Giai thoại làng cờ: Nước đi chính xác

Giải vô địch cờ tướng hạng nhất 2003 tại thành phố Đà Nẵng từ 19 đến 28/02/2003 đem lại nhiều “bất ngờ” lớn: Hà Nội đại thắng, thành phố HCM đại bại. Kể từ khi nước ta bắt đầu tổ chức giải cờ tướng toàn quốc (1992), đây là lần đầu tiên tuyển thành phố HCM chịu một thất bại đậm đà đến vậy: sau vòng 1, trong 10 thứ hạng đầu Tp.HCM chỉ có một đại biểu là quốc tế đạt sư Mai Thanh Minh (hạng 9). Đối thủ chính của Tp.HCM đoạt 3/10 vị trí: Đặng Hồng Việt (vô địch), Lại Việt Trường (hạng 4), Nguyễn Trường Sơn (hạng l0). Nếu kể thêm 2 vận động viên (VĐV) Bộ Công An vốn ở nôi cờ Hà Nội là Đào Cao Khoa (hạng 5), Bùi Dương Trân (hạng 6) thì số VĐV lớn lên từ “nôi cờ” Hà Nội chiếm 5/10 vị trí hàng đầu. Một thắng lợi đến “ngỡ ngàng”, ngay cả với những bạn hâm mộ cờ Hà Nội ảo tưởng nhất! Men say chiến thắng đã qua đi, bây giờ đã đến lúc bình tâm lại để xem vì sao Hà Nội năm nay thắng lớn, vì sao Tp.HCM thất bại. Bài học đó sẽ có ích cho Tp.HCM, cho cả Hà Nội cũng như các đội tuyển cờ tướng ở các địa phương khác, và cuối cùng, có ích cho làng cờ Việt Nam.

[/i][img]xq205-0.jpg;center;Phạm Thu Hà và Đặng Hùng Việt – những kỳ thủ đã làm cú “lật đổ” ngoạn mục cho đội Hà Nội năm 2003[/img]

[b]I. Chuyện khó tin mà… có thật![/b]

Để giải đáp câu đố bí hiểm: “Vì sao năm nay Tp.HCM thua lớn đến thế?” có nhiều cách trả lời khác nhau. Sau giải, có nhiều bạn hâm mộ cờ đến hỏi, cả lãnh đội lẫn VĐV thành phố HCM đều lúng túng như gà mắc tóc. Có nhiều cách lý giải, cách nào cũng “có lý” và cũng “vô lý” như nhau. Có người nói Tp.HCM chuẩn bị không tốt. Thế thì mới cách đây mấy tháng, tại giải Đại hội TDTT toàn quốc, đội Tp.HCM chẳng thắng to đó sao? Có ý kiến nói Tp.HCM chủ quan! Thế những ván thắng liên tục của Trịnh A Sáng do “chủ quan” mà thắng ư? Có người bảo: các VĐV đội khác gặp Tp.HCM hay thủ hoà, đội Tp.HCM chống lại nên dễ thua! Lý lẽ này xem ra không vững. Xem lại biên bản, các trận đấu của VĐV đến từ Hà Nội luôn tấn công sớm. Ván Hoàng Diệu Linh hòa Trịnh A Sáng ở vòng 2 rõ ràng Linh kém kinh nghiệm. Nếu có kinh nghiệm hơn, chắc chắn Trịnh A Sáng phải thua. Mà ở làng cờ Hà Nội, Diệu Linh mới ở tốp 2, muốn ngang tầm với Đào Cao Khoa, Đặng Hồng Việt… chắc còn phải tốn thời gian.

Khi quay sang hỏi đội Hà Nội: Vì sao Hà Nội thắng? thì đến lãnh đội và VĐV Hà Nội “ngơ ngác” không biết nói sao cho phải. Có người nó do VĐV Hà Nội đang trẻ tuổi, sung sức; Tp.HCM đã luống tuổi nên xuống sức. Vậy giải đáp ra sao “lão tướng” Trần Đình Thủy lọt vào trận chung kết? Có người bảo do lần này Hà Nội yểm trợ lẫn nhau tốt nên vượt lên cao. Thế các giải trước sao không “yểm trợ” để đoạt giải đi. “Hỗ trợ” nhau là bài học vỡ lòng của các tay cờ từng dự các giải làng, xã đâu có phải chuyện mới, bây giờ mới biết.

Nếu chỉ tìm nguyên nhân ở “ngoài bàn cờ”, chắc chắn chúng ta thấy thắng lợi của Hà Nội là không thể tin được. Song lý giải cho có ngọn ngành cũng không đơn giản. Ở đây chúng tôi chỉ xin góp một tiếng nói, thứ tìm nguyên nhân của “sự kiện Hà Nội” năm nay; vừa để các tuyển thủ Tp.HCM rút kinh nghiệm, xốc lại đội hình, vừa để Hà Nội chớ vội chủ quan. Chặng đường phía trước còn dài, gần nhất là giải đồng độ cuối năm 2003 đang đến; ai giành chiến thắng trong tấn thử lửa này vẫn còn là câu hỏi không dễ trả lời.

[b]II. Trận đấu giữa hai lối chơi[/b]

Tứ 1992, cờ tướng Tp.HCM biểu thị tính “hơn hẳn” của mình đối với làng cờ cả nước. Cách chơi của Tp.HCM là tuân thủ lý thuyết, chơi chặt chẽ, lấn sân từ đầu. Cách chơi đó thửa hưởng từ sách báo Trung Quốc, có thể nói tóm tắt là: [i]”tấn công chắc chắn, phòng thủ vững vàng”[/i]. Phải nói rằng nguyên tắc đó đúng. Nhiều sách cờ do Liên đoàn cờ Tp.HCM xuất bản viết trên tinh thần đó được anh em ở Hà Nội nhiệt tình đón nhận. Có thể kể: [b][topic id=79]Cờ tướng nhập môn[/topic], Cờ tướng trung cục, Pháo đầu đối Phản Công Mã, Thuận Pháo cổ điển và hiện đại[/b] (nhóm tác giả Trần Tấn Mỹ, Lê Thiên Vị, Phạm Tấn Hòa, Quách Anh Tú).

Thế nhưng lệ đời có nóng thì có lạnh, trong lạnh có nóng, trong nóng có lạnh; đó cũng là “nhược điểm” của nhiều tuyển thủ Tp.HCM. Vị thế của cờ tướng HCM với Hà Nội (và cả nước) cũng giống như vị thế của cờ tướng Trung Quốc với Việt Nam. Khi nghiên cứu quá sâu về lý thuyết thì sẽ ít biến hóa: ông Nguyễn Tấn Thọ, một danh kỳ hàng đầu ở Hà Nội đã nói nhiều lần đến nhược điểm này của cờ tướng Trung Quốc.

Thi đấu với Trung Quốc, và với lối cờ giống Trung Quốc như Tp.HCM thì phải “biến hoá”. Đáng tiếc là trong nhiều năm, các đội phía bắc không sao tìm được một VĐV thể hiện được “yếu quyết” này. Đến năm 1998, chúng ta mới “phát hiện” ra Nguyễn Thành Bảo. Danh hiệu Bảo Thái Bình (vì trưởng thành từ tỉnh Thái Bình) vang dội trong làng cờ sau khi Bảo đánh bại Hồng Trí (Trung Quốc). Tại giải cờ tướng hạng nhất 2003, thật đáng mừng là đã có nhiều VĐV trẻ chơi rất “biến hóa”. Đây phải chăng là cánh én báo tin vui cho cờ tướng Việt Nam trên chặng đường vươn tới đỉnh cao? “Biến hóa”, “sáng tạo” là những lời dùng để chỉ một cách chơi không theo “bài bản” nhưng không vi phạm các nguyên tắc bố cục. Nếu không theo bài bản nhưng lại vi phạm nguyên tắc bố cục thì phải gọi là “đi sai”. Trước đây 10 năm các VĐV Hà Nội không nắm được nguyên tắc bố cục, không thuộc lý thuyết nên chủ yếu là “đi sai”. Đã sai thì thua cuộc, không có gì lạ. Đến nay sau nhiều phen “lên bờ xuống ruộng” vì đòn “bài bản” của Tp.HCM, các VĐV Hà Nội bắt đầu nắm được nguyên lý bố cục. Và các VĐV Hà Nội đã tích lũy đến độ bắt đầu chơi “sáng tạo”. Hiện tượng Đào Cao Khoa năm 1999 là cánh én báo xuân về; nhưng chưa đủ mức. Phía dưới Đào Cao Khoa lúc ấy là cả khoảng trống không dễ lấp đầy. Bây giờ dưới Đặng Hồng Việt là một dàn VĐV có khả năng “biến hóa” cao và hừng hực khí thế như Nguyễn Vũ Quân, Lại Việt Trường, Nguyễn Trường Sơn, Nguyễn Anh Tú… Nếu năm 1998 Nguyễn Thành Bảo đoạt cúp vàng giải trẻ châu Á làm chúng ta sung sướng đến ngỡ ngàng nhưng chưa dám hy vọng thì nay chúng ta bắt đầu có quyền hy vọng, có quyền mơ mộng. Ông Hoắc Chấn Đình đánh giá trong tương lai không xa cờ tướng Việt Nam sẽ bắt kịp Trung Quốc. Nhiều người trong chúng ta rất hạnh phúc với lời khen đó nhưng chưa ai dám tin, càng ít người dám hy vọng. Hôm nay thì khác. Cả một lớp VĐV trẻ sáng tạo đang nhú mầm xanh, báo hiệu một vụ mùa bội thu.

[b]Nhưng… [/b]

Vẫn phải nói chữ nhưng, liệu Liên đoàn cờ Việt Nam có nhìn thấy những “mầm xanh” này và có cách chăm sóc hợp lý để đảm bảo cho vụ mùa thắng lợi hay không? Cần đẩy mạnh nghiên cứu lý thuyết để mở đường, cần có chế độ chính sách phù hợp cho VĐV, cần tạo ra môi trường cọ xát cho các VĐV, rất nhiều việc phải làm, và liệu Liên đoàn cờ có làm nhạc trưởng, bắt nhịp cho làng có cả nước bước vào giai đoạn thăng hoa?

[i][topic id=211]Kỳ tiếp: III. Các VĐV trẻ đã biến hoá thế nào?[/topic][/i]

[b]Cục 1:[/b]
[game header=0]
FORMAT WXF
GAME Đơn Mã hòa đơn Tượng
RED Trắng;;;
BLACK Đen;;;
FEN 3k5/9/4eH3/9/9/9/9/9/4K4/9 w – – – 1
START{ DIAG{ #1 RED POPUP }
1. Tg5.1 Tg4.1 2. M4/5 T5/7
3. M5.3 Tg4/1 4. M3.4 Tg4.1
5. Tg5/1 T7.9 6. M4/2 Tg4/1
7. M2/1 Tg4.1 8. M1/3 Tg4/1
9. M3.2 T9/7 /*Nếu Tg4.1 thì M2.4 Đen mất Tượng thua*/
10. M2.4 T7.5
}END
[/game]

Đến đây hai bên trở lại tình thế ban đầu.

Bây giờ mời các bạn tìm cách bắt Tượng thắng cờ trong các cục dưới đây (Tướng và Tượng cùng bên):

[b]Cục 2:[/b]
[game header=0]
FORMAT WXF
GAME Đơn Mã thắng đơn Tượng
RED Trắng;;;
BLACK Đen;;;
FEN 5k3/9/3H4e/9/9/9/9/9/4K4/9 w – – – 1
START{ DIAG{ #1 RED POPUP }
1. M6/4 T9/7 /* Nếu Tg6.1 thì M4.2 Tg6.1, Tg5.1 Trắng thắng. Nếu T9.7 thì Tg5.1, T7/9, M4.2 thắng */
2. M4/6 Tg6.1 /*Nếu T7.9 thì M6/4, T9.7 M4.3*/
3. M6/4 Tg6/1 4. M4.3 }END
[/game]

Đen mất Tượng thua.

[b]Cục 3:[/b]
[game header=0]
FORMAT WXF
GAME Đơn Mã thắng đơn Tượng
RED Trắng;;;
BLACK Đen;;;
FEN 9/9/4k4/9/2H3e2/9/9/9/3K5/9 w – – – 1
START{ DIAG{ #1 RED POPUP }
1. M7/5 T7/9 2. M5.4 T9/7
/* Nếu Tg5-6 thì Tg6-5, T9/7, M4/6, T7.9, M6/4, T9.7, M4.3 được Tượng*/
3. M4.2 T7.9 4. Tg6.1 Tg5/1
5. M2/4 Tg5-6 6. Tg6-5 Tg6/1 /* Nếu Tg4.1 M4/2*/
7. M4.2 }END
[/game]
Trắng bắt được Tượng, thắng.

[b]Cục 4:[/b]
[game header=0]
FORMAT WXF
GAME Đơn Mã thắng đơn Tượng
RED Trắng;;;
BLACK Đen;;;
FEN 3k5/9/e8/9/9/7H1/9/9/5K3/9 w – – – 1
START{ DIAG{ #1 RED POPUP }
1. Tg4-5 T1/3
/*Nếu T1.3 thì M2.4, Tg4.1, M4.6, Tg4/1, Tg5/1, T3/1, M6.8. Còn nếu Tg4.11 thì M2.4, Tg4/1, Tg5/1, Tg4.1, M4.6, Tg4/1, M6.8*/
2. M2.4 Tg4.1
3. M4/6 Tg4/1 4. M6.7 }END
[/game]
Dù cho Tg4.1 hoặc Tg4/1 thì Tướng bên trắng không rời trung lộ.
Trắng bắt được Tượng, thắng.

[b]Cục 5:[/b]
[game header=0]
FORMAT WXF
GAME Đơn Mã thắng đơn Tượng
RED Trắng;;;
BLACK Đen;;;
FEN 9/4k4/9/9/2e2H3/9/9/9/5K3/9 w – – – 1
START{ DIAG{ #1 RED POPUP }
1. M4.6 Tg5/1 2. Tg4.1 Tg5-4
/*Nhằm buộc Tướng bên Đen rời trung lộ*/
3. Tg4-5 T3/1 /*Nếu Tg4.1 thì M6.8*/
4. M6.8 }END
[/game]
Trắng bắt được Tượng, thắng.

Nói nào ngay, ông Tư trong mắt đa phần thiên hạ là kẻ bất bại. Nghe bảo đận trung niên, ông Tư gặp một tay yên hùng lục lâm non choẹt nhưng có chiêu tốc chiến tốc thắng, đè xe ém mã rất kinh hồn. Biết mình vào thế kẹt và sẽ mất tước bách thắng, lựa lúc đi giải ông Tư tạt vô chái bếp cơi lửa ủ mạt cưa vào vách gỗ.

Khách chưa kịp giở phục chiêu giăng sẵn thì đã nghe làng xóm í ới cháy nhà. Xúm xít kẻ tát người bê tình giềng nghĩa láng, ông Tư không mất chốn dung thân. Hôm sau mặc vợ con lui cui dọn dẹp phên nẹp nửa căn nhà bị cháy sém; ông Tư thản nhiên trốn ngoài bờ trúc góc vườn kẻ kẻ, vạch vạch các ô vuông giải bàn cờ suýt thua.

***

Năm 20 tuổi, trên đường câu cá kiếm cơm, ông Tư nhặt được quyển Kỳ thư bên suối Khu Bê. Duyên trời cộng với đĩnh ngộ, ông mau chóng nổi lên như một hảo thủ vùng Lạt. Thật sự các nước cờ của ông Tư cũng thường thôi, nghiệt là chúng lại kết hợp với nhau trong trật tự hết sức cao cường, thông cổ, tường kim, mạch lạc mà lại có vẻ bí hiểm. Có lần ông dụ địch thủ chén ngấu cả hai con xe, trong khi chàng chốt quèn lặng lẽ áp thành cản tượng cho pháo giác kết liễu tướng giặc. Ông thành danh cũng có chữ liều và không màng trả giá.
Cao nhân cũng lắm kiểu ngạnh. Trò ông chơi ai cũng gọi là cờ tướng hay văn vẻ nho nhe “tượng kỳ”, còn ông thì cụt lủn: “cờ voi”. Bọn sính chữ một phép thường xướng đường biên giữa hai phía là “Hán giới – Sở hà”, riêng ông xem đó như ranh mép ngày – đêm. Ta là ngày, nó là đêm. Ta sáng nó tối. Ta dương nó âm. Ta hiền nó dữ. Ta khôn nó ngu…

Ông Tư chơi cờ cả đời và chiến thắng cả đời nên chẳng có lý do gì trận đấu từ giã xới cờ ông không thắng nốt. Lúc ấy ông cũng đã gần đất xa trời. Ông đem bàn cờ hằn dấu những cái nện ăn quân chan chát mấy mươi năm đặt trên tủ thờ, như báo cáo chiến công với tiên tổ.

Tình thực, đó cũng là ý nghĩa duy nhất của đời ông, bởi bao năm ông chỉ biết ăn uống, chơi cờ và… yêu vợ. “Vợ làm vợ ăn, vợ làm chồng ăn, con bú sữa mẹ” là phương châm sống kiên định của ông Tư. Bầy con nheo nhóc lớn lên rồi trưởng thành ở tứ xứ vẫn luôn răm rắp, khúm núm trước mặt ơn sinh thành.

Nhưng ai biết dâu bể khôn lường, ông Tư có một lũ cháu A khùng hay cãi chày cãi cối. Giỗ tết cả nhà sum vầy, nếu ông mở lời kể lể chiến công một đời đánh cờ, y rằng bọn A khùng ấy sổ toẹt hết. Mà tuồng như chúng lại có lý mới chết chứ!

– Ông dịch chữ nho sai rồi ông ơi – thằng cháu đích tôn là hay gây hấn với ông nhất, vì cậy sở học hồ hải vinh qui bái tổ – Chữ tượng trong tượng kỳ đâu phải là con voi! Nó biểu trưng cho những yếu tố trừu tượng của trận đánh.

– Khéo vẽ, sao không nói nốt chữ nhân chớ phải là người đi.

– So với cờ quốc tế, cờ của ông rất thiếu công bằng. Con chốt mãi mãi là con chốt.

– Chứng chóa mắt ngoài bờ tre đây. Vậy cái thằng quốc tế liên hiệp nó công bằng giữa nhược tiểu và cường thịnh, giữa nhiều tiền và ít tiền, giữa nước lớn và nước bé như thế nào?

– Ông à, ông chơi cờ cả đời không chán ư? – Đến lượt thằng cháu mua bán ngoài chợ thắc mắc.

– Đời chẳng qua cũng là một cuộc chơi.

– Nhưng cháu thấy vinh quang tinh thần của ông nó yếm thế như thế nào ấy. Buổi xôi thịt này có no được đâu.

– Ta già rồi, lũ cháu không hiểu cũng là dễ hiểu!

Từ đó ông Tư sinh ra lẩm cẩm, suốt ngày thì thầm “không hiểu cũng là dễ hiểu”. Ông đem bàn cờ cũ để hẳn xuống trường kỷ, rồi lấy giấy nhám xóa dần những đường chéo làm sông ở giữa.

***

Cái tin ông Tư đột nhiên chơi cờ trở lại ngỡ sẽ làm con cháu phiền lòng. Nhưng không, ông chơi rất lạ và chỉ chơi với chính ông: bộ cờ mới ông giữ mỗi bốn con tượng. Ông quân xanh, đối thủ vô hình quân đỏ (không như ngày xưa lúc nào ông cũng đỏ để nhường xanh đi trước, hậu thắng tiên mới oai!).

Ngày ngày ngồi lì bên bàn cờ trống hoác, tay phải ông chống tượng thì tay trái với qua phía đối diện đẩy tượng lên biên. Hai cặp tượng căng lắm là gườm nhau qua dòng sông. Nước chéo vuông của tượng hình như thay thế tạm các kẻ chéo chữ nhật ông đã bôi xóa. Lòng ông sôi sục năm tháng cũ, các nước cờ cũ, các con cờ cũ vô hình.

E hèm, tượng không phải là voi? Ông nhớ lại lời thằng cháu. Xưa ông ít dùng tượng. Cờ ông là cờ toàn công, pháo đầu thượng sách nên ông xem thường quân tượng. Nếu là voi sao tượng không vượt sông lâm trận? Người Trung Hoa sáng tạo ra tượng kỳ khi chiến xa (được hình tượng hóa vào con xe) còn chiếm ưu thế tuyệt đối trên chiến trường. Kỵ binh (con mã) bắt đầu được biết đến ở đời Triệu Linh Vương (nước Triệu), năm 307 trước Công nguyên, khi họ Triệu cải trang phục giống người Hồ để dễ dàng cưỡi ngựa. Thời Chiến quốc ấy làm gì có voi trên mặt trận nào.

Qua Đông Hán người Tàu mới gặp voi ở Trung bộ Việt Nam hôm nay nên bày ra huyện Tượng Lâm. Nếu Tượng Lâm là vùng rừng có voi thì Tượng Quận thời Tần chẳng lẽ lại mang nghĩa một quận tượng trưng trên bàn tiệc thực dân? Khéo bọn thực dân đại quốc ngày xưa chỉ xem khu vực có tổ quốc ông là một cuộc cờ tượng trưng không chừng!

Cũng là tượng nhưng sao rắc rối thế. Ông Tư quyết đánh cờ với bốn quân tượng đến khi nào ông không còn mắc mớ trong lòng nữa mới thôi.

Chỉ tội bà Tư hồn hậu, nhân từ. Nhìn ông chơi cờ một mình mà ruột gan bà xát muối ớt. Xưa bà chẳng quản “quanh năm buôn bán ở mom sông” để ông “vĩ mô” với thiên hạ, oai hùng riêng trấn muôn trượng một góc trời. Khốn khó hi sinh, cuối cùng đàn con của bà cũng se lông, khỏe cánh tung bay khắp nơi. Ông nghỉ chơi cờ dăm năm, bà hân hoan mấy mùa? Hủ hỉ vào ra, bà chẳng hiểu cờ nhưng ngồi nghe không sót các cuộc luận những ván cờ oanh liệt năm xưa của ông. Hai người, ông cứ nói, bà chỉ ừ. Âm lòng đến lạ.

Ây thế mà bây giờ cứ hoảnh mắt là ông ngồi xuống trường kỷ đẩy tới đẩy lui bốn con tượng. Bà Tư hốt hoảng: “Hay là có ma cờ? Một đời ông dày vò nó, nay ông đầu bạc răng long, nó quay lại hành ông, biến ông thành một quân cờ”.

***

Xế nay nhà ông Tư có khách xa. Bà Tư dọ hỏi sự tình, trong khi ông chẳng màng, đầu óc tập trung chuyển cờ, miệng nín khe.

– Thưa ông, con là kẻ bại trận cái hôm nhà ông bị cháy…

– Thật may phúc – bà Tư đỡ lời, nhìn dáng người, xe cộ, bà đoán khách giàu phải biết.

– Con nghiệm ra trong đám cháy và cuộc cờ tiềm năng tố chất của đất đai, con người vùng mình, xứ mình. Khi tích cóp đủ vốn liếng, con về huyện bên mở lối làm ăn dành dụm. Công nhân của con, hơn nửa là người Lạt. Con cháu ông bà cũng tròn chục gắn bó với con đã khá lâu.

– Vậy ra anh là ân nhân nhà tôi.

– Bà nói quá. Không có ông chỉ bảo con đâu thể nên người.

Tình thế vừa đủ lọt lý, ông Tư mới ngước mắt lên gằn giọng:

– Anh lại muốn kiếm chác trong ngôi nhà cổ đã một lần cháy dở này?

– Con tính khí không phải. Khách thập phương đến Lạt ai cũng háo hức về chuyện đời cờ của ông. Con sẽ sang sửa ngôi nhà, lập một mái đình lợp ngói âm dương nóc tròn ngoài sân, dựng tượng ông ngồi bên bàn cờ đá như trên tiên giới. Đây sẽ là điểm nhấn của toàn bộ khu du lịch mà con đã được cấp phép, bắt đầu thương lượng bồi hoàn, giải tỏa.

– Hai khọm già này sẽ bị tống cổ đi chứ?

– Ây… ông bà là nhân chứng sống một thời, con đâu dám. Đất xung quanh vẫn của ông. Chẳng việc gì ông bà phải dọn đi đâu. Con sẽ gửi thêm lương thưởng hậu hĩ…

Ông Tư mệt rồi. Ông không buồn nghĩ nữa. Ông đứng dậy nhặt bốn con tượng và nách cái bàn gỗ sắp mục ra sân. Vòm mai anh đào ưng ửng dưới nắng chiều xuân. Trời đất đẹp lạ lùng mà lòng ông cứ nhói lên nỗi buồn không thể đặt tên là chiến thắng.

Ông Tư ngồi xếp bằng, bệt xuống đất. Bàn cờ nằm hơi nghiêng xuống thung lũng, trên chiếc đôn đá cạnh gốc thông xù xì. Ông dựng bốn con tượng thẳng lên như bánh xe rồi lơ đãng nới tay. Chiếc ôtô tàng hình vụt lao xuống vực. Ông Tư không cần quân cờ nữa. Đã đến lúc ông có thể chơi trên một bàn cờ chay, hay nói đúng hơn ông lẫn lộn chẳng biết mình là quân cờ hay quân cờ là mình.

Đêm tới. Đám lá thông lập cập trong gió, âm u hát như mong xua đi hơi lạnh cao nguyên bốc lên từ lòng đất. Khách đã ra về từ lâu. Chẳng thấy ông đâu, bà Tư nháo nhác đi tìm khắp nơi. Rồi bất lực, bà hoảng loạn nhắn gọi con cháu kíp tới giúp. Ánh đèn pin loang loáng khắp vườn, tiếng réo kêu nối nhau mất hút. Tinh mơ, hàng chục người suốt đêm quần thảo bở hơi tai hết ba quả đồi và năm cái hụt, đành ngược dốc về nhà.

***

Ban mai. Gió tung những cánh anh đào rụng đêm qua vào nắng, chấp chới như một đàn bướm hồng. Ông Tư đã hóa đá bên cội thông trăm tuổi. Đúng là tiên ông sống động, hơn cả óc tưởng tượng thương mại sặc mùi tiền của gã đại gia nọ. Bà Tư và đám con cháu sững sờ, không thể tin vào mắt mình.

Ông Tư về với tiên tổ, nhẹ nhàng, thanh thoát làm sao. Những cuộc cờ, những quân tướng tượng trưng, đơn giản chỉ là một trò chơi cõi tạm. Được mất có lẽ nằm ở cách chơi, chứ phải đâu là kết cục thắng hay bại gần như vô nghĩa!