chuyên sắp các quân cờ cho khách đánh. Lớn lên, cậu bé H.T cũng mê cờ chẳng kém gì bố, một người theo anh là mê cờ đến “bỏ vợ bỏ con”. Đến nay, dù khá bận trí với công việc của mình, khi nghe kỳ đài quán Lú mở, H.T cũng đã đăng ký công đài, nhưng giờ chót anh lại bận việc, chưa có dịp đọ sức cùng đài chủ Lan Hương theo thứ tự đăng ký.

Ở cả hai kỳ đài kể trên, mỗi ngày đều có khoảng 20 – 30 người hâm mộ môn cờ tướng đến học hỏi những nước cờ của các bậc cao thủ. Thứ bảy, chủ nhật, con số đó thường lên cao hơn gấp đôi. Có người đi thành nhóm, bình luận, tranh cãi rôm rả, nhưng cũng có người chỉ đi một mình, lặng lẽ nhấm nháp cà phê và thưởng thức ván cờ. Huấn luyện viên Bá Hùng nhận định: “Những kỳ đài như Vọng Các và quán Lú vừa là một sân chơi bổ ích cho người hâm mộ cờ, vừa giúp các vận động viên cờ nâng cao trình độ vì cả năm chỉ có một số giải cờ nhất định”.

[b]Những ván cờ đời[/b]

Cứ mỗi sáng cuối tuần, ông Võ Văn Tựu, công tác trong ngành quân đội, đều cùng một vài người bạn đến quán Vọng Các xem kỳ đài. Bạn cờ của ông có khi là một vị tiến sĩ toán học ở thành phố, có khi là một nhà nông từ Bến Tre lên chơi (kỳ đài Vọng Các từng có những vị khách tận Hà Nội vào, thậm chí từ HongKong, Đài Loan qua cũng ghé chơi). Ông Tựu nói: “Sau này, được tiếp xúc thường xuyên với các danh cờ mới thấy cái chuyện bỏ ra ba bốn ngày trời liên tiếp để chơi cờ là hoang phí. Bỏ ít thời gian, nhưng có nghiên cứu, học hỏi một cách bài bản thì trình độ cờ còn tiến bộ hơn thời chơi tối ngày mà vẫn đánh cờ đui”. “Cờ đui”, theo ông, là việc chơi cờ mà không quản lý được quân cờ, “giống như bị đui, cứ đút cờ cho người ta ăn mà cứ tưởng là người ta chơi hay hơn mình”. Các danh thủ bao giờ cũng quản rất chặt những nước đi của mình, họ thường tiên đoán trước 5 – 7 nước cờ trong mỗi tình huống.

[img]xq95-2.jpg;right;[/img]Ông Tựu nói: “Đánh cờ là luyện tâm như ông bà mình nói. Phải biết cách thắng đã đành, nhưng đôi lúc còn phải biết cách thua. Người quyết đoán hay người do dự, người kiên trì hay người thường mất bình tĩnh trong những lúc khó khăn, thể hiện rõ qua cách đánh cờ”. H.T cũng có những cảm nhận như ông Tựu. Anh kể: “Có lần, tôi bị buộc phải đánh cờ với ba của cô bạn gái khi tôi đến chơi ở nhà cô ấy. Ván đầu tôi thắng, ông có vẻ rất tức tối vì ông cũng là vô địch cờ tướng của một công ty mà, thế là những ván sau tôi lẳng lặng nhường cho ông ấy thắng”. H.T cho rằng môn cờ tướng, sở dĩ có thể ăn vào máu mê của giới đàn ông vì nó gắn liền với tính sỉ diện. H.T nói: “Mình có thể thua người ta về bóng bàn, quần vợt vì mình thiếu luyện tập, nhưng cờ tướng là môn chơi trí tuệ, nên khi thua người ta thường có cảm giác là mình thua về trí tuệ, khó chịu lắm. Có người chỉ vì cái máu háo thắng mà bị dân cờ độ gài đánh độ thua đến bán nhà”. H.T cho rằng môn cờ tướng cũng đã giúp anh nhiều trong công việc như hiện nay. “Việc của tôi là hàng ngày tiếp xúc, thương lượng với khách hàng. Mình phải nghĩ trước những tình huống sẽ diễn ra, như việc đoán định những nước cờ sẽ đi và những nước cờ đối phương sẽ đối phó”, H.T nói…

Cờ tường, môn chơi “cổ lỗ sĩ” tưởng chừng sẽ mai một với thời gian, lại có khuynh hướng phát triển trong thời gian gần đây. Theo huấn luyện viên Bá Hùng, giới trẻ, nhất là giới sinh viên (kể cả giới nữ), tỏ ra hâm mộ môn chơi này không kém những người đứng tuổi, và họ đã trình làng những kỳ thủ mà các bậc cao thủ trong làng cũng phải kiêng nể…

Dạo ấy, Nguyễn Quốc Cường (thường gọi là Cường con) đang vô địch Hà Nội. Phạm Thắng là tay cờ trẻ bị Cường con chấp hai nước mà vẫn thua. Thắng bực mình, cay mũi tìm đến Trần Việt mượn sách. Việt tặng luôn cho Thắng quyển “Trung Pháo tiến tam binh đối Bình phong Mã” của Hà Thuận An viết. Thắng thích lắm, bỏ cả tháng ra nghiền ngẫm. Khi tự tin là đủ sức đánh bại Cường con rồi, Thắng đến tìm Cường con xin chấp một tiên. Thắng bị Cường con nện cho liểng xiểng. Hôm sau Thắng về hỏi lại Trần Việt:

– Anh Việt này, tại sao em đi đúng như sách, đến đoạn bên Hậu bị mất Xe sách viết là bên Tiên thắng thế mà em vẫn thua?
– Có thể cậu bị sót nước! Việt đáp.
– Em ăn Xe nó bốn ván liền, thua cả bốn ván, tổng cộng mất 20 nghìn, làm sao mà sót nước được!
Trần Việt cười:
– Thế thì anh chịu, em phải hỏi chính Cường con mới biết.

[img]xq72-0.jpg;center;[/img]Cũng vẫn là câu chuyện mất Xe, Bùi Khắc Hưởng kể: Hôm gặp Cường Gia Lâm (vì Cường này sống ở Gia Lâm – ngoại thành Hà Nội) trong giải ở Phù Lưu (Bắc Ninh), anh dùng bố cục Tiến tam binh đánh thắng Cường ở trận chung kết. Cường Gia Lâm nóng máy, về giở sách ra đọc lại. Hai hôm sau Hưởng lại gặp Cường ở giải cờ khác. Cường Gia Lâm bảo: tôi về đọc lại sách rồi, nếu ông chơi như hôm trước là thua đấy!

Hưởng tức khí, nghĩ bụng nếu đổi cách chơi thì đối phương coi thường, anh tiếp tục chơi theo kiểu cũ. Lần này Cường Gia Lâm ưu thế, dẫn đến nước bắt Xe. Theo sách bên Hưởng phải chạy Xe, chấp nhận kém thế chút ít. Nhưng Hưởng nghĩ: chạy Xe thì bị ép đến thua, cao là hòa, việc gì phải khổ thế. Anh quyết định bỏ Xe và sau đó thắng ván cờ.

Đêm đó trở về nhà Hưởng bầy lại ván cờ. Anh đi đến kết luận: nhất thiết phải bỏ Xe và sẽ thắng chắc. Sau này khi gặp vài cao thủ hàng đầu Hà Nội chơi đến đoạn này anh luôn bỏ Xe và cũng chưa thua ai ván nào. Cũng có người không ăn Xe và ván cờ hòa.

Xe là quân mạnh nhất, lúc cần bỏ vẫn nên bỏ. Tuy nhiên phải suy nghĩ cho chín.

Bố cục Cao Xa bảo Mã diễn ra như sau:

[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Cao Xa bảo Mã
RED Trắng;;;
BLACK Đen;;;
START{
1. P2-5 M8.7 2. M2.3 M2.3
3. X1-2 X9-8 4. B7.1 B7.1
5. X2.6 P8-9 6. X2-3 X8.2
7. M8.7 T3.5 8. M7.6 P2.4
DIAG{ #9 RED POPUP }
/*Đến đây bên tiên không thể đi [b]B7.1[/b] vì hậu [b]P2-7[/b] bắt Xe ăn lại Tốt. Nước đi bình thường là:*/
9. B5.1 P2/1 10. M6.7 P2-5
11. M3.5 X1-2 12. P5.2 X2.7
}END
[/game]
Bên hậu có thể giữ vững cân bằng.

Trong một giải toàn quốc và ở một ván đấu quan trọng có kỳ thủ bố trận như sau:

[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Lợi dụng lối mòn quen thuộc
RED Trắng;;;
BLACK Đen;;;
START{
1. P2-5 M8.7 2. M2.3 B7.1
3. B7.1 X9-8 4. M8.7 M2.3
5. X1.1 P8-9 6. X1-4 T3.5
7. M7.6 P2.4
DIAG{ #8 RED POPUP }
/*Bạn hãy so sánh hai hình bàn cờ trên. Cả hai hình các quân hầu hết đứng ở vị trí như nhau. Bên hậu cho rằng diễn biến tiếp theo là bên tiên [b]B5.1[/b] thì [b]P2/1, M6.7, P2-5, M3.5, X1-2[/b] và ván cờ cân bằng. Đó là một cách nghĩ quen thuộc. Song kỳ thủ bên tiên chính là đang muốn lợi dụng “nếp nhìn” cũ để ra đòn mới. Và ván cờ còn diễn biến tiếp tục:*/
8. B5.1 P2/1
9. M6.7 P2-5 10. M3.5 X1-2
/*Nếu [b]P5.2, T7.5, X1-2, P8-7, X8.5, M5.6[/b] bên tiên ưu.*/
11. P5.2 X2.7 12. X4.7
/*Tiến Xe cản Tượng là một nước có lực. Bây giờ kỳ thủ bên hâu mới nhận ra vị trí Xe đã khác trong cục Cao Xa bảo Mã, song đã muộn*/
12. … X2/1
13. P5.3 P9-5 14. M7.5 X2-5
15. S6.5 S4.5 16. M5.7 Tg5-4
17. T7.5 X5-4 18. X9-8 X8.5
19. X4/5 X4/4
/*Nếu [b]X4/2[/b] thì [b]B7.1, X4-3, X4-7[/b], bên tiên cũng ưu.*/
20. B7.1 X8-5
21. B7.1 }END
[/game]

Bên tiên nhất định thắng.

[i]Trước giải này, anh có tin mình sẽ thi đấu tốt hơn lần trước không?[/i]
– Tôi đã nói trước với anh em trước lúc ra đi rằng tôi sẽ xếp thứ tư.

[i]Quyết tâm là một chuyện, còn thực tế lại là một chuyện, anh không nhớ là năm trước anh cũng thi đấu cật lực mà chỉ đạt hạng 10 thôi sao?[/i]

[img]xq58-0.jpg;right;Từ trái qua phải: Mai Thanh Minh, Đào Cao Khoa, một khán giả và Phạm Trường Lâm (HLV) tại cúp Phật Thừa, tổ chức tại Hawai, Mỹ, 1998[/img]- Năm nay trước tiên tôi biết các kỳ thủ Trung Quốc không tham gia thi đấu. Năm ngoái họ cũng bỏ cuộc nhưng là bỏ giữa chừng khiến cho những người được xếp gặp họ có lợi vì được “ăn không” một điểm, còn năm nay không ai được “ăn không” như thế nữa. Đó là một sự công bằng lợi thế cho mình. Thư hai là năm ngoái khi người ta công bố thể thức mình nghe không rõ nên khi vào đánh còn bỡ ngỡ, năm nay đi lần thứ hai thì mình thành “thổ công” rồi, chẳng còn phải e ngại gì, nhất là các đối thủ thì đã hiểu rõ nhau quá rồi.

[i]Thế nhưng trước khi đi giải này anh cũng đã kịp chuẩn bị gì đâu, nhất là thông báo chậm, phải ra Hà Nội làm visa gấp rồi chuẩn bị lên đường luôn?[/i]

– Thường thì ai cũng phải được chuẩn bị sớm, nhưng tình hình thực tế ở nước mình như thế thì cũng phải chấp nhận thôi. Tuy nhiên trong năm tôi cũng đã thi đấu nhiều, tích lũy được nhiều kinh nghiệm từ các trận thi đấu quốc tế trước cho nên khi lên máy bay vẫn vững tin ở mình.

[i]Điều gì ấn tượng nhất trong chuyến đi Hawai vừa rồi?[/i]

– Có lẽ là lúc xuống sân bay thấy nhiều bà con người Việt của mình ra đón. Người mình ở đâu tình quê hương cũng nặng. Bà con đưa chúng tôi về chỗ ở, hỏi thăm tin tức bên nhà. Ai cũng mừng vì các kỳ thủ ta đánh khá, làm bà con Việt kiều rất thích, rất hãnh diện. Anh Phạm Trường Lâm có đem khoảng một trăm số tạp chí “Người chơi cờ” sang tặng, mọi người đều rất sung sướng khen ngợi. Họi nói “Việt Nam mình cũng có tạp chí cờ như ai, làm gì mà chẳng tiến nhanh!”

[i]Đánh một giải quốc tế lớn như thế sức khỏe anh ra sao?[/i]

– Giải được tổ chức rất tốt, nơi ăn ngủ rất thoải mái dễ chịu, phong cảnh lại đẹp và yên tĩnh nên không ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe.

[i]Theo anh thì trình độ cờ Tướng Việt Nam so với quốc tế ra sao?[/i]

-Theo tôi nghĩ và qua thực tế thi đấu, hiện Việt Nam chỉ kém Trung Quốc, còn với Đài Loan thì ngang ngửa.

[i]Còn trong tương lai?[/i]

– Rất có khả năng sẽ đuổi kịp Trung Quốc [i]nếu như[/i]…

[i]… được đầu tư tốt hơn chăng?[/i]

– Đúng như thế. Trong lúc cờ Tướng Trung Quốc được đầu tư toàn diện và rất tốt thì ở ta đầu tư cho môn cờ Tướng nói chung còn hạn chế.

[i]Anh nói ta ngang ngửa với Đài Loan, nhưng trong giải vừa rồi anh xếp thứ 3, sau hai kỳ thủ Đài Loan. Như vậy xem ra họ vẫn trên cơ chúng ta hay ít ra cũng là địch thủ đáng gờm chứ?[/i]

– Với Đài Loan thực tế ta chẳng kém gì. Ngay như Ngô Quý Lâm vô địch giải này cũng không thắng nổi Đào Cao Khoa, ông ta chỉ thoát hiểm sau một ván phụ đánh bằng cờ nhanh. Tôi không gặp Ngô Quý Lâm ở trận chung kết, nhưng nếu gặp tôi hoàn toàn không ngại ông ta.

[i]Nếu có Trung Quốc tham gia, liệu anh có đứng được ở vị trí thứ 3 không?[/i]

– Rất khó. Chỉ có thể xếp thứ 7 hay thứ 8.

[i]Họ mạnh như vậy sao?[/i]

– Đúng vậy. Đánh ngang bằng với họ thì còn có thể, nhưng thắng họ thì rất khó. Có đánh thực tế thì mới thấy, vì hệ thống đào tạo của họ rất hoàn hảo, đầu tư của họ cho cờ lớn.

[i]Nếu được sinh ra lần nữa, Minh vẫn chọn chơi cờ làm nghiệp của mình chứ?[/i]

– Làm sao mà sinh ra được lần nữa hả anh? Đời mình ham cờ, tư nay về sau cũng chỉ có đánh cờ mà thôi. Mỗi người có một sở thích, có một nghề, tôi nghĩ cờ cũng vậy.

[i]Nếu có ai bắt Minh thôi đánh cờ, Minh có chịu nổi không?[/i]

-Không ai có thể bắt mình thôi nổi. Còn sống thì còn đánh cờ hoài.

[i]Hiện nay phong độ cờ của Minh ra sao?[/i]

– Có thể nói là rất tốt. Đi thi đấu là đấu hết mình, không còn nghĩ tới chuyện gì khác.

[i]Trước kia chắc là còn phải lo chuyện mưu sinh, nhưng sau khi có tiền thưởng thì mọi sự đã đâu vào đấy phải không?[/i]

– Đúng thế. Đã ba chục năm có lẻ theo nghiệp cờ, bây giờ tôi mới thấy mình được an tâm, thư thả hơn. Như hoàn cảnh gia đình tôi thì anh biết rồi.

[i](Sau này khi có tiền Minh đã sửa sang lại nhà cửa khá hơn, còn mấy chục năm qua nhà anh trong xóm lao động, vách gỗ, che bằng những tấm tôn cũ người ta thải ra, nền nhà bằng đất. Cả mẹ già của anh cùng các anh chị chen chúc sống bữa đói bữa no trong căn nhà chật hẹp này. Trong có sáu năm một người anh và một người chị của Mai Thanh Minh đã qua đời trong ngôi nhà này – chú thích của người viết bài).[/i]

[i]Ngoài đánh cờ ra Minh còn làm gì nữa không?[/i]

– Đánh cờ là chính, ngoài ra còn đi dạy cờ. Hiện nay Minh dạy cờ ở Quận 3, mỗi tuần 3 buổi.

[i]Ngoài cờ ra Minh còn thích gì nữa không, thời gian rảnh của Minh làm gì?[/i]

– Thỉnh thoảng nghe nhạc, hát karaoke, thế thôi, vì Minh không có thì giờ.

[i]Gần đây cờ Tướng trẻ thành phố có vẻ xuống hơn các năm trước, giải trẻ vừa rồi không có huy chương nào. Theo Minh thì tại sao?[/i]

-Vì các em phải học nhiều quá, nhất là học thêm. Ngay những em thuộc diện năng khiếu được tuyển chọn mà mỗi tuần cũng chỉ có vài giờ tập cờ thì làm sao tiến bộ được.

[i]Nếu có con, Minh có muốn con sẽ nối nghiệp mình, như Minh đã nối nghiệp bố không?[/i]

– Không đâu anh!

[i]Cực khổ hay bạc bẽo quá chăng?[/i]

-Mình đã qua nghiệp cờ thì mình biết. Chơi cờ mà đam mê thì tốn thời gian lắm. Phải bỏ nhiều thứ. Mỗi thời mỗi khác, bây giờ con cái phải được học hành tới nơi tới chốn, làm công việc của thời đại mới. Không phải tôi mà phần lớn anh em theo nghiệp cờ đều nghĩ vậy.

[i]Minh là trường hợp đặc biệt đã thành công với nghề cờ?[/i]

– Xét cho cùng tôi vẫn là người may mắn nhất trong số anh em chơi cờ. Còn mọi người chơi cờ đều sống rất nghèo.

[i]Sắp tới Minh cũng sẽ tính có một gia đình, một tổ ấm cho mình chứ, nhất là khi có được một khoản tiền kha khá trong tay?[/i]

– Tôi tính cứ ở vậy thôi, không nghĩ tới chuyện vợ con gì nữa đâu anh ạ. Tôi còn mẹ, các em và các cháu, cũng coi như gia đình, là tổ ấm rồi. Hồi trước gia đình lo cho mình, nuôi mình để mình đánh cờ, giờ mình phải lo lại cho mọi người trong nhà.

[i]Những ai là những người thầy chính của Minh?[/i]

– Biết bao nhiêu mà kể cho hết anh. Tôi học ở mỗi người một ít. Ai mình học được mình đều coi là thầy.

[i]Nhưng Minh cũng là thầy của nhiều người chứ?[/i]

– Người ta biết thì bầy cho mình, mình bầy lại cho người khác. Đó cũng là điều tất nhiên thôi.

[i]Sau khi được giải thưởng về, nghe nói Minh tặng quà cho nhiều người lắm phải không?[/i]

– Có gì đâu anh. Bao nhiêu năm qua mình nhận được bao nhiêu là sự giúp đỡ của mọi người. Bây giờ là lúc vui vẻ, thư thả, ngồi nhâm nhi với nhau chút đỉnh hay có chút quà mọn cho mọi người, có gì đáng kể đâu.

[i]Nhiều bạn đọc đã có thư hay gọi điện tới tạp chí chúc mừng anh, hỏi thêm về kỳ nghệ của anh và xin địa chỉ của anh. Anh có nhắn gửi gì tới họ không?[/i]

– Tôi rất mừng là dù có nhiều khó khăn nhưng tạp chí vẫn duy trì được cho tới ngày nay. Một tạp chí là rất quan trọng về nhiều mặt đối với làng cờ nước ta. Nhân dịp này tôi xin nhờ tạp chí chuyển lời cảm ơn của tôi tới những người hâm mộ. Tôi sẽ cố gắng chơi cờ tốt hơn nữa để không phụ lòng trông mong của mọi người đối với tôi.