Cờ cười: Trói vợ

[i]Chào anh Nguyên,
Em muốn hỏi là dựa trên cơ sở nào mà anh đi đến kết luận rằng: “mọi nguyên tử có ở trong vũ trụ này cũng chỉ được đến 10^80”
Cám ơn anh nhiều.[/i]
[b]Dinh Nguyen[/b]

Lưu ý rằng con số này chỉ là ước chừng, chẳng ai có thể biết chính xác vũ trụ này có bao nhiêu nguyên tử cả. Có khá nhiều bài viết đưa ra các con số ước đoán. Bạn có thể dễ dàng tìm trên internet, ví dụ chỉ cần search với từ khóa như “total atoms universe”.

Một ví dụ là trang web http://pages.prodigy.net/jhonig/bignum/qauniver.html đã đưa ra con số số nguyên tử của vũ trụ là từ 10⁷⁸ đến 10⁸¹. Hồi viết bài trên (cỡ năm 1999) tôi đã cẩn thận lấy số lớn nhất cho chắc.

—

[i]Mình không tin lắm vào luận điểm này, số khả năng (variation) của cờ Vua có lẽ chỉ vào khoảng 10^12, nghĩa là ít hơn nhiều con số mà các bạn đã đưa ra. Vì khi đến trung cuộc, số lượng các quân trên bàn cờ ít đi, vì vậy mà các nước đi cũng giảm xuống.
Theo một tài liệu chưa có kiểm định, thì số nước đi của một số loại cờ thông dụng như sau:
Cờ Vây 10^12
Cờ Vua 10^10
Cờ Tướng 10^8[/i]
[b]Dandoo[/b]

Nếu để ý kỹ, bạn sẽ thấy khi số quân ít đi một chút thì số nước có thể có lại tăng lên do bàn cờ thoáng đãng hơn, các quân như Xe, Pháo, Mã, Hậu (cờ Vua)… chạy “khoẻ hơn”. Thường thì số nước đi trung bình là ổn định cho đến khi tàn cuộc mới giảm xuống. Mặt khác, ván cờ có thể dài ngắn khác nhau, nhưng với con số độ dài trung bình là 68 trong bài viết (mỗi bên mới đi 34 nước, giữa trung cuộc) có thể yên tâm là số nước đi có thể có còn rất lớn.

Về các con số bạn đưa ra, có lẽ bạn đã nhớ “thiếu” một số 0. Cờ Vây phải cỡ 10^120, cờ Vua 10^100 và cờ Tướng 10^80 thì mới hợp lý.

Trong bài viết, tôi đã tính toán một số con số với máy tính Deep Blue, chiếc máy chơi cờ này có khả năng tính được 200 triệu nước đi trong một giây (máy PC đời mới còn tính được cỡ 0.5-5 triệu nước một giây). Con số đó đã là 200.000.000 = 2×10^8 thế một giây rồi. Nếu cờ Vua tổng cộng chỉ có 10^10 thế thì chỉ cần có cỡ 10^2 hay 100 giây (1 phút rưỡi) là tính xong hết, thế thì khi đó Deep Blue có thể “bóp mũi” cả loài người rồi.

Khi viết bài báo này, tôi đã tự tính ra các con số, rồi tra cứu khá nhiều để kiểm tra và cuối cùng chỉ chọn con số vừa phải (lý do cẩn thận cho chắc). Con số của bài báo (10¹⁰⁰) thực sự là con số cỡ trung bình. Nhiều bài báo còn đưa ra những con số lớn hơn. Các con số lớn cỡ này này thường được nhiều người công nhận.

Hiện nay những người nghiên cứu cờ Tướng còn cố gắng chứng minh con số của cờ Tướng lớn hơn nhiều cờ Vua. Ví dụ, gần đây nhất trong công trình “Computer Chinese Chess” của nhóm tác giả Shi-Jim Yen, Jr-Chang Chen, Tai-Ning Yang, Shun-Chin Hsu từ trường ĐHTH Đài Bắc, Đài Loan đã tổng hợp và đưa ra các con số còn lớn hơn nữa như sau:
Cờ Vua: 10¹²³
Cờ Tướng: 10¹⁵⁰
Cờ Shogi: 10²²⁶
Cờ Vây: 10⁴⁰⁰

Nên nhớ mục tiêu chính của bài báo “Số thế cờ nhiều như số vì sao trên trời?” là chỉ ra rằng “Cờ là vô cùng” và là thách thức lớn đối với con người và các máy móc của họ 🙂

[b]Chú thích của Bạn cờ:[/b]
*Xin hoan nghêng và cảm ơn mọi ý kiến đóng góp, phản hồi của bạn đọc
*Bạn cờ đã hoàn thiện chức năng hiện phản hồi ý kiến bạn đọc dưới mỗi bài viết

Các sách dậy khai cục có rất nhiều, nhưng người đọc cần tự mình thẩm định, nắm vững các biến để tránh sai lầm. Vì kinh nghiệm các giải cờ đã chỉ ra rằng, một sai lầm nhỏ trong khai cục cũng dễ đưa đến thất bại không tránh khỏi của ván cờ. Chúng ta thử xét khai cục “Tả Mã bàn hà”:

[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Tả Mã bàn hà
RED Trắng
BLACK Đen
START{
1. P2-5 M8.7 2. M2.3 X9-8
3. X1-2 M2.3 4. B7.1 B7.1
5. X2.6 M7.6 6. M8.7 B7.1?
DIAG{ #7 RED POPUP }
}END[/game]

Theo các sách cờ thì 6… T3.5. Có bạn đã thắc mắc tại sao không B7.1 tranh tiên, vừa đuổi Xe vừa uy hiếp Mã bên tiên?

Đến đây dù đi cách nào bên hậu cũng kém phân:

[b]1)[/b]
[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Tả Mã bàn hà
RED Trắng
BLACK Đen
START{
1. P2-5 M8.7 2. M2.3 X9-8
3. X1-2 M2.3 4. B7.1 B7.1
5. X2.6 M7.6 6. M8.7 B7.1
7. X2-4 B7.1 8. X4/1 B7.1
9. M7.6 B7.1 10. P8-7 T7.5
11. X9-8
DIAG{ #11 BLUE POPUP }
}END[/game]
tiên ưu.

[b]2)[/b]
[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Tả Mã bàn hà
RED Trắng
BLACK Đen
START{
1. P2-5 M8.7 2. M2.3 X9-8
3. X1-2 M2.3 4. B7.1 B7.1
5. X2.6 M7.6 6. M8.7 B7.1
7. X2-4 M6.8 8. B3.1! M8.7
9. P5.4 M3.5 10. X4-5 T3.5
11. P8-3
DIAG{ #11 BLUE POPUP }
}END[/game]
tiên ưu lớn.

[b]3)[/b]
[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Tả Mã bàn hà
RED Trắng
BLACK Đen
START{
1. P2-5 M8.7 2. M2.3 X9-8
3. X1-2 M2.3 4. B7.1 B7.1
5. X2.6 M7.6 6. M8.7 B7.1
7. X2-4 M6.7 8. X4-3 P8-5
9. P8.2
DIAG{ #9 BLUE POPUP }
}END[/game]
tiên bố trận linh hoạt chiếm ưu.

Đó là lý do vì sao không sớm tiến Tốt đuổi Xe. Các bạn thấy đấy, nghiên cứu khai cục kỹ lưỡng giúp chúng ta tránh được khá nhiều sai sót.

[b]C. PHÁO ĐẦU ĐỐI VỚI BÁN ĐỒ NGHỊCH PHÁO [/b]

[FEN]rheakaer1/9/1c4h2/p1p1p1p1p/9/6P2/P1P1P2cP/1C2C1H2/9/RHEAKAER1 w – – – 1[/FEN]Do kiểu chơi Nghịch Pháo quá nguy hiểm nên các danh thủ sáng tạo ra kiểu chơi mới phức tạp hơn nhưng ít nguy hiểm hơn. Tinh thần vẫn là tấn công và phản công nhưng bên đi sau cố tình tạo bất ngờ sau 2 – 3 nước đi ban đầu, giống như phòng thủ Bình Phong Mã nhưng rồi chuyển sang Nghịch Pháo. Điều này khiến những tay cờ đi tiên thiếu kinh nghiệm dễ lúng túng. Xem hình.

Kiểu chơi này hiện đang phát triển và biến hóa rất phong phú, lai tạo những kiểu chơi hiện đại nên khó lường hết tính chất phức tạp của nó. Tất nhiên đối phó với kiểu chơi này, bên đi tiên cũng phải linh hoạt, chuyển đổi nhiều phương án tấn công thích ứng với các kiểu biến hóa của đối phương.

Phần sau xin giới thiệu một số kiểu chơi “Nửa đường chuyển thành Nghịch Pháo” hiện đang được các danh thủ sử dụng.