Bùi Dương Trân được gọi vào ĐTQG chuẩn bị cho SEA Games 26

[b]PHẢN CÔNG Ở CÁNH[/b]

Nếu bên đi tiên tấn công trung lộ thường kết hợp với tấn công cánh nào phòng thủ yếu kém của đối phương thì bên đi hậu cũng sẵn sàng phản công giống như vậy. Thế có nghĩa là nếu bên tiên chơi sai lầm hoặc tấn công thiếu tích cực thì bên đi hậu khai thác phản công và đôi khi việc phản công ở cánh thường giành thắng lợi.

Sau đây chúng ta xem những ván cờ minh họa cho kiểu phản công ở cánh của bên đi hậu.

[b]Ván 43: Đòn Song Long Pháo “Quái Chiêu”[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Đòn Song Long Pháo Quái Chiêu
RED Dương Quan Lân
BLACK Lâm Ấu Như
RESULT 0-1
START{
1. P2-5 M8.7 2. M2.3 X9-8
3. X1-2 M2.3 4. B7.1 B7.1
5. P8-7 P2.6 6. X2.6 T7.5
7. X9.1 X1-2 8. X2-3 P8.6
9. X9/1 X8.2 10. B5.1 P2-7
11. M3/5
DIAG{ #11 BLUE }
/*Đen chơi Bình Phong Mã nhưng không phòng thủ mà phản công ngay từ nước thứ 5 với P2.6 khống chế cả một cánh của Trắng. Sau đó cặp Pháo như hai con rồng uốn khúc khiến Trắng rúm cờ lại.*/
11. … X2.4 12. B7.1 X2-3
13. P5-4 S6.5 14. M5.6 X3.2
15. T7.5 M3/1 16. M6.4 B7.1
17. M4.5 B7.1 18. X3-4 B7.1
19. P4.2 M7.5 20. X4-5 X3-6
21. S6.5 X6/1 22. P7-3 X6.3
23. M8.7 P7-5 24. X9.1 P8.1
}END[/game]
Trắng chịu thua.

Đây là ván Dương Quan Lân chơi với Lâm Ấu Như cầm Trắng năm 1956.

[b]Ván 44: Phản Công Cả Hai Cánh[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Phản Công Cả Hai Cánh
RED Trắng
BLACK Đen
RESULT 0-1
START{
1. P2-5 M8.7 2. M2.3 M2.3
3. X1-2 X9-8 4. B7.1 B7.1
5. M8.7 T3.5 6. P8.2 P2/1
7. X2.6 P8-9 8. X2-3 X8.2
9. M7.6 P2-4 10. X3-4 M7.8
11. X4/2 M8.7 12. P5-8 X8.6
13. S6.5 P9-7 14. X4/1? M7/8!
15. T3.5
DIAG{ #15 BLUE }
/*Sau giai đoạn khai cuộc, Đen đã giành quyền chủ động. Bây giờ các quân Trắng chưa làm được gì thì các quân Đen đã phối hợp phát huy ưu thế:*/
15. … B7.1! 16. M6.4 B7.1
17. M4/3 P4.5 18. Mt.2 P4-6
19. M2.3 X8-7 20. B7.1 P6-8
21. Tg5-6 S4.5 22. Pt-6 X1-4
23. Mt/4 B5.1 24. P6.1 B3.1
25. P8-6 X4.4 26. M4.2 X7/1
27. T5.3 P8-7 }END[/game]
Trắng chịu thua.

[b]Ván 45: Trả Đòn ở Cánh Lời Quân Ngay[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Trả Đòn ở Cánh Lời Quân Ngay
RED Trắng
BLACK Đen
RESULT 0-1
START{
1. B7.1 P2-3 2. P8-5 P8-5
3. M8.7 M8.7 4. X9-8 X9-8
5. P2-3 M2.1 6. M2.1 B3.1
7. B7.1 X8.4 8. X8.5?
DIAG{ #8 BLUE }
/*Nguyên tắc có nêu: [b]đừng tham lợi nhỏ mà sa vào bẫy[/b]. Trắng lời một Tốt muốn khống chế không cho M1.3 nên đáng lẽ Trắng đi 8. B7-8 lại đi X8.5 bị đối phương giăng ngay cái bẫy.*/
8. … B1.1!
9. X8-9 P3/1
10. X9/1
/*Nếu không bỏ Tốt thì bị 10… P3-1 bắt chết Xe, còn đi 10. B7-6 thì mất Tượng, nguy hiểm.*/
10. … X8-3
11. X9-4 P3.6 12. P3-7 X3.3
13. X4.3 S4.5 14. X4-3 P5.4
15. S4.5 T3.5 16. X3/1 P5-3
17. P5.5 T7.5 18. T3.5 X1-4
19. X3/2 X4.8 20. T7.9 X3-1
21. X3-7 P3-5 22. Tg5-4 P5.2
23. Tg4.1 X1-5 24. X1-5 X5-9
25. S6.5 X4/2 }END[/game]
Trắng chịu thua thì Đen phối hợp đánh song Xe.

[b]Ván 46: Đơn Đề Mã Cũng Biết Phản Công[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Đơn Đề Mã Cũng Biết Phản Công
RED Trắng
BLACK Đen
RESULT 0-1
START{
1. P2-5 M2.3 2. M2.3 M8.9
3. X1-2 X9-8 4. B7.1 T3.5
5. M8.7 P2.4 6. B5.1
/*Đen vừa phi Pháo qua hà chuẩn bị cuộc phản công, Trắng có thể chơi 6. B3.1, nếu như 6…P8.4 thì 7. M7.6, Trắng vẫn còn chủ động.*/
6. … S4.5
7. B9.1 X1-4 8. B9.1 X4.6
9. M7.8 X4.1 10. P8/1 P8.4!
DIAG{ #11 RED }
/*Như vậy Đen không thụ động phòng thủ mà bắt đầu phản công ở cả hai cánh, giành quyền chủ động.*/
11. S4.5 X4/3 12. B9.1 X4.1
13. P8.1 X4-3 14. B9-8 P2/3
15. P8.4 X3-2 16. P8-5 X2-5
17. X9.9 M3/4 18. Pt-6 X5-4
19. P6-1 B7.1 20. X9/4 M4.3
21. T3.1 X8.3 22. M3.5 B3.1
23. M5.4 X4/1 24. X9.4 M3/4
25. M4.3 X4-5 26. X2.2 B3.1
27. X2-4 X8-7 }END[/game]
Thế cờ giằng co nhưng rồi Trắng sai sót nên kết cuộc thua cờ tàn.

[img]xq188-0.jpg;right;[/img]Thành phố HCM đã kỷ niệm tuổi 300. Làng cờ ở đây hình thành và lớn lên có lẽ cũng cùng tuổi đó. Có biết bao thế hệ kỳ thủ vô danh tại đây nối tiếp nhau xây dựng nên một truyền thống quý báu trong các thế kỷ 18, 19 dù không để lại một dấu vết gì. Chỉ từ khi danh kỳ ấy ra đời thì diện mạo làng cờ ở đây mới lộ rõ. Danh kỳ ấy là Nguyễn Văn Ngoan, thường được gọi là “ba Ngoan” xuất thân từ đầu thế kỷ 20, xứng đáng được anh em tôn vinh là người anh cả của làng cờ – người anh cả không phải chỉ của TP Sài Gòn mà là của cả Nam Bộ.

Đúng như thế, cố danh kỳ Nguyễn Văn Ngoan sinh năm 1900 tại Vũng Liêm, Vĩnh Long trong một gia đình nông dân giàu truyền thống yêu nước. Hồi ấy gia đình của ông rất nghèo, lại bị giặc Pháp khủng bố nên phải dời về Gò Công kiếm sống và tránh địch, vì vậy nhiều người lầm tưởng ông là người Gò Công. Bẩm sinh là một người thông minh, có năng khiếu đặc biệt: 14 tuổi đã cao cờ, 16 tuổi đánh đàn nổi tiếng khắp vùng, 18 tuổi là một nghệ nhân kim hoàn hàng đầu ở địa phương. Với tài năng đó, sau này không có gì ngạc nhiên khi hai ái nữ của ông là Thanh Loan và Thanh Hương đều trở nên những nghệ sĩ tài danh, vang bóng một thời. Trong khoảng từ năm 1920 đến 1930, Nguyễn Văn Ngoan là ngôi sao nổi bật của làng cờ Nam Bộ, chỉ có một số cao thủ người Hoa ở Chợ Lớn mới có khả năng đương cự cùng ông.

Năm 1927 kỳ vương Chung Trân từ Quảng Đông sang Việt Nam. Người mà kỳ vương nể nhất là Ba Ngoan. Và năm 1932 – Triệu Khôn, danh kỳ Quảng Châu – theo chân thầy sang Nam Bộ đã kết thân với Ba Ngoan trước tiên để dễ bề kiếm ăn. Đầu những năm 30 ở Bạc Liêu nổi lên tay cờ lỗi lạc Hà Quang Bố và ở An Giang cũng xuất hiện một cao thủ là Nguyễn Thành Hội. Hai tay cờ này thật xứng đáng là đối thủ của Ba Ngoan. Trong nhiều lần giao đấu thử tài, trình độ ba người tỏ ra ngang nhau và điều thú vị đã diễn ra: họ đã cùng nhau kết nghĩa Đào viên. Ba Ngoan lớn tuổi nhất, có đức độ nổi bật được tôn vinh là anh cả, coi như Lưu Bị, giáo Hội thứ hai nhưng tính tình nóng nảy được coi như Trương Phi, còn giáo Bố nhỏ tuổi hơn nhưng tính tình điềm đạm được ví như Quan Công, làng cờ Nam Bộ tôn vinh cả ba là “Sài Gòn tam kiệt” tiếng tăm lừng lẫy khắp vùng.

Trận Pháo đầu đối Bình phong Mã cổ điển, phương án “Khí Mã hãm Xa” từ đầu những năm 40 đã được Nguyễn Văn Ngoan nghiên cứu khá sâu (phương án này cũng đã được Dương Quang Lân và Lý Chí Hải nghiên cứu kỹ từ 1946 – 1947). Do đó làng cờ Nam Bộ thời trước gọi phương án này là phương án Ba Ngoan. Các thế trận trong Quất trung bí, Mai hoa phổ, Bách cuộc Tượng kỳ phổ và Thạch Dương di cục đều được ông nghiên cứu và vận dụng rất tài tình. Ông có công phổ biến và nâng cao trình độ cờ cho nhiều thế hệ cao thủ ở miền Nam, vì vậy các cao thủ sau này rất kính trọng ông, tôn ông lên hàng sư phụ. Năm 1945, theo lời Tổ quốc gọi, ông cũng lên đường tham gia kháng chiến, sau đó ông ở lại hoạt động, bị địch bắt đánh đập tù đày. Vì nguyên nhân này nước cờ của ông từ năm 1954 trở về sau không còn sắc sảo nữa và thực tế từ những năm đó ông đã “rửa tay gác kiếm”.

Những ván đấu của ông còn lưu lại không nhiều vì thời trước đa số trận đấu không được ghi chép hoặc nếu có ghi chép thì hầu hết cũng đều bị thất lạc. Do bị địch tra tấn nên danh kỳ Ba Ngoan bị nhiều thứ bệnh và đã vĩnh viễn từ giã làng cờ năm 1966, để lại nhiều thương tiếc và kính trọng trong anh em.

Sau đây xin ghi lại hai ván cờ, tạm gọi là tiêu biểu trình độ và phong cách của danh kỳ Ba Ngoan.

[b]Ván 1: Nguyễn Văn Ngoan tiên hòa Hà Quang Bố (Sài Gòn năm 1936)[/b]
[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Nguyễn Văn Ngoan (Hòa)Hà Quang Bố (Sài Gòn năm 1936)
RED Nguyễn Văn Ngoan
BLACK Hà Quang Bố
RESULT 0.5-0.5
START{
1. P8-5 M2.3 2. M8.7 X1-2
3. X9-8 M8.7 4. X8.6 B3.1
5. B5.1 P2/1 6. M2.3 B7.1
7. B5.1 P2-5 8. X8-7 X2.2
9. X1.1 P8.1 10. X7/1 T7.5
11. X7/1 B5.1 12. X1-4 B5.1
13. X4.5 P8.2 14. X7.2 P5-3
15. X7-6 M3.2 16. X6-7 P3.5
17. T7.9 S6.5 18. X4-3 X9-7
19. P2/1 P8.1 20. B3.1 P3-7
21. M3/1 P8/1 22. P2-7 X2-4
23. S6.5 P8.2 24. X7.3 P8-3
25. X7/7 B5.1 26. P5-6 M2.1
27. X7-8 X4-3 28. P7/1 B1.1
DIAG{ #29 RED POPUP }
29. P6.6 X3/1 30. X8.6 X3.3
31. X8/1 M7/6 32. X3-5 B5-4
33. P6-8 T5/3 34. P8.1 X7.2
35. X8/1 X7-5 36. X5-7 X5-3
37. X7.1 X3/2 38. P8-9 B7.1
39. X8.3 T3.5 40. X8/2 X3/2
41. P9-8 M6.7 42. P7.8 M7.5
43. T3.5 P7-6 44. M1/3 M1.3
45. M3.2 P6/4 46. X8-5 X3-2
47. X5/1 B7-6 48. M2.1 M3/4
49. X5-8 X2-3 50. P7/4 X3.3
51. M1.3 P6.1 52. X8/1 M4.6
53. M3/4 P6.3 54. X8-9 S5/6
55. X9-6 P6-8 56. X6/2 P8.3
57. T5/3 X3-5 58. X6/2 B6.1
59. Tg5-6 S4.5 60. X6-8 S5.4
61. X8.8 Tg5.1 62. X8/1 Tg5/1
63. X8-2 P8-6 64. X2/7 X5-4
65. Tg6-5 P6/2 66. X2.3 X4.3
67. T9/7 P6-2 68. X2.2 P2.2
69. T7.5 X4-3 70. X2-5 S6.5
71. X5-8 P2-1 72. Tg5-6 B6-5
73. X8-1 X3.3 74. Tg6.1 P1/9
75. P7-5 S5.6 76. X1-5 Tg5-6
77. P5-4 S6/5 78. X5/3 X3/1
79. Tg6/1 X3-5 80. X5-4 P1-4
81. P4-6 Tg6-5 82. P6.5 Tg5-4
}END
[/game]

[b]Ván 2: Lê Vinh Đường tiên hòa Nguyễn Văn Ngoan (Chợ Lớn 1938)[/b]

[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Lê Vinh Đường (hòa) Nguyễn Văn Ngoan (Chợ Lớn 1938)
RED Lê Vinh Đường
BLACK Nguyễn Văn Ngoan
RESULT 0.5-0.5
START{
1. P2-5 P8-5 2. M2.3 X9.1
3. X1-2 M8.7 4. X2.6 X9-4
5. X2-3 X4.7 6. M8.7 B3.1
7. P8.2 X4/3 8. P8-9 T3.1
9. X9-8 M2.4 10. X8.5 P2-3
11. B7.1 X4.2 12. M7.6 B3.1
13. S6.5 X4/2 14. P9-6 B3-4
15. X8-6 M4.2 16. X6.2 X1-3
DIAG{ #17 RED POPUP }
17. X6/3 M2.3 18. T7.9 M3.2
19. X6/3 S4.5 20. X6-8 M2/4
21. X8.3 M4/6 22. X8-4 P3.1
23. X4.1 P3-7 24. X4-3 P7.3
25. X3/2 M7.6 26. X3.6 M6.4
27. X3/2 P5-4 28. M3.4 X3-2
29. P5.4 M4/5 30. M4.5 X2.9
31. S5/6 X2/3 32. X3/4 X2-1
33. T9/7 P4-5 34. T7.5 X1-5
35. X3-5 P5.4 36. S4.5 B1.1
37. M5/3 B9.1 38. M3.2 }END[/game]

Tuy nhiên, sau trận chung kết, dư luận đã bàn tán xôn xao về việc có hay không sự bắt tay giữa hai kỳ thủ: Nguyễn Vũ Quân – xin bỏ cuộc sau 22 nước đi trước kỳ thủ Trương Á Minh với lý do chấn thương để cả hai cùng nhau chia đôi giải thưởng?

Và đằng sau sự việc này là ai? Đại diện 1 trong 2 nhà tài trợ đã hỏi thẳng Ban tổ chức là có dính líu về việc này không… Sau khi có được sự bảo đảm với danh nghĩa vừa là BTC vừa là bạn bè thân hữu, nhà tài trợ này đề nghị làm cho ra nhẽ, để chí ít, nếu họ có tài trợ năm sau thì dứt khoát không có mặt những “con sâu làm rầu nồi canh”.

[img]xq531-0.jpg;center;Các VĐV từ trái sang phải: Nguyễn Vũ Quân, Trương Á Minh, Trần Văn Ninh, Nguyễn Thành Bảo[/img]

Trở lại trận chung kết, vị đại diện BTC cho biết: “Cá nhân tôi thật bất ngờ! Không hiểu họ nghĩ gì khi làm như vậy?! Tôi dùng quyền của mình để thay đổi cách thi đấu trong trận chung kết (thi đấu mở cho công chúng xem, thay vì thi đấu kín trong phòng như trước đây – PV). Vậy mà họ không xem BTC ra gì đã đành, họ còn quá xem thường khán giả. Đó là chưa kể đến những cái vòi bạch tuộc từ ngoài chi phối những ván cờ bên trong. Tôi đang xem xét lại toàn bộ các trận đấu và thật đáng buồn là có dấu hiệu bắt tay ngay từ đầu giải của một vài kỳ thủ”.

Cũng xin được nói thêm, trong tháng 4-2006, Liên đoàn Cờ TPHCM cũng đã làm được một việc không tưởng đó là tổ chức 3 giải cờ liên tục (cờ vua, cờ tướng, cờ vây) với tổng tài trợ lên đến gần 300 triệu đồng – một kỷ lục không chỉ riêng môn cờ mà còn là kỷ lục của các môn thể thao khác (trừ bóng đá) trong hoàn cảnh các nhà tài trợ đang dồn sức vào sự kiện World Cup 2006 đang đến rất gần.