Giai thoại làng cờ: Sao không đầu hàng?

Nhà nghiên cứu Australia Bruce Burns, giáo sư triết học tại Đại học Michigan, Mỹ, đã so sánh thứ hạng của các kỳ thủ trong các giải đấu cờ thường và vị trí của họ trong những ván cờ chớp nhoáng – có tốc độ di chuyển là 7,5 giây/nước.

Ông tìm thấy thứ tự của người chơi cờ thường cũng phản ánh chính xác thứ hạng của họ tại giải cờ nhanh, đặc biệt ở cấp độ siêu sao. “Kết quả cho thấy điều khiến cho người chơi trở thành bậc thầy là do họ có bản năng tốt hơn. Các kỳ thủ thường rất nhanh để chọn lọc các nước đi. Với những người chơi giỏi hơn thì những chọn lọc đó thường chứa nước đi tốt nhất”.

Nhà tâm lý học người Australia Stewart Einfeld tại Đại học New South Wales, cũng là một kỳ thủ, cho biết trực giác của kiện tướng cờ vua liên quan tới khả năng nhận thức các mô hình, có được sau nhiều năm luyện tập.

“Họ đã nhìn thấy kiểu đi này quá nhiều lần và ngay lập tức có thể biết được nước tiếp theo sẽ là A hay B. Bạn sẽ cho rằng đó là trực giác, bởi nó diễn ra quá nhanh. Thực ra nó đã được học và dần trở thành trực giác”.

Nhưng nếu bạn không phải là Kasparov hay Karpov thì cũng không thể tạo lợi thế cho mình bằng cách rút ngắn ván đấu. Bằng cách dành thời gian rà soát tất cả các nước đi và tiến triển của nó, có thể bù lại cho việc thiếu trực giác. Tìm kiếm tất cả các lựa chọn cũng giúp tránh sai lầm và nhận ra được nước đi tốt nhất. Điều này giải thích vì sao các đại kiện tướng vẫn mất thời gian trong những giải đấu thường, cho dù họ nhìn thấy nước tốt nhất chỉ trong vài giây.

“Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy, trực giác nhanh có thể rất tốt, nhưng tốt như thế nào thì còn phụ thuộc vào kinh nghiệm tương xứng”, Burns nói.
[img]xq92-0.jpg;left;[/img]

[img]xq491-0.jpg;right;Ngày 10/3 tới, cuộc thi mang tên “Giải cờ tướng máy quốc gia” sẽ được phát động trên toàn quốc.[/img]Mục đích cuộc thi nhằm tạo một sân chơi trẻ trong lĩnh vực công nghệ thông tin (CNTT), cổ vũ phong trào nghiên cứu, kết hợp công nghệ, thuật toán với một ứng dụng phổ biến và hữu ích ở Việt Nam là trò chơi cờ Tướng. Đây là một cuộc thi nhằm nâng cao khả năng tư duy chiến thuật, sáng tạo của sinh viên Trường Đại học Công nghệ nói riêng, và sinh viên các trường đại học nói chung.

Đối tượng tham gia là tất cả mọi người (không kể độ tuổi, bằng cấp, quốc tịch, nơi ở, giới tính), có thể kết hợp thành nhóm, không hạn chế về số lượng. Người (nhóm) tham gia sẽ viết một chương trình chơi cờ Tướng chạy trên một máy tính (gọi ngắn gọn là hệ thống chơi cờ Tướng). Hệ thống chơi cờ Tướng của người tham gia sẽ đấu cờ Tướng với các hệ thống khác để xếp thứ tự và tranh các giải. Và mỗi nhóm tác giả chỉ được phép tối đa có một chương trình thi đấu.

Người tham gia có thể dùng phần cứng bất kỳ (máy PC để bàn, máy PC xách tay, máy tính lớn, máy đa nhân, máy MAC, máy có lắp thêm mạch đặc biệt, máy chuyên dụng…). Khi thi đấu, người tham gia cần mang theo máy tính đến dự giải. Trong trường hợp máy tính dự giải là loại máy tính lớn không thể mang theo thì người chơi sẽ được phép điều hành máy tính từ xa để tham gia giải.

Khi thi đấu, mỗi hệ thống chơi cờ sẽ có một người điều khiển (operator). Người điều khiển không nhất thiết phải là chính tác giả mà có thể là người uỷ quyền. Hai chương trình thi đấu với nhau sẽ thông qua hai người điều khiển và một bàn cờ thật sự ở giữa.

Việc xác định thắng/thua và áp dụng các điều luật cờ dựa vào tình trạng thực tế trên bàn cờ (chứ không phải trên máy tính của người điều khiển). Luật chơi cờ là bộ luật Cờ Tướng do Liên đoàn cờ Việt Nam ban hành.

Giải sẽ được tiến hành tại trường Đại học Công nghệ – Đại học Quốc gia Hà Nội. Sau lễ phát động vào tối ngày 10/3 sắp tới, người tham dự sẽ tiếp tục có các buổi tập huấn công nghệ, các buổi đấu thử theo quý và vòng sơ loại, rồi mới đến vòng chung kết. Tổng thời gian giải dự kiến của giải Cờ tướng máy quốc gia vào khoảng 7 tháng (từ tháng 3 – tháng 9/2006).

Mùa Xuân năm 1960 cũng tại Hội chợ Quang Trung huyện Hóc Môn, Sài Gòn tổ chức một giải vô địch cờ Tướng. Đến tham dự lần này cũng gồm tất cả các danh thủ nổi tiếng trong làng cờ Tướng Sài Gòn lúc bấy giờ. Giải cũng thi đấu theo thể thức loại trực tiếp hai ván.

Sau vòng loại rồi tiến dần tới vòng bán kết, cuối cùng vòng chung kết còn 2 đối thủ : Phạm Thanh Mai và Trần Văn Kỳ.

Ông Phạm Thanh Mai đã từng vô địch Bắc Kỳ và năm 1954 vào định cư tại Sài Gòn và bắt đầu nổi tiếng khi thắng được kỳ vương Lý Chí Hải 1 ván và chiếm được quán quân hạng A Sài Gòn năm 1970.

Ông Trần Văn Kỳ là một nhà giáo nhưng trong kỳ giới thì ông lắm thủ đoạn mà câu chuyện sau đây là một minh chứng:

Đêm trước ngày thi đấu chung kết, ông lò dò đến nhà Phạm Thanh Mai thương lượng: “Trận thi đấu ngày mai anh với tôi hòa nhau, phần thưởng sau khi nhận về tôi sẽ giao hết cho anh, tôi chỉ cần có tiếng tăm đôi chút và đồng vô địch với anh, và anh cũng không mất mát gì.”

Thoạt nghe, ông Phạm Thanh Mai phản đối quyết liệt, nhưng ông Trần Văn Kỳ kiên nhẫn nài nỉ mãi nên cuối cùng Phạm Thanh Mai cũng xiêu lòng.

Chỉ cần có thế, ông Trần Văn Kỳ bèn vạch ra kế hoạch với ông Thanh Mai: Ván 1 tôi (Trần Văn Kỳ) thắng và qua ván 2 anh thắng lại tôi và cả hai cùng thống nhất chuẩn bị sẵn hai ván cờ để diễn vào ngày mai.

Trận chung kết ai cũng nghĩ sẽ diễn ra rất sôi nổi, ai cũng đoán ông Phạm Thanh Mai sẽ vô địch, vì trình độ cờ của hai danh thủ này không xa lạ gì với làng cờ Tướng Sài Gòn lúc bấy giờ.

Thế nhưng vào ván 1, Thanh Mai mặc dù được đi trước nhưng đã bị giáo Kỳ đánh bại dễ dàng. Qua ván 2 giáo Kỳ đi trước theo đúng kịch bản thì đến nước 20 giáo Kỳ phải sơ suất để mất 1 quân rồi dẫn đến thua cuộc. Thế nhưng ở nước thứ 20 ông Trần Văn Kỳ lại “lật kèo”, quyết bảo vệ quân mình và tổ chức phản công quyết liệt!

Ông Phạm Thanh Mai mặt tái đi và mồ hôi bắt đầu xuất hiện, ông cẩn thận liếc nhìn đối thủ xem tại sao lại thế thì bắt gặp gương mặt lạnh lùng của ông giáo Kỳ. Thế trận dần dần bất lợi cho ông Thanh Mai.

Cuối cùng thì ông Trần Văn Kỳ giành được chức vô địch chiến thắng 2 – 0 trước Phạm Thanh Mai.

Sau này nhiều người hỏi ông Phạm Thanh Mai sao lại thua dễ dàng cả hai ván, thì ông bèn mượn hai câu Kiều để diễn tả tâm trạng của mình:

[i]Lỡ tay trót đã nhúng chàm
Dại rồi còn biết khôn làm sao đây?[/i]

Hiện nay cả hai danh thủ này đều đã tạ thế và câu chuyện trên được chính ông Trần Văn Kỳ kể lại, xem như một chiến tích đáng tự hào trong cuộc đời kỳ nghiệp của mình!