Trần Quới

[img maxheight=200 maxwidth=200 ]xq500-0.jpg;right;Nguyễn Thành Bảo tại giải cờ 2006 (ảnh VT)[/img]Giải vô địch cờ tướng hạng nhất năm 2006 tại Vũng Tàu đã kết thúc bằng thắng lợi lớn của đội tuyển Thành phố HCM. Trước giải này, bạn hâm mộ cờ cả nước đặt rất nhiều hy vọng vào Nguyễn Thành Bảo (đội Bà Rịa Vũng Tàu) sau mấy năm anh vắng mặt trong các giải thi đấu toàn quốc. Hy vọng càng được củng cố khi anh đã vươn lên dẫn đầu giải đồng đội 2005.

Cần phải nhấn mạnh rằng, Thành Bảo đoạt được ngôi Á quân là thành công rất đáng được khích lệ, biểu dương. Nhưng người hâm mộ còn muốn anh làm được hơn thế, đăng quang được ngôi quán quân đồng thời làm vẻ vang cho Bà Rịa Vũng Tàu.

Đáng tiếc là rốt cục anh đã lỗi hẹn với chiếc cúp vàng vô địch kỳ này, và chúng ta ít nhất còn phải chờ thêm một năm nữa. Cái cần nhất cho anh là rút ra được bài học qua lần lỗi hẹn này.

Ở giai đoạn 1 của giải (đánh 11 ván theo hệ Thụy Sĩ, sau 4 ván toàn thắng, vào ván 5 anh gặp Trịnh A Sáng, cũng là một ứng viên cho chức vô địch. Ván cờ diễn ra như sau: Trịnh A Sáng (đi trước thắng) Nguyễn Thành Bảo:

[game]
FORMAT WXF
RED Trenh A Sang;;;
BLACK Nguyen Thanh Bao;;;
RESULT 1-0
EVENT Vietnam National Championships, 2006
DATE 6-3-2006
START{
1. P2-5 M8.7 2. M2.3 M2.3
3. B7.1 B7.1 4. M8.7 X9-8
5. X1.1 T7.5 6. X1-4 S6.5
/* Hai bên chơi theo bố cục Trung Pháo hoành Xa hữu lặc đối Bình phong Mã tả tượng (Pháo đầu lên Xe khép sườn phải gặp Bình phong Mã lên Tượng trái). Đến đây Trắng có 3 cách đi chủ yếu là: M7.6, P8.2 và B5. 1*/
7. X9.1
DIAG{ #7 BLUE }
/*Nước đi mới, ít ra là ở giải toàn quốc Việt Nam. A Sáng không có tham vọng “giải quyết nhanh”, nên tiếp tục triển khai quân, chờ cơ hội.*/
7. … P2.4
8. M7.8 P2-7
9. T3.1 B7.1
10. B5.1 P8.3
11. B5.1 B3.1
/*Nhiều cao thủ cũng chọn B3.1 khi được hỏi, nhưng liệu đây có phải là nước hợp lý ? Để làm rõ điều này chúng ta hãy phân tích lại cục thế: Trắng đang tiến công uy hiếp trung lộ, Mã cánh trái cũng sẵn sàng phối hợp, 2 Xe dàn hàng ngang ở vị trí sẵn sàng xuất kích trợ công. Trong khi đó, cánh phải Đen gần như bị hãm, trung lộ đang bị công kích. Tuy nhiên cánh trái Đen rất mạnh, tiềm ẩn đòn phản bất ngờ. Thậm chí có đến 2 đòn phản kích. Đòn thứ nhất nhằm vào vị trí bấp bênh của Mã, chỉ cần B3.1 là Mã bị đẩy vào vị xấu.

Đòn thứ hai sâu kín hơn. Nếu Trắng đi M3.5 thì Đen P8.3 bắt Xe rồi P7.3 chiếu tướng. Cân nhắc lợi hại trong bố trí lực lượng thì nên B5.1 để dụ trắng M3.5 hợp lý hơn.

Xét về tâm lý thi đấu mà nói, nếu đã tiến Tốt đầu thì thì người ta thường chọn phương án “Đầu đội”, ít khi để Mã ở nhà. Diễn biến có thể:
1) B5.1, M3.5 P8.3, X4.5 P7.3 ưu rõ.
2) B5.1 M8.7 P8-3 (chờ P3-5 giữ chắc Tượng đầu).
3) B5.1 X4.5 M7.8 (nước này ít khi gặp)*/
12. X9-8 B3.1
13. M8.7 P7-3
/*Mới nhìn thì có vẻ hay, vì hãm Mã đối phương vào đất chết. Nhưng bình tĩnh suy nghĩ thì đây là nước yếu, vì bỏ mất cơ hội phản đòn duy nhất ở cánh trái, hơn nữa buộc đối phương công phá Tượng đầu. Nên B3-4 chuẩn bị che mặt Pháo ở trung lộ, phối hợp với Tốt 7 đã vượt sông, hoặc nếu muốn bắt Mã thì P8/2, M7.5 T3.5, P8.5 T5/3 cục thế bình ổn vững vàng. Lúc này 2 Pháo vừa giữ nhà vừa cấm đối phương M3.5 tăng cường lực lượng tiến công.*/
14. M7.5 T3.5
15. P8.5 M7/6
16. X4.7 T5.3
17. B5.1 B7.1
18. M3.5 X8.1
19. X4/4 B7-6
20. M5.4 P8.4
/*Trắng ưu lớn, thắng cuộc như sau:*/
21. S4.5 B6-5 22. M4.6 X1-3
23. P5-3 X8-7 24. T1.3 M3.5
25. P3.6 P3-9 26. T3/1 M5.6
27. M6.7 X3.1 28. P3-7 T3/5
29. P7-6 S5.6 30. P8.2 Tg5.1
31. P6-9 P9-7 32. S5.4 P7.3
33. Tg5.1 Mt.4 34. Tg5-4 }END
[/game]
 

Vào giai đoạn 2, Nguyễn Thành Bảo thi đấu đối kháng với Trịnh A Sáng tranh ngôi Quán quân quốc gia. Chỉ cần hoà là Bảo vô địch. Dưới đây là diễn biến ván thứ nhất:
 
[b]Nguyễn Thành Bảo (đi trước thua) – Trịnh A Sáng[/b]
[game]
FORMAT WXF
RED Nguyen Thanh Bao;;;
BLACK Trenh A Sang;;;
RESULT 1-0
EVENT Vietnam National Championships, 2006
DATE 6-3-2006
START{
1. B7.1 M8.7 2. B3.1 P8-9
/*Hai bên đi theo bố cục “Tiến binh đối khởi Mã”. Đến đây có 2 cách đi thông dụng là: P2-4 và M2.3*/
3. M2.3 X9-8
4. X1-2 X8.4
5. M8.7
DIAG{ #5 BLUE }
/*Theo quốc tế đại sư Trần Hiếu Khôn, đổi lại Trắng đi: P2-1 X8-2, P8.5 P9-2, M8.7 T3.5, T7.5 B7.1, B3.1 X2-7, X9-8, M2.4, M3.4 B3.1 cờ cân bằng, hai bên cùng vững.*/
5. … B3.1 6. B7.1 X8-3
7. P8/1 M2.3 8. P8-7 X3-4
9. P7-3 X1.1 10. M3.2 X1-6
11. P3.5 M7/5 12. T7.5 X6.2
13. P2-3 X4-8 14. M2/1 X8.5
15. M1/2 M3.4 16. S6.5 P2-8
17. M2.1 P8.5 18. X9-6 M5.3
19. Pt.1 P9/1 20. Pt-2 T7.9
21. P2.1 X6/2 22. P2.1 S6.5
23. P3-4 P9-7 24. X6.4 P8/5
25. M1/2
/*Lúc này mà còn giữ Tốt 3 thì quá “tham”, thể hiện tâm lý “nóng”, không ổn định. Có thể áp lực đòi hỏi phải vô địch đã làm Thành Bảo không giữ được bình tĩnh. Nên B3.1 bỏ Tốt mở đường cho Xe tiến công để phòng thủ. Diễn biến có thể:
1) B3.1 T9.7, X6-2 P8-7, Tg5-6 Đen khó tiến công
2) B3.1 P8-7, B3-2 Trắng ưu*/
25. … P8-7 26. T3.1 X6.5
27. P2-1 X6-8 28. M2.4 Ps-6
29. B3.1 T9.7 30. P1-3 P6.7
/* Đen hơn quân, thắng.*/
31. P3/4 T3.5 32. P3.1 M4.6
33. P3/2 X8-9 34. M7.8 X9-5 }END

Qua 2 ván cờ chúng ta thấy Trịnh A Sáng đã phục hồi phong độ cao, tâm lý thi đấu rất ổn định vững vàng. Nguyễn Thành Bảo chưa được chuẩn bị tốt về mặt tâm lý cho trận đấu này. Anh cần được các huấn luyện viên chuẩn bị kỹ hơn nữa cả về tâm lý lẫn lối chơi, nhất là cách phân biệt toàn cục một ván cờ, cách bố trí và điều chỉnh binh lực.

Khắc phục được các nhược điểm kể trên, chúng tôi tin anh sẽ giành thành tích tốt hơn trong các giải sau.
[/game]

Ngày xưa có những gia tộc giàu có có thể nuôi các cậu ấm cô chiêu ăn chơi nhảy múa suốt cả đời mà chẳng phải mó tay vào một việc gì cả. Nếu trong số các cô cậu đó đam mê cờ thì cứ chơi từ khi còn để chỏm cho tới lúc đầu bạc răng long.

Thế giới ngày nay đã hoàn toàn khác, kể cả có hàng nghìn lượng vàng, hàng tỷ bạc mà con cái học hành kém cỏi không biết vi tính là gì, ngoại ngữ là gì và thiếu những kiến thức cần phải được trang bị khác thì cũng sẽ bị người đời coi thường, cười chê. Mỗi một thanh niên ngày nay phải có một mặt bằng văn hóa, mặt bằng kiến thức nhất định.

Chính vì vậy cái gọi là “mê” đối với cờ cũng phải được xem xét dưới một góc độ mới. Cờ là một thú chơi, nhưng nếu quá lạm dụng nó, coi nó như mục đích của cuộc đời, bỏ bê các mặt khác thì sẽ dẫn tới tình trạng “lợi bất cập hại”. Anh là đại kiện tướng ư? Vậy anh đã tốt nghiệp lớp 12 chưa, anh đã tốt nghiệp đại học chưa? anh chơi cờ giỏi ư, nhưng anh có nghề ngỗng gì không? anh là danh thủ ư? nhưng anh có trình độ văn hóa và có trình độ giao tiếp xã hội không?

[img]xq332-0.jpg;right;Bobby Fischer – nhà Vô địch cờ Thế giới bị người Mỹ căm ghét, cảnh sát truy bắt vì đã từng vi phạm luật pháp và sau đó còn phát ngôn ủng hộ Bill Laden đánh người Mỹ[/img]Chính Bobby Fischer là một “tấm gương tày liếp” cho các thế hệ sau. Ông chơi giỏi tới mức đoạt hẳn ngôi vô địch thế giới nhưng vẫn bị coi là “kẻ vô học” bởi chỉ đến lớp 7 ông đã bỏ trường để theo “nghiệp cờ”, ông chơi cờ như điên như dại, lập nên biết bao kỳ tích, nhưng rốt cuộc thì sao: chỉ nổi lên có một lần duy nhất rồi mãi mãi chìm vào bóng tối, trở thành kẻ ẩn dật, một thời trở thành kẻ cuồng tín, một thời bị truy lùng vì vi phạm lệnh cấm vận, đành lang bạt nay đây mai đó và làm không ít những điều lập dị kỳ quặc, mặc dù bản chất ông không phải là xấu. Cũng rất may là ông đã kiếm được một số tiền đủ lớn để sống nốt phần đời còn lại, nếu không thì chưa biết cuộc đời ông rồi sẽ sẽ ra sao. Thiếu kiến thức, thiếu học hành đã khiến ông không cầm lái nổi cho cuộc đời mình và bao nhiêu hầm hố trên đời luôn rình rập trên mỗi bước đi của ông!

Hay xem các nhà vô địch khác, từ Lasker, Capablanca, Aliokhin cho tới Botvinik, Kasparov, Karpov… họ đều học hành tới nơi tới chốn với học vị rất cao trong khoa học cũng như cùng lúc gánh vác nhiều trọng trách xã hội. Họ say mê cờ nhưng là một sự say mê hài hòa với các hoạt động khác và họ đã thành công. Ở Việt Nam, cho đến nay có thể nói Hoàng Thanh Trang là một điển hình tuyệt đẹp cho thế hệ kỳ thủ mới: học giỏi, thông thạo ngoại ngữ, tin học, có ước mơ, chí hướng về nghề nghiệp hẳn hoi, thông thạo cầm kỳ thi họa, là kỳ thủ xuất sắc nhất Việt Nam hiện nay. Tất cả những cái hay đó không ngăn cản nhau, ngược lại bổ sung cho nhau để làm cho con người luôn hoàn thiện.

Như vậy, say mê cờ là điều tốt, nó đem lại cho ta nhiều điều bổ ích nhưng tuyệt nhiên không phải là mê muội. Bởi mê muội tức là tự mình đi vào ngõ cụt rồi!

Ngôi kỳ vương Đông Nam Á của Lý quả là “Danh bất hư truyền”: hai lần sang Việt Nam trước đó chiến thắng gần như tuyệt đối trước các cao thủ nước ta.

[img]xq102-0.jpg;right;Mỹ Tho[/img]Song chuyến nam du lần này có một kỳ thủ Việt Nam đã để lại cho Lý một kỷ niệm khó quên, đó là Văn Thuận (còn gọi là Văn Hư Bạch), một kỳ thủ đất Mỹ Tho. Thời bấy giờ sánh với các cao thủ Sài Gòn thì kỳ nghệ của Văn hãy còn khiêm tốn. Vì thế, bước vào trận đấu hầu hết người xem đều cho rằng dù được đi tiên nhưng Văn Thuận khó có cơ may thủ hòa.

Tuy nhiên, trong một ván giao đấu cực kỳ xuất sắc, bằng cuộc thuận Pháo, Văn đã kích bại kỳ vương trong sự bàng hoàng của mọi người. Làng cờ Nam Việt đã lại ghi thêm một chiến tích. Ngay sau ván đấu ấy người hâm mộ và báo chí đã nhất loạt tôn vinh ông là “Vua cờ Mỹ Tho”.

Đã gần bốn chục năm trôi qua nhưng khi tâm sự với tôi về ván đấu ấy, ông “nhập tâm” tức thì. Biểu diễn và phân tích cứ như chuyện mới hôm qua. Ông bảo đó là ván đáng nhớ nhất trong kỳ nghiệp của mình.

Xin mời các bạn thưởng thức ván cờ tuyệt đẹp này.

[i]Mỹ Tho 20-5-1963[/i]

[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Văn Thuận thắng Lý Chí Hải
RED Văn Thuận
BLACK Lý Chí Hải
START{
1. P2-5 P8-5 2. M2.3 M8.7
3. X1-2 X9.1 4. M8.9 B1.1
5. P8-7 M2.1 6. X9-8 X1-2
7. X8.6 X9-4 8. X2.5 X4.4
DIAG{ #9 RED POPUP }
9. X2-9 P5-4 10. S4.5 T7.5
11. X9/1 X4/1 12. B3.1 P4.1
13. X8/2 M1.2 14. X8-4 S4.5
15. P5-4 B9.1 16. T3.5 B3.1
17. P7-6 P4-3 18. X9.2 P2.1
19. X9/1 B3.1 20. X4-7 T5.3
21. M3.4 X4-8 22. X9-8 P3.2
23. B7.1 B7.1 24. B3.1 X8-7
25. B7.1 T3.5 26. P6-8 X2.2
27. B7-6 M7.8 28. M4.2 X7-8
29. P8.4 X8.5 30. P4/2 X8/3
31. B9.1 X8-5 32. B9.1 X5-9
33. P4.4 X9-4 34. P4-3 B9.1
35. B6.1 B5.1 36. B6-7 B9-8
37. P3.2 B8.1 38. X8-5 T5/7
39. M9.8 X4-3 40. P3-5 T7.5
41. P5-2 T5/7 42. X5-3 X3-7
43. P2-5 Tg5-4 44. X3-6 S5.4
45. X6-4 X7-3 46. X4.4 Tg4.1
47. X4-3 X3/2 48. B9.1 B8.1
49. X3/1 S4/5 50. P5-6 X3-2
51. P6/4 }END
[/game]