Đấu trí trực tuyến

[img maxheight=200 maxwidth=200]xq565-0.jpg;right;Hồ Vinh Hoa (trái) và Lữ Khâm – kỳ thủ năm lần vô địch thế giới – tại lễ khai mạc giải châu Á ở Vũng Tàu – Ảnh: Tr.Dân[/img][b]”Thập liên bá”[/b]

Cờ tướng là môn thể thao trí tuệ đặc trưng của Trung Quốc. Đoạt được danh hiệu vô địch cờ tướng Trung Quốc là một điều hết sức vinh hạnh, và làm được điều đó là vô cùng cam go.

Tên quốc tế của Hồ Vinh Hoa là Hu Rong Hua. Ông sinh năm 1945 tại Thượng Hải, Trung Quốc. Ông là con thứ hai trong gia đình năm anh chị em, có bố là tiểu thương, mẹ làm công nhân dệt. Hồ Vinh Hoa bắt đầu làm quen với cờ tướng từ năm 8 tuổi, và bảy năm sau trở thành kỳ thủ trẻ tuổi nhất Trung Quốc đoạt chức vô địch quốc gia. “Gia tài” của Hồ Vinh Hoa không chỉ là đoạt hàng loạt danh hiệu vô địch mà còn đào tạo nên hàng trăm học trò giỏi, nghiên cứu các thế cờ hay, các nước đi độc để viết thành sách. Những tập sách của ông như Song hành xa, Phản cung mã… được xem là tài liệu gối đầu giường cho dân chơi cờ tướng chuyên nghiệp.

Thế mà vào năm 1960, “vua cờ” của Trung Quốc lại thuộc về một cậu bé mới 15 tuổi, có tên là Hồ Vinh Hoa. Khỏi phải nói, đó thật sự là một sự kiện làm náo động làng cờ Trung Quốc năm ấy. Người ta kể rằng các cao thủ cờ tướng Trung Quốc đã muốn “nổi điên” vì chuyện này. Vì vậy, tất cả đều ôn luyện ngày đêm để “trị” cái cậu bé họ Hồ ấy. Nhưng “mãnh hổ” đã không sợ “quần hồ”! Hồ Vinh Hoa vẫn đứng vững ở ngôi số 1 cờ tướng Trung Quốc mười năm liền, và đã được xưng tặng biệt hiệu “Thập liên bá” (bá chủ mười năm liên tiếp).

Sau đó, làng cờ tướng Trung Quốc tạm ngưng hoạt động một thời gian khá dài. Mãi đến đầu thập niên 1980 mới hoạt động trở lại, và Hồ Vinh Hoa tiếp tục vô địch thêm bốn lần nữa vào các năm 1983, 1985, 1997 và năm 2000. 14 lần vô địch Trung Quốc là một kỳ tích đến giờ chưa ai chạm đến được, và ông có vô số mỹ hiệu như “Hồ tư lệnh”, “Phượng hoàng tái sinh”, “Thiên niên trường thanh thọ”…

Để ghi nhận công trạng của ông, năm 2001 tại Thượng Hải đã thành lập một trường dạy cờ mang tên “Hồ Vinh Hoa tượng kỳ học viện” và mời ông làm viện trưởng.

[b]Ước mơ của kỳ tiên…[/b]

Năm nay ông đã 61 tuổi, có hơn 50 năm chơi cờ. Ở lứa tuổi ấy, trong lúc hầu hết những đồng nghiệp của ông đã mỏi gối chồn chân dừng bước giang hồ, thì riêng Hồ Vinh Hoa vẫn là trụ cột của đội tuyển Thượng Hải, sát cánh cùng đàn em, đàn cháu tham dự các giải đấu quốc gia và khu vực.

Nhưng tại Giải vô địch cờ tướng châu Á đang diễn ra ở Vũng Tàu, ông chỉ có mặt với tư cách là phó chủ tịch thường trực Hiệp hội Cờ tướng châu Á. Sự có mặt của ông là sự kiện đặc biệt đối với làng cờ tướng VN. Ai cũng muốn trò chuyện, bắt tay với nhân vật mà làng cờ tướng gọi là hàng vài trăm năm mới có một người.

Ấn tượng lớn nhất của chúng tôi trong 30 phút trò chuyện với “kỳ tiên” Hồ Vinh Hoa là sự khiêm tốn. Ông rất ít nói về mình, mà luôn dành những lời lẽ tốt đẹp nhất để nói đến người đàn anh – người đồng môn Hoắc Anh Đông – cố chủ tịch danh dự Hiệp hội Cờ tướng châu Á vừa mới qua đời. Ông nói: “Ôn cố tri tân – đó là bài học mà những người chơi cờ tướng phải nằm lòng”.

Ông là một người có nhiều kỷ niệm với VN. Năm 1966, ông đã từng đến miền Bắc để thi đấu cờ tướng. Năm 2001, ông cũng đã từng quay lại, và đây là lần thứ ba ông đến VN. Ông nói: “Đất nước VN đã có những đổi thay đáng kể. Tôi thấy được điều đó khi đi ngoài đường phố. Xin chúc mừng sự thành công của các bạn…”.

Trăn trở lớn nhất của ông hiện nay là làm sao để cờ tướng phát triển mạnh mẽ trên toàn thế giới như môn cờ vua. Và ông hi vọng VN sẽ giúp ông làm được điều này vì cờ tướng là một môn rất phổ biến ở VN.

[b]VI. THẾ TRẬN LÊN TƯỢNG VỚI CÁC TRẬN ĐỐI CÔNG CỦA BÊN ĐI HẬU[/b]

[FEN]rheakae1r/9/1c1c2h2/p1p1p1p1p/9/9/P1P1P1P1P/1C2E1HC1/9/RHEAKA2R w – – – 17[/FEN]Kiểu chơi này xuất hiện rất sớm trong lịch sử khai cuộc. Người ta dự đoán có thể nó xuất hiện đồng thời với các trận Đơn Đề Mã và Bình Phong Mã, nhưng vì thời xưa nó là loại phòng thủ thụ động nên ít được hâm mộ. Theo đà phát triển, các danh thủ đương đại đã nghiên cứu sáng tạo nhiều phương án trả đòn tích cực nên hiện nay nó được liệt vào loại khai cuộc có nhiều biến hóa phức tạp. Tư tưởng chiến lược của nó là “lấy tĩnh chế động” nên diễn biến một lúc nó chuyển thành Bình Phong Mã, Đơn Đề Mã, Phản Công Mã hoặc Quải Cước Mã nhưng lợi được một nước nhờ đi trước. Xem hình.

Đối phó với trận lên Tượng này, bên đi hậu thường sử dụng các trận Pháo đầu, Pháo Quá Cung, Tiến Tốt hoặc Nhảy Mã. Nói chung cuộc chiến diễn ra rất căng thẳng, quyết liệt và biến hóa phong phú, phức tạp không thua gì trận Tiên nhân chỉ lộ vừa nêu.

Sau đây chúng ta xem qua một số trận thường được các danh thủ sử dụng.

[b]Biến 1:[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Thế trận lên Tượng – Biến 1
RED Trắng
BLACK Đen
START{
1. T3.5 P8-5
DIAG{ #2 RED }
/*Cũng có thể 1…P2-5 như ván Hồ Vinh Hoa – Trương Nguyên Khải đã chơi: 1…P2-5 2. M8.7 M2.3 3. M2.3 X1-2 4. X9-8 X2.6 5. B3.1 B3.1 8. S4.5 M8.9 7. X1-4 S4.5 8. X4.5 P5-6 9. P8-9 X2.3 10. M7/8 T7.5 11. B1.1 B7.1 12. B3.1 X9-7 13. P2-1 P8/1. 14. X4.1 X7.4 15. P1.2 P8.5 15. X4-1 M9.7 17. X1-2 P8-7 18. M3/1 P6.1 19. X2/4 X7-5 20. M8.7 M7.8 21. B5.1 M3.4, hai bên đối công, sau Trắng thắng ở nước 43.*/
2. M2.3
/*Cũng có khi người ta chơi 2. M8.7 M8.7 3. M2.3 X9-8 4. X1-2, bây giờ Đen có hai cách:
*Một là 4…M2.1 5. B3.1 P2-4 6. X9-8 X1-2 7. S4.5 X2.4 8. P8-9 X2.5 9. M7/8 X8.4 10. P2-1 X8-2 11. M8.7 B1.1 12. X2-4 B7.1 13. X4.4 P5/1 14. B7.1 T7.5 15. X4-8 P4-3 16. X6.3 P5-6, đối công.
*Hai là 4…X8.8 5. B3.1 X8-7 6. X2-3 M2.3 7. B7.1 X7-8 8. P2-1 B5.1 9. P8.1 X8.1 10. P1/1 M3.5 11. M7.6 B3.1 12. M3.4 M5/3 13. B7.1 P5.4 14. P1-5 P5.2 15. B7.1, Trắng ưu.*/
2. … M8.7
/*Người ta cũng thử nghiệm 2…B3.1 3. B3.1 M8.7 4. M8.7 X9-8 5. X1-2 M2.3 6. P8.4 M3.4 7. P8-3 P2.4 8. P2.4 M4.5 9. M7.5 P5.4 10. S4.5 T7.5 11. B7.1 P5/1 12. X9-8 X1-2 13. B7.1 T5.3 14. B3.1 P2.2 15. X2.4 X2.8 16. P2-5, Trắng giữ thế công, vì sau khi 15…X8.5 17. P5/1 Tg.1 18. M3.2.*/
3. B3.1
/*Trắng cũng thường ra Xe sớm: 3. X1-2, bây giờ Đen có hai cách:
*Một là 3…B7.1 4. B7.1 M2.1 5. M8.7 P2-4 6. P2.2 X9.1 7. X9.1 B3.1 8. B7.1 X9-3 9. X9-6 X3.3 10. M7.6 S4.5 11. X8.4 X3-4 12. M8.6 B5.1 13. P2.2 M1/3 14. X2.1, Trắng ưu.
*Hai là 3…X9-8 4. B3.1 X8.6 5. M8.7 X8-7 6. X2-3 M2.1 7. B7.1 X7-8 8. X3-2 X1.1 9. X9.1 X1-4 10. M3.4 P5.4 11. M7.5 X8-5 12. M4.3 X4.4 13. S4.5 X5-8 14. X2-4 S4.5 15. B9.1 P2.4 16. X9.2, Trắng ưu.*/
3. … X9-8
4. X1-2 X8.6
5. M8.7 X8-7
/*Ván Mạnh Lập Quốc – Chu Quí Bảo đổi lại: 5… B3.1 6. M3.4 X8/2 7. P8/1 M2.3 8. P8-3 M3.4 9. M4.6 X8-4 10. X9-8 P2-3 11. P2-3 B3.1 12. B7.1 P3.5 13. P3-7 P5.4 14. S4.5 T3.5 15. X8.3 P5/1 16. X2.7 M7/5 17. X8-5 P5/1 18. X5-4, Trắng ưu.*/
6. X2-3 M2.1
/*Đen còn các khả năng:
*Một là 6…P2-3 7. B7.1 X7-8 8. X3-2 B3.1 9. M7.8 B3.1 10. T5.7 B5.1 11. T7/5 B5.1 12. M8.6 P5.4 13. S4.5 M7.5 14. M6.8 M2.1 15. M8.6 M5/4 16. P8-6 S4.5, cân bằng.
*Hai là 6…B3.1 7. P2.2 P2-3 8. P8.6 S4.5 9. X9-8 P5-4 10. P8/1 P4-2 11. X8.7 P3-6 12. B7.1 B7.1 13. B3.1 X7/2 14. B7.1 X7-3 15. M3/5 M2.3 16. X8/3 M7.6 17. P2.1, Trắng còn chủ động.
*Ba là 6…M2.3 7. B7.1 X7-8 8. P2-1 B5.1 9. M3.4 B5.1 10. B5.1 M3.5 11. M4.3 P5.3 12. S6.5 X8-3 13. B3.1 M5.6 14. B3-4 M6.8 15. M7/6 S4.5 16. B1.1 P2-4, Đen có thế hơn.*/
7. B7.1
/*Trắng có thể chơi: 7. S4.5 X1.1 8. B7.1 X1-4 9. B9.1 X4.5 10. P8-9 X4-3 11. X9-8 P2-3 12. X8.2 B3.1 13. P2.2 M1.3 14. M3/1 X7.6 15. B7.1 P3.2 16. B3.1 P3.3 17. P9-7, Trắng có thế hơn.*/
7. … X7-8
8. X3-2 X1.1
9. M3.4
/*Trắng có thể đổi lại 9. X9.1 X1-4 10. M3.4 P5.4 11. M7.5 X8-5 12. M4.3 X4-5 13. S4.5 X5-8 14. X2-4 S4.5 15. B9.1 P2.4 16. X9.2, Trắng còn chủ động.*/
9. … X1-6 10. P8.2 X8/2
11. B3.1 X8-7 12. P2-4 X6-4
13. S4.5 P2-3 14. X9-8 B3.1
15. T7.9 B3.1 16. T9.7 M1.3
}END[/game]
[b]=+[/b]

[b]Biến 2:[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Thế trận lên Tượng – Biến 2
RED Trắng
BLACK Đen
START{
1. T3.5 P8-4 2. M2.3 M8.7
3. X1-2 X9-8
DIAG{ #4 RED }
/*Đen có hai khả năng khác:
*Một là 3…B7.1 4. P2-1 M2.1 5. B9.1 P2-3 6. M8.9 X1-2 7. X9-8 P4.5 8. P8-7 X2.9 9. M9/8. X9-8 10. X2.9 M7/8 11. B3.1 B7.1 12. T5.3, đổi các Xe hai bên cân bằng dễ hòa.
*Hai là 3…M2.1 4. B3.1 P2-3 5. M8.9 X1-2 6. X9-8 X2.4 7. P8-7 X2-8 8. B9.1 T7.5 9. S4.5 S6.5 10. X8.4 B7.1 11. P2-1 X9-8 12. X2.5 X8.4, cân bằng.*/
4. P2.4 B7.1
5. P2-3 M2.1
/*Nếu Đen đi 5…T7.5 8. X2.9 M7/8 7. B7.1 M2.1 8. M8.7 X1.1 9. X9.1 X1-6 10. X9-6 S8.5 11. P3-7 M8.7 12. X5.5 P2-3 13. M7.8 M1.3 14. X6-7 P3-1 15. X7-6, Trắng ưu hơn.*/
6. P8.4 B3.1
7. M8.9 P4.5 8. X2.9 M7/8
9. M3/2 B1.1 10. X9.1 P2-4
11. X9-4 X1-2 12. X4.4 Pt/4
13. P3-6 X2.3 14. P6.3 M8.7
15. X4-6 X2/1 16. P6/1 S6.5
}END[/game]
[b]∞[/b]

[b]Biến 3:[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Thế trận lên Tượng – Biến 3
RED Trắng
BLACK Đen
START{
1. T3.5 B3.1
2. P8-7
DIAG{ #2 BLUE }
/*Trắng có thể chơi 2. B3.1 M2.3 3. M2.3 P8-5 4. M8.7 M8.7 5. P8.4 B5.1 6. X9.1 X9-8 7. X1-2 X8.8 8. X9-6 B1.1 9. X6.5 X1.3 10. M3.4 M7/5 11. X6-7 P5-8 12. P2.5 X8.3 13. P2-8 T3.5 14. M4.6 M5/3 15. Pt-5 Mt/1 16. X7-5, Trắng ưu.*/
2. … M2.1
/*Đen có hai khả năng khác:
*Một là 2…T3.5 3. M8.9 M2.3 4. X9-8 X1-2 5. X8.4 M8.7 6. B3.1 P8-9 7. M2.3 X9-8 8. X1-2 X8.6 9. P2-1 X8-7 10. X2.7 M3.4 11. X8-6 M7/5. 12. X2/5 M5.3 13. P7-6 X7-9 14. M3.2 P2.5 15. M2.3 P9-6 16. X2.5 S4.5 17. P1-2, Trắng ưu.
*Hai là 2…T7.5 3. M8.9 M2.3 4. X9-8 M3.4 5. M2.3 X1.1 6. S4.5 X1-6 7. B3.1 M8.9 8. P2.4 S6.5 9. P2-5 B9.1 10. B5.1 M4.6 11. M3.4 X6.4 12. B5.1 M9.8 13. B7.1 T3.1 14. B7.1 T1.3 15. M9.7 M8.7 18. P7.3 Tg-5 19 M7.5 T5.3, hai bên đối công, Đen tập trung quân một cánh có thể phản đòn nguy hiểm.*/
3. M8.9 X1-2 4. X9.1 P8-4
/*Đen cũng hay chơi 4…P8-5 5. X9-4 M8.7 6. X4.3 P5.4 7. S4.5 P5/2 8. M2.4 X9-8 9. B7.1 T3.5 10. B7.1 T5.3 11. M4.5 T7.5 12. X1-4 S4.5 13. B9.1 X8.6 14. X4-8 B7.1, hai bên đối công.*/
5. M2.3
/*Nếu Trắng chơi 5. X9-6 S4.5 6. X6.3 M8.7 7. B9.1 T3.5 8. P7-8 X2-3 9. M2.3 X9-8 10. X1-2 X8.6 11. B3.1 P2/1. 12. S4.5 M1.3 13. P2-1 X8-7 14. P1/1 M3.5 15. P1-3 X7-8 16. X6-4 P2-1 17. B5.1 X6/1 18. M3.4 M5/3, hai bên đối công.*/
5. … M8.7 6. B3.1 X9-8
7. X9-6 S4.5 8. X1-2 X8.6
9. P2-1 X8-7 10. P1/1 T3.5
11. B9.1 P2-3 12. S6.5 X2.7
13. P1-3 X7-6 14. P7/1 P3.4
15. X6.1 X2-4 16. S5.6 P3-2
}END[/game]
[b]∞[/b]

[b]Biến 4:[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Thế trận lên Tượng – Biến 4
RED Trắng
BLACK Đen
START{
1. T3.5 M8.7
DIAG{ #2 RED }
/*Đen có thể chơi 1…M2.1 2. M8.7 B3.1 3. B3.1 P2-3 4. X9-8 X1-2 5. P8.4 P8-4 6. P2.4 M8.7 7. M2.3 T7.5 8. M3.4 X9-8 9. M4.5 P3.4 10. X1-2 S4.5 11. M5.3 P4-7 12. B5.1, Trắng ưu.*/
2. B7.1 P8-9
3. M2.3 X9-8 4. X1-2 X8.4
5. P2-1 X8-2 6. P8.5 P9-2
7. M8.7 B7.1 8. X2.6 T3.5
9. X2-3 X1.1 10. M3/5 X1-8
11. M7.6 X2-4 12. X9-8 M2.4
13. M5.7 P2-4 14. X8.8 X8-7
15. P1.4 X7-8 16. P1/2 P4.3
}END[/game]
[b]+=[/b]
Ván cờ tiếp tục: 17. M7.6 X4.1 18. X3.1 X4.1 19. X8-7 B5.1 20. X3/1 M4.6 21. X7/2 X4-5 22. X3-4, Trắng ưu.

[img]xq527-0.jpg;right;Đào Cao Khoa tại giải Đông Nam Á 1998[/img]Có một VĐV trẻ đội tuyển Bộ CA vụt sáng chói trên kỳ đài: kiện tướng Đào Cao Khoa.

Đào Cao Khoa sinh năm 1972. Anh là em ruột của Đào Cao Khôi, một danh thủ Hà Nội có tiếng tăm từ những năm 80. Anh làm quen với cờ tướng chính từ người anh của mình. Khoa chịu học lý thuyết và chăm đối luyện nên tiến bộ khá nhanh. Ngay từ năm 1993, danh thủ Đào Thành Huy đã nhận xét: tương lai của cờ tướng phía Bắc nằm ở những người như Khoa. Năm 1995, anh tham dự giải toàn quốc. Anh có những ván cờ xuất sắc được dư luận bạn hâm mộ cờ khen ngợi. Tuy nhiên do tuổi trẻ thiếu kinh nghiệm, một phần còn lo học tập, chưa chuyên tâm với cờ tướng nên năm 1996 thành tích của anh sút kém. Sau khi về thi đấu cho Bộ Nội vụ (nay là Bộ Công an) anh được HLV Phạm Trường Lâm chú ý hỗ trợ trong chuyên môn. Anh trưởng thành khá nhanh, thi đấu với phong độ tốt. HLV Phạm Trường Lâm dành cho anh những bài tập đặc biệt và dìu dắt anh từng bước chiếm lĩnh vị thế trong làng cờ. Liên tiếp trong hai mùa giải 1997-1998 anh giành giải đồng đội và giải ba cá nhân. Lặng lẽ không ồn ào, anh lần lượt đánh bại các kiện tướng đội tuyển thành phố Hồ Chi Minh: Trương A Minh, Diệp Khai Nguyên, Mông Nhi trong các giải toàn quốc. Tháng 11-1998 thành phố Hồ Chí Minh đăng cai giải Đông Nam Á lần thứ 11. HLV Phạm Trường Lâm được giao trách nhiệm lập đội tuyển Việt Nam II đã quyết định chọn anh và kiện tướng quốc tế đại sư Trần Văn Ninh. Đội tuyển Việt Nam I có kiện tướng quốc tế đại sư Trịnh A Sáng, Tương A Minh do ông Lê Thiên Vị làm HLV. Giải này có 9 quốc tế đại sư tham gia.

Dư luận ở thành phố Hồ Chí Minh cho rằng đội VN I sẽ vô địch đồng đội. Tuy nhiên HLV Phạm Trường Lâm lại khẳng định đội VN II sẽ đoạt ngôi vô địch. Quyết tâm lớn của HLV Phạm Trường Lâm dựa trên phong độ rất ổn định của Đào Cao Khoa và Trần Văn Ninh suốt hai mùa giải gần đây. Quyết tâm của HLV đã truyền thêm ý chí quyết thắng cho VĐV Đao Cao Khoa lập nên nó kỷ lục của cờ tướng nước ta: qua 7 trận anh đạt 6,5 điểm: điểm cao nhất cá nhân trong giải. Lần lượt 4 quốc tế đại sư bị anh đánh bại. Thêm một kiện tướng, quốc tế đại sư Trịnh A Sáng của thành phố Hồ Chí Minh nghe đội hình Việt Nam I trở thành bại tướng dưới tay anh. Thế là chỉ sau mấy mùa giải thành phố HCM có năm kiện tướng quốc tế đại sư thì bốn người đã phải chịu thất bại trước kiện tướng trẻ Đào Cao Khoa trong những trận đấu rất sòng phẳng ở giải trong nước và quốc tế.

Các bạn hâm mộ cờ nồng nhiệt chúc mừng anh. Báo chí liên tiếp biểu dương anh. Anh vụng về khi gặp bạn bè và các nhà báo. Và anh vẫn cùng với HLV Phạm Trường Lâm lặng lẽ chuẩn bị cho những mùa giải mới, cho những thành tích mới.