Du hí văn chương: Song lăng trận

[b]Cờ Tướng, Web và JavaScript[/b]

Internet và Cờ Tướng là các kết hợp tất yếu ngày nay. Ngày càng nhiều người tự xây dựng các trang web có liên quan tới Cờ Tướng. Để trình bầy một thế cờ hoặc một ván cờ, cách phổ biến nhất là hiện ảnh bàn cờ và hiện các nước đi ở dạng văn bản (text). Phương pháp này dễ cho người tạo web nhưng không tiện lợi cho người xem. Để hiểu được cả ván cờ, người xem thường phải bầy lại ván cờ trên một bàn cờ thật hoặc một phần mềm cờ nào đó, rồi đi từng nước. Quá trình này vừa chậm vừa mệt mỏi, đặc biệt nếu số lượng ván cờ nhiều.

Với công nghệ web hiện tại, ta có thể khắc phục được vấn đề này bằng cách đưa các bàn cờ tương tác vào trang web. Với các bàn cờ này, người dùng có thể thấy ngay hình bàn cờ trên trang web, họ lại có thể điều khiển xem nước trước, sau, về đầu, về cuối… Để có được bàn cờ tương tác, ta phải “nhúng” một chương trình cờ vào trong trang web (cần phân biệt với các chương trình cờ phải download về và chạy trong máy chứ không phải trong trang web).

Các chương trình cờ “nhúng” thường phải dùng một trong ba công nghệ phổ biến nhất là Java, Flash và JavaScript:

[b]Java[/b]
Java là tên của một ngôn ngữ lập trình. Trước đây nó thuộc công ty Sun, bây giờ thuộc công ty Oracle. Cách đây hơn chục năm chương trình cờ viết bằng ngôn ngữ lập trình Java là giải pháp gần như duy nhất để người dùng có thể chơi cờ được trên trang Web. Một chương trình viết bằng Java cho web gọi là Applet.
Bản thân chúng tôi đã có những nỗ lực rất sớm nhằm đưa Cờ Tướng lên với Internet. Đó là chương trình cờ Tướng Coffee Chinese Chess (CCC). Với thời gian, chương trình này đã trở thành chương trình cờ được dùng phổ biến nhất trên web. Điểm mạnh của chương trình này so với hầu hết các chương trình cờ trên web khác là ngoài việc cho xem các ván cờ, nó còn cho phép người ta chơi cờ (đấu cờ với máy) ở trình độ khá.

[b]Flash[/b]
Flash là công nghệ của hãng Adobe, chủ yếu dùng cho Web. Điểm mạnh của Flash là độ họa và âm thanh (multimedia). Do vậy các chương trình trên web dùng Flash thường khá đẹp và dễ viết hơn Java (Java có mục đích đa năng hơn). Cho đến gần đây chương trình Web viết bằng Flash dường như là một cái mốt và có vẻ lấn lướt các chương trình loại khác. Tuy nhiên xu hướng này đã bị chững lại đột ngột (đề cập đến ở dưới).
Đã có một số chương trình Cờ Tướng cho phép người ta xem các ván cờ trên Web. Tuy vậy hầu như tất cả các chương trình cờ này không cho người ta đấu cờ với máy.

[b]JavaScript[/b]
Hồi đầu JavaScript được đánh giá không cao do chạy chậm hơn nhiều các công nghệ đề cập đến ở trên. Thế nhưng máy tính ngày càng mạnh hơn đã có thể biến các chương trình chậm ngày xưa thành các chương trình có tốc độ chấp nhận được ngày nay. Ngoài ra do được một số hãng khổng lồ “chống lưng” (đề cập ở phần sau), JavaScript đang trở thành xu hướng của tương lai.

Điểm mạnh hiển nhiên của JavaScript là thứ ngầm định và có sẵn trong mọi trình duyệt ngày nay. Người dùng không còn phải ngẩn ngơ trước các thông báo thiếu plugin (để chạy Java hoặc Flash), rồi phải loay hoay đi hỏi, đi download về rồi cài đặt các plugin này. Người còn tránh được mọi phiền toái định kỳ phải cài đặt lại hay nâng cấp các plugin đó.

Hiện mới chỉ có một số chương trình cờ Tướng bằng JavaScript cho phép người ta xem các ván cờ nhưng còn chưa cho phép người ta đấu với máy. Qua khảo sát của chúng tôi, các chương trình này chưa được đầu tư phát triển đúng mức. Chúng còn khó dùng cho cả người tạo web lẫn người dùng, khó tùy biến, thiếu chức năng và còn nhiều lỗi.

[b]Tương lai của các chương trình cờ Tướng Web[/b]

Cả Java và Flash là các công nghệ “riêng” (tài sản của một vài hãng và sự phát triển phụ thuộc vào các hãng này). Đã có nhiều tranh cãi về việc tiếp tục dùng các công nghệ này hay chuyển sang dùng công nghệ mới và mở hơn (không còn phụ thuộc vào một vài hãng nhất định nữa). Vấn đề này trở nên đột ngột nóng bỏng khi hãng Apple phát hành IPhone và IPad (điện thoại và máy tính bảng – cực kỳ ăn khách). Apple nhất quyết không cho phép các chương trình nhúng Flash (và cả Java) chạy trên các thiết bị này. Nếu bạn từng dùng các máy IPhone / IPad thì đó là trải nghiệm không dễ chịu gì khi vào các trang web quen thuộc và thấy tất các các chương trình viết bằng Flash hay Java đều không thể chạy được nữa.

Sau một thời gian ca thán, yêu sách nhưng không lay chuyển được hãng Apple, giới lập trình đành phải chấp nhận và chuyển hướng sang phát triển web thế hệ mới – thứ đảm bảo được mọi hãng kể cả Apple ủng hộ. Đó là HTML 5. Các hãng lớn khác, đặc biệt là Google cũng ủng hộ HTML5. Web thế hệ mới này hứa hẹn sẽ chạy được trên mọi thiết bị của mọi hãng và sẽ có đủ công nghệ để thay thế hoàn các chương trình nhúng trước đây.

Về bản chất, web thế hệ mới HTML 5 chỉ là sự cải tiến những gì đã có: thêm thẻ cho file html, cải tiến JavaScript và file định kiểu css. Do vậy có thể thấy chỉ các chương trình cờ viết bằng JavaScript mới có thể đảm bảo chạy được trên mọi trang web và trên mọi thiết bị ngày nay (như IPhone, IPad) và trên các thế hệ máy tương lai.

Nhằm giúp người hâm mộ cờ thuận lợi đưa các chương trình cờ lên mạng và đón đầu tương lai, chúng tôi đã phát triển một bộ chương trình cờ Tướng viết bằng JavaScript. Góp phần đưa Việt Nam đến với thế giới, các chương trình cờ này được đặt tên theo tên của Hang động mới được phát hiện gần đây ở Việt Nam và nó cũng là hang động lớn nhất thế giới: Sơn Đoòng.

Triết lý thiết kế và phát triển của các chương trình này là đơn giản và hoàn thiện. Đơn giản cho cả người tạo trang web và người dùng nhưng chương trình lại có đầy đủ chức năng và dễ dàng tùy biến.

Chúng tôi dự định phát hành lần lượt các chương trình có tên và công dụng như sau:

[b]SonDoong Xiangqi Viewer (SXV)[/b]
SXV là chương trình xem các ván cờ Tướng viết bằng JavaScript. Mục đích của chương trình này là hiện các bàn cờ hoặc ván cờ ở dạng tương tác.

Một số tính năng, công dụng chính của chương trình này:
– Hiểu và hiện được bàn cờ ở dạng fen
– Hiểu và hiện được các ván cờ ở dạng pgn và wxf
– Hiểu và hiện được các nước đi dùng ký hiệu tiếng Anh, tiếng Việt, tiếng TQ (kể cả dạng Traditional và dạng Simplified)
– Có thể tự động đi các quân cờ
– Các quân cờ thực sự chuyển động (khi đi một nước, người dùng có thể thấy quân cờ sẽ “bay” từ điểm đầu đến điểm cuối – trông “mát” mắt hơn, thay cho “nhẩy phắt” ngay lập tức đến điểm cuối)
– Thay đổi được bảng điều khiển theo nhiều kiểu
– Tùy biến được hình bàn cờ và quân cờ
– Dùng toàn ký hiệu trực quan nên người dùng Trung Quốc, Việt Nam và nước ngoài đều dễ dàng dùng được
– Có nhiều cách đưa ván cờ vào cho chương trình như dùng tham số địa chỉ, dùng thẻ (bên trong lòng file html)

[b]SonDoong Xiangqi Database Viewer (SXDBV)[/b]
SXDBV là chương trình xem các ván cờ Tướng trong cơ sở dữ liệu (Database) của Saola và XB. Rất tiện lợi để phát hành nhiều ván cờ.

[b]SonDoong Xiangqi Editor (SXE)[/b]
SXE là chương trình giúp người dùng soạn thảo các ván cờ nhanh chóng.

[b]SonDoong Xiangqi Player (SXP)[/b]
SX là chương trình xem và chơi cờ Tướng viết bằng JavaScript. Ngoài nhiệm vụ hiện một ván cờ (giống như SXV), nó còn có thể chơi cờ được, nghĩa là cho người dùng đi quân đấu với máy. Chương trình có trình độ thuộc loại khá.

[b]SonDoong Xiangqi (SX)[/b]
SX là chương trình “tất cả trong một”, nghĩa là nó bao gồm SXV + SXDBV + SXE + SXP. Việc đưa tất cả trong một này giúp người tạo web dễ dàng hơn. Rất có ích nếu bạn muốn tích hợp vào các trang web, forum, blog chuyên về cờ.

Nhằm thử nghiệm và tạo thuận lợi cho người Việt Nam, chúng tôi sẽ phát hành bản thử nghiệm cùng với phần hướng dẫn bằng tiếng Việt trước, bản tiếng Anh sau.

Lịch phát hành: cuối năm 2011.
Nơi download chương trình: xqfan.com
Dạng phát hành: chương trình dạng mã nguồn mở, miễn phí hoàn toàn

Mời các bạn đón xem.

[b]6. Xe, Pháo phối hợp[/b]
Xe, Pháo được liệt vào binh chủng đánh tầm xa, vì chúng điều động rất linh hoạt, công thủ nhanh nhẹn. Xe, Pháo phối hợp phát huy hoả lực rất mạnh khác nào cá gặp nước. Tiến tấn công, dùng Pháo khống chế, dùng Xe công kiên, có thể xuất hiện nhiều tình huống rất đẹp.

[b]Thế 1: Công kiên phá thành.[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Công kiên phá thành
RED Trắng
BLACK Đen
FEN 3aka3/9/e1R1e4/9/9/9/9/1C4p1E/5r3/4K3c w – – – 1
START{
DIAG{ #1 RED }
1. P8.7 T1/3
/*Nếu 1…S4.5 thì 2.X7.2 S5/4 3.X7/8 chiếu rút ăn Xe.*/
2. X7-5 S6.5
3. X5.1 Tg5-6
4. X5-6! B7.1
5. X6.1 Tg6.1
6. X6-4 }END[/game]
thắng.

[b]Thế 2: Nhờ Pháo bỏ Xe.[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Nhờ Pháo bỏ Xe
RED Trắng
BLACK Đen
FEN 9/5k3/3aea3/9/9/9/9/5R3/c2rA1p2/3C1K3 w – – – 1
START{
DIAG{ #1 RED }
1. X4.5 Tg6-5
2. X4-5 Tg5-4
/*Trắng bỏ Xe tuyệt diệu, nếu Tướng ăn Xe bị Pháo Trắng vào giữa chiếu bí.*/
3. X5-6 Tg4-5
4. P6-5 }END[/game]
thắng.

Tôi muốn kể 1 cho các bạn nghe 1 trong những huyền thoại đó .Muốn hiểu chuyện , bạn ko cần phải biết luật chơi , chỉ cần biết là nó được thực hiện trên 1 bàn cờ có 64 ô.

Cờ vua đượcc nghĩ ra ở Ấn Độ , và khi vua Ấn là Sêram làm quen với cờ , ông khâm phục sự sắc sảo và sự đa dạng của các tình huống trên bàn cờ .Được biết nó do 1 người ở nước ông sáng chế , vua đã cho gọi người ấy đến và quyết định tặng thưởng cho con người này . Và người sáng chế là 1 nhà bác học khiêm tốn tên là Sêta đến ngai vua .Nhà vua nói :
– Ta muốn tặng thưởng cho ông 1 cách xứng đáng vì trò chơi mà ông nghĩ ra .Ta rất giàu có , có thể thực hiện điều mong ước mạnh dạn nhất của ông .Hãy nói phần thưởng mà ông thoả mãn, và ông sẽ nhận được điều đó .
Sêta im lặng .Nhà vua động viên ông ta :
-Đừng có nhút nhát , hãy trình bày ước muốn của ông , ta ko tiếc gì cả để thục hiện ước vọng đó .
-Thưa ngài , lòng tốt của ngài thật vĩ đại , nhưng xin ngài hãy cho tôi thời gian để suy nghĩ , tôi sẽ thông báo với ngài yêu cầu của tôi vào sáng mai .
Ngày hôm sau , Sêta đã làm cho nhà vua ngạc nhiên bởi tính khiêm tốn của ông .Sê ta nói :
-Thưa ngài , ngài hãy ra lệnh cho đặt 1 hạt lúa mì vào ô thứ nhất của bàn cờ .
-Chỉ đơn giản thế thôi ư ????
-Vâng thưa ngài , đối với ô bàn cờ thứ ai, ngài hãy ra lệnh cho 2 hạt; ô thứ 3 , 4 hạt ; ô thứ tư , 8 hạt ; ô thứ 5 -16; ô thứ 6 -32 ………
– Được rồi – nhà vua ngắt lời với vẻ bực tức – ông sẽ nhận dc các hạt lúa mì với 64 ô bàn cờ theo nguyện vọng của ông .Thôi đi đi , người hầu của ta sẽ mang cho ông cả túi lúa mì !
Sê ta mỉm cười . rời phòng và bắt đầu chờ ở cửa cung điện .
Sau bữa cơm nhà vua nghĩ tới Sêta và muốn biết Seta khinh suất đã mang cái phần thưởng nhỏ bé của mình đi chưa .
-Thưa ngài! – có tiếng trả lời –lệnh của ngài đang được thực hiện ,các nhà toán học cung đình đang tính toán số lượng hạt lúa mì tiếp theo .
Nhà vua cau mày ,ông ko muốn mệnh lệnh của mình dc thực hiện 1 cách chậm trễ như vậy.
Chiều tối , lúc đi ngủ nhà vua còn hỏi lại là Seta đã mang túi lúa mì rời khỏi hàng rào cung điện chưa .
-Thưa bệ hạ- các quần thần trả lời – các nhà toán học của bệ hạ đang làm việc ko biết mệt mỏi và hi vọng trước lúc rạng đông mới kết thúc việc tính toán .
-Tại sao họ lại chậm trễ công việc đó như thế ! – Nhà vua thốt lên 1 cách tức giận – Ngày mai trước khi ta thức giấc , thì tất cả, cho tới hạt lúa mì cuối cùng phải dc giao cho Seta , ta ko ra lệnh lần thứ hai .
Sáng đến , có người vào tâu với nhà vua rằng , người già nhất trong đám các nhà toán học cung đình yêu cầu nhà vua nghe tờ tường trình quan trọng
Nhà vua ra lệnh đưa ông ta vào :
-Trước hết , ông hãy nói về công việc của ông , ta muốn nghe , cuối cùng , cái phần thưởng nhỏ bé mà Seta yêu cầu đã dc giao cho hắn chưa ?
– Chính vì việc đó mà tôi đánh bạo đến gặp ngài vào giờ quá sớm như vậy.Chúng tôi đã tận tâm , tận lực tính toán tất cả số lượng hạt lúa mì mà Seta yêu cầu .Số lượng đó vĩ đại quá ……..
-Sao ? Số lượng ấy vĩ đại à ?Vựa lúa mì của ta ko cạn được .Phần thưởng đã được hứa thì phải dc giao .
-Thưa ngài , trong quyền lực của ngài , không thể thực hiện được những ý muốn như vậy .Trong tất cả các kho lúa mì của ngài , không đủ số lượng hạt lúa mà Seta yêu cầu, tất cả vựa lúa của toàn vương quốc cũng ko đủ. Cũng ko tìm dc số lượng hạt đó trên khắp trái đất này , nếu ngài nhất định muốn tặng cái phần thưởng đã hứa , thì ngài hãy ra lệnh chuyển tất cả các vương quốc trên trái đất thành cánh đồng cày cấy được , ngài hãy ra lệnh làm cạn các biển và đại dương , ngài hãy ra lệnh làm tan băng tuyêt bao phủ các vùng hoang vu ở miền bắc xa xôi. Hãy để cho tất cả các khoảng không gian đó dc gieo trồng kín lúa mì , và tất cả những gì sản sinh ra trên cánh đồng đó , ngài hãy ban tặng cho Seta , khi đó ông ấy mới nhận được đầy đủ phần thưởng của mình .
Nhà vua sửng sốt , chú ý những lời nói của nhà toán học già nua .
-Hãy nói cho ta con số quái gở đó ( nhà vua trầm ngâm )
-Ồ thưa ngài , 18 tỉ tỉ 446 triệu tỉ 774 ngàn tỉ 73 tỉ 709triệu 551 ngàn 615 hạt .
( 18.446.744.073.709.551.615)

Có thể bạn cho là nhà toán học già nua kia ” lẩm cẩm ” , nói quá , và con số đó ko thật sự quá lớn như vậy.
Nếu vậy , các bạn hãy thử hình dung :
Bạn hãy ước lượng kích thước của kho lúa để chứa từng ấy lúa mì :
Nếu 1 m khối lúa mì chứa khoảng 15 triệu hạt , thì từng ấy lúa mì chiếm 1 thể tích chừng 12 000 000 000 000 mét khối hay 12 000 km khối ( con số quái gở chia cho 15 000 000 )
Nếu kho lúa cao 4 m và rộng 10 m thì chiều dài của kho phải kéo dài tới 300 000 000 km , nghĩa là gấp đôi đoạn đường từ trái đất đến mặt trời .( 12000 : 0,004 : 0,01 = 300 000 000 )

Nếu nhà vua muốn thoát khỏi tình trạng này , và nếu ông ta giỏi về toán học thì ông có thể dễ dàng thoát khỏi tình trạng bí lối ấy .Nhà vua chỉ cần đề nghị Seta tự đếm lấy cái phần thưởng mà ông yêu cầu .
Thực tế , nếu Seta bắt tay vào đếm , ta hãy xem chuyện gì sảy ra :
Nếu Seta dếm liên tục ngày đêm ( ko ăn ko ngủ , 24/24 ) , và đếm 1 hạt mất 1 giây thì
– trong 1 ngày đêm ong đếm dc tất cả 86.400 hạt .( 24 nhân 3600 = 86400 )
-để đếm 1 000 000 hạt ông cần ko dưới 10 ngày
-1m khối lúa mì , ông phải đếm trong khoảng nửa năm
-đếm liên tục trong 10 năm , ông chỉ đếm dc khoảng 20 m khối .
-để đếm hết chỗ lúa mì ấy ong mất 60 000 000 000 năm .
hic, mà trái đất chỉ tồn tại xấp xỉ 3 000 000 000 năm , con người tồn tại xấp xỉ 500 000 năm .
các bạn thấy đấy , nếu Seta dành hết cuộc đời con lại để đếm thì ông chỉ nhận dc 1 phần rất nhỏ mà thôi .
Cứ cho rằng Seta còn sống dc 50 năm nữa , và dành trọn quãng thời gian ấy để đếm thì ông chỉ nhân dc số hạt lúa mì bằng 1 / 1 200 000 000 tổng số hạt thôi…