Tháng: Tháng 4 2006

[b]III. Phải sử dụng hợp lý các nước đi Tốt và Sĩ, Tượng[/b]

Yêu cầu triển khai toàn bộ các quân chủ lực đương nhiên phải hạn chế việc đi các Tốt cũng như Sĩ, Tượng. Thế nhưng cần lưu ý: các Mã muốn linh hoạt thì phải tiến các Tốt 3, 7 hoặc Tốt biên. Còn các Xe muốn thông, từ cánh mặt sang cánh trái hay ngược lại thì không vội gì lên Sĩ. Trong một số thế trận, như Đơn Đề Mã, Phản Công Mã muốn chuyển sang chơi Thuận Pháo hoặc Nghịch Pháo thì không nên vội lên Tượng.

Cần nhận rõ các Tốt tiến lên làm cho các Mã linh hoạt đồng thời cũng khống chế Tốt đối phương khiến chúng không lên được, làm ngột ngạt các Mã của chúng. Một số đòn chiến thuật, hi sinh Tốt để chiếm thế rất lợi hại, đặc biệt khi phía sau có Pháo, tiến Tốt qua uy hiếp Mã đối phương thường diễn ra. Con Tốt đầu có vai trò rất đặc biệt: vừa là một bộ phận để phòng thủ vừa là một quân xung kích tấn công, do đó phải thật thận trọng khi đi Tốt đầu. Đối với Sĩ, Tượng khi chưa cần thiết thường để lỡ thời cơ ra quân, phối hợp tấn công, trả đòn.

Ta xem một số ván sau đây để hình dung mức độ hợp lý là thế nào.

[b]Ván 7: Pháo Đầu Phá Bình Phong Mã Hiện Đại[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Pháo Đầu Phá Bình Phong Mã Hiện Đại
RED Trắng
BLACK Đen
RESULT 1-0
START{
1. P2-5 M8.7 2. M2.3 X9-8
3. X1-2 M2.3 4. M8.9 B7.1
5. P8-7 X1-2 6. X9-8 P2.2
7. X2.6 M7.6 8. X8.4 T3.5
9. B9.1 S4.5 10. X2/2 B3.1
/*Đen phòng thủ chặt chẽ và linh hoạt, Trắng có các Mã ngột ngạt, may có các Xe tuần hà nên giải toả không khó khăn. Thế nhưng nếu Đen chơi 10… M6-7 đe dọa nước sau 11… M7/8 sẽ tạo tình thế căng hơn.*/
11. S6.5
/*Nước lên Sĩ này nhằm củng cố vững chắc thế phòng ngự nhưng không chính xác. Đáng lẽ nên 11.C7.1 đánh trả tích cực hơn.*/
11. … B7.1
12. X2-3 M3.4
13. P7-8
/*Đen hi sinh Tốt để bắt đầu phản công. Trắng sợ đối phương đi B3.1 buộc X8-7 rồi M6.5 bắt cả hai Xe một Pháo nên né tránh trước như vậy.*/
13. … B3.1 14. X8-7 X2-4
15. P8.1 P8.5 16. X3-5 X8.3
17. S5/6
/*Trắng đi Sĩ với ý định X5.2 ăn Tốt đầu, nếu không thoái Sĩ sẽ bị P8-5 ăn Pháo chiếu. Thế nhưng nước này không hay bằng 17. P8/1.*/
17. … B5.1
DIAG{ #18 RED }
/*Đen đi Tốt hơi nhiều, cản trở chân Mã. Đáng lẽ nên 17…P8.3 khống chế hàng Tốt đe dọa X8-7 đè Mã.*/
18. X5-4 P8/2
19. X4/3
/*Trắng không dám bắt Mã vì nếu 10. X4.1 B5.1 20. X4-6 X4.4 Đen ưu.*/
19. … B5.1 20. X7-5 P2-3
21. S6.5 X8-2 22. M9.8 P8-2
23. P8.3 P2.4 24. T7.9 M4.3
25. X5-7 M6.7 26. X7/1 M7.5
27. X7.2 T5.3 28. P8-5 }END[/game]
Trắng chiếu Tướng xong vọt về ăn Mã, thắng cờ tàn.

Đây là ván đấu giữa Dương Quan Lân và Hà Thuận An ngày 19/3/62 tại Thượng Hải.

[b]Ván 8: Pháo Đầu Công Bình Phong Mã Cổ Điển[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Pháo Đầu Công Bình Phong Mã Cổ Điển
RED Trắng
BLACK Đen
RESULT 0-1
START{
1. P2-5 M8.7 2. M2.3 B3.1
3. M8.7 X9-8 4. X9.1 B7.1
5. X9-6 S4.5 6. X1-2 M2.3
7. X2.4 T3.5 8. B7.1 P8.2
9. B3.1?
/*Bên Đen thủ Bình Phong Mã theo kiểu cổ điển, tiến cả Tốt 3 lẫn Tốt 7 khiến các Mã linh hoạt. Trắng chơi Xe tuần hà công rất chậm nên Đen bố trí phòng thủ vững. Do sốt ruột nên Trắng lên Tốt 3 rất sai lầm, khiến đối phương trả đòn ngay.*/
9. … B3.1 10. B5.1 B3.1
11. M7.5 M3.4 12. B5.1 M4.5
13. B5.1 B7.1 14. M3.5?
DIAG{ #14 BLUE }
/*Trắng đã hi sinh một quân để lấy thế công, bây giờ nếu chạy Xe, Đen đổi Mã và bắt Tốt đầu, Trắng không còn gì nữa nên bỏ Xe lấy Mã để có thể công tiếp.*/
14. … B7-8
15. B5.1 P8/1 16. X6.7 X1-4
17. X6-8 P2.4 18. M5.4 P8-5
19. P5-2 M7.6 20. B5.1 S6.5
21. P2.7 S5/6 22. P8-3 P2-9
23. X8/3 M6.4 24. X8-3 P9-5
25. X3-5 X4.3 26. X5/1 M4.3
}END[/game]

Đây là ván Trần Việt Tiều đấu giao hữu với Châu Đức Dụ khoảng những năm 1940 khi Châu đến Singapore.

[b]Ván 9: Pháo Đầu Lại Công Bình Phong Mã Cổ Điển[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Pháo Đầu Lại Công Bình Phong Mã Cổ Điển
RED Trắng
BLACK Đen
RESULT 1-0
START{
1. P2-5 M8.7 2. M2.3 X9-8
3. M8.7 B3.1 4. X9.1 M2.3
5. B5.1 T3.5 6. B5.1 B7.1
7. M7.5 B5.1 8. B7.1 M3.5
9. B3.1 S4.5 10. X9-6 P2-3
11. M5.6 P3.3 12. M3.5 P3-5
/*Hai bên bố trí quân linh hoạt, các Tốt sử dụng hơi nhiều nhưng cần thiết. Trắng hi sinh Tốt đầu để uy hiếp mạnh trung lộ, phối hợp có Xe hai cánh. Đen chống trả quyết liệt có cơ may giữ thế cân bằng, tiếc một Xe ra hơi chậm.*/
13. P5.2 B5.1 14. M6.4! X8.1
15. B3.1 M5.6? 16. M5.3! P8.1
17. X1-2 M7/9 18. P8.6 S5.6
19. P8-1 X8-9 20. X2.6 B5.1
21. X6.3 M6.4 22. M3/5 M4.3
23. X6/3 M3/2 24. M5.4 S6.5
25. Ms.6 X1-2 26. B3.1 X9-7
27. M4/3 X2.5 28. M3.5 X2-6
29. S6.5 B9.1 30. X2/3 X6-2
31. X2-3 X7-8 32. B3.1 X8.3
33. B3.1 X8-5 34. B3-4 }END[/game]
Đen đầu hàng.

Đây là ván Hồ Chương chơi với Châu Đức Dụ khoảng những năm 1940 tại Singapore. Dường như Châu đã chấp Hồ một tiên và thắng dễ dàng, còn đây có lẽ là ván thua duy nhất của Châu.

Nguyên nhân dẫn đến sự kết thúc chóng vánh này là do quyết định bỏ cuộc của Vũ Quân. Giải thích về quyết định của mình, Quân cho biết đây là quyết định ngoài ý muốn bởi trước đó một ngày anh đã bị tai nạn giao thông.

[img]xq532-0.jpg;center;Trương Á Minh[/img]

Trong trận chung kết, do vết thương tái phát nên anh không thể tiếp tục thi đấu và đành nhìn Trương Á Minh đoạt cúp vô địch cùng với số tiền thưởng 32 triệu đồng. Việc Vũ Quân bỏ cuộc trong trận chung kết không chỉ làm những người hâm mộ thất vọng, mà ngay vị mạnh thường quân bỏ tiền tài trợ cho giải cũng tỏ ra không hài lòng khi không đến dự lễ bế mạc và trao giải.

Được sự tài trợ của Công ty du lịch Phương Trang và các vị “Mạnh thường quân”, Liên đoàn Cờ thành phố Hồ Chí Minh tổ chức các danh thủ TPHCM mở rộng lần thứ I, tranh cúp du lịch Phương Trang nhân kỷ niệm 31 năm Ngày giải phóng miền Nam thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2006), nhằm tạo cơ hội cho các vận động viên mạnh toàn quốc có dịp thi đấu, học tập, trau dồi chuyên môn, chuẩn bị cho Đại hội TDTT toàn quốc lần thứ V tại TPHCM.

Giải diễn ra từ 15h00 ngày 22 đến 28/4/2006 tại tại Trung tâm Văn hóa quận 5, 105 Trần Hưng Đạo B, quận 5 theo thể thức loại trực tiếp 2 lần thua. Mỗi trận đấu sẽ gồm 2 ván (mỗi kỳ thủ sẽ sử dụng 60 phút đầu để hoàn thành 60 nước đi, sau đó thêm 60 phút để kết thúc một ván cờ), nếu hòa nhau thì đấu tiếp 2 ván cờ nhanh mỗi bên 15 phút, nếu vẫn hòa sẽ đấu thêm một ván cờ chớp: bên Trắng 06 phút, bên Đen 05 phút, bên Đen được thắng cuộc nếu thắng hoặc hòa ván cờ.

Tổng giải thưởng ban đầu trên 45.000.000 đồng, tuy nhiên trước khi bắt đầu cuộc thi đấu đầu tiên, các nhà tài trợ đã quyết định tăng thêm giải thưởng lên đến 57.700.000đ như sau:
*Giải nhất: 32.000.000đ và cúp Phương Trang
*Giải nhì: 10.000.000đ
*Giải ba: 4.000.000đ
*Giải tư: 2.000.000đ
*Giải năm: 1.500.000đ

và các giải thưởng khác cho người thua và xếp hạng từ 6 đến 16 như sau:

*Bị loại các vòng đấu ngày 23/4: 500.000đ x 4 người
*Bị loại ở các vòng đấu ngày 24/4: 800.000đ x 4 người
*Bị loại ở các vòng đấu ngày 25/4: 1.000.000đ x 3 người

[b]Kết quả chung cuộc:[/b]
1. Trương Á Minh – TP.Hồ Chí Minh
2. Nguyễn Vũ Quân – Hà Nội
3. Trần Văn Ninh – Đà Nẵng
4. Nguyễn Thành Bảo – Bà Rịa-Vũng Tàu
5. Nguyễn Trần Đỗ Ninh – TP.Hồ Chí Minh

[img]xq531-0.jpg;center;Các VĐV từ trái sang phải: Nguyễn Vũ Quân, Trương Á Minh, Trần Văn Ninh, Nguyễn Thành Bảo[/img]

Tuy nhiên đối với cờ thì phải được “chỉnh” lại như sau: nếu tách riêng ra thì từng chiếc đũa thì cũng không được để ai bẻ gãy. Cờ là trò chơi mang tính riêng tư và đòi hỏi nỗ lực cá nhân cao nhất. Ở cờ không có sự reo hò cổ vũ của các ủng hộ viên như bóng đá trên sân cỏ, cờ hầu như không có tác động của “sân nhà, sân khách”, không có sự can thiệp thiên vị của các vị “vua” cầm còi. Mỗi một kỳ thủ là một cá nhân độc lập tự chịu hoàn toàn trách nhiệm từng nước đi của mình, hoàn toàn không có sự chỉ đạo hay nhắc nhở nào từ bên ngoài của huấn luyện viên hay của đồng đội, lại càng không có sự thay người như ở các môn thể thao thể lực khác.

Cờ rèn cho con người ta bản lĩnh cá nhân rất cao: tất cả đều phải tự mình quyết định trong giây lát, không chỉ là ở một nước đi, ở từng thế cờ, ở từng giai đoạn của cuộc cờ mà còn phải biết làm thế nào để phân phối hợp lý thời gian trong từng giai đoạn của ván đấu, lúc nào phải biết thư giãn tý chút, khi nào thì phải tranh thủ hít thở không khí trong lành, khi nào thì phải đừng dậy đi vòng quanh phòng đấu một lượt để lấy lại sự tỉnh táo, khi nào thì tự mình đề nghị đối thủ hòa cờ và khi nào thì phải tự quyết rằng mình có chấp nhận lời cầu hòa của đối phương hay không. Trong cuộc cờ, mỗi một tay cờ không thể nhờ cậy hay bám víu vào ai, không trông đợi ở bất cứ một sự may rủi nào như ở các trò chơi khác: đổ xúc xắc ra sẽ được số lớn hay số nhỏ như ờ trò cá ngựa hay đôminô hoặc bài tốt bài xấu như ở các loại bài lá…

Cờ tương tự như một công việc sáng tạo và phát minh, hơn nữa mỗi một ván cờ cũng như một tác phẩm nghệ thuật. Không có một bức hoạ nào mà cả một tập thể họa sĩ cầm cọ cùng vẽ, không có bài thơ có cùng năm ba tác giả xúm vào viết. Trước đây cũng đã từng có ý tưởng: để một ván cờ chia làm hai “phe” tức là mỗi bên có hai hay ba người chơi theo kiểu “tập đoàn”, nhưng rốt cuộc ý đồ này đã bị phá sản (trừ những ván cờ “vui” và trên hè phố hay ở các tiệm cắt tóc ở đó không biết ai đang đánh với ai vì ai cũng có quyền nói, có quyền đi). Thật ra, riêng trong cờ Vây cũng có hình thức thi đấu hỗn hợp: mỗi bàn có 4 người chơi, mỗi bên có một nam và một nữ, lần lượt nam đi rồi nữ đi, xem ra có vẻ chơi “tập thể” lắm. Tuy nhiên đây chỉ là một hình thức biểu diễn, thể hiện sự đoàn kết, hòa hợp vui vẻ là chính mà thôi.

Chính cờ chứ không phải một môn nào khác đã tạo cho con người tính độc lập, tự chủ, quyết đoán, tự chịu trách nhiệm rất cao. Những phẩm chất này rõ ràng có lợi cho cả đời người.

Nay đã xấp xỉ tuổi 70 ông vẫn còn liên tiếp tới các giải có đẳng cấp cao nhất toàn quốc để thi đấu, trong khi các kỳ thủ kém ông cả chục tuổi đã “rửa tay gác kiếm” từ lâu. Trong giới hạng nhất 2006 vừa qua ông vẫn được xếp trong top những đấu thủ mạnh của giải, vượt qua được giai đoạn 1 để lọt tiếp vào giai đoạn 2.

Trần Đình Thủy chơi cờ rất sớm từ những năm 60 của thế kỷ trước ông đã ghi được tên mình vào hàng ngũ những tay cờ tầm cỡ của đất Sài Gòn, đã từng thi đấu đủ kiểu như kỳ đài, tay đôi với những tên tuổi lớn trong suốt những thập niên sau đó. Có thời gian ông dẫn đầu kỳ đài với những trận đấu vang dội, với những chiến thắng oanh liệt, với số tiền thưởng rất lớn, khiến cho đến bây giờ nhiều người vẫn còn nhớ tới tới ông với biệt danh “ông thầy” hay “Trần Đình giáo chủ”.

Ông còn rất nhiều kỷ niệm đáng ghi nhớ với các thế hệ kỳ thủ miền Nam, tử Phạm Tấn Hoà, Phạm Thanh Mai, Lý Anh Mậu, Tất Kiên Dương, Trần Quới… Bước sang thời kỳ Việt Nam thống nhất, khi các giải toàn quốc được tổ chức thì Trần Đình Thủy cũng đã cao tuổi, nhiều danh thủ trẻ tài giỏi xuất hiện, nhưng Trần Đình Thủy không hề bỏ cờ mà thật sự ông hăng hái thi đấu còn hơn cả trước đó. Sau những vòng tuyển chọn khó khăn tại Thành phố HCM, ông lại tiếp tục được ghi danh vào các giải toàn quốc mà đỉnh cao nhất là ông được xếp hạng Á quân quốc gia, sau đó ông tham dự một loạt các giải đấu quốc tế và được phong đẳng cấp Quốc tế đại sư. Trong những lần các đoàn cờ tướng Trung quốc gồm những đại kỳ sư tên tuổi lẫy lửng sang Việt Nam thi đấu như Từ Thiên Hồng, Lý Lai Quần, Trang Ngọc Đình, Lâm Hoàng Mẫn, Tưởng Toàn Thắng, Trương Cường,… thì ông đều được chọn để nghênh đấu với họ.

Trong đội hình Bà Rịa Vũng Tàu, ông là một trong những trụ cột và là người trụ lại vào loại lâu nhất. Bây giờ dù có thêm những kỳ thủ trẻ như Nguyễn Thành Bảo, Hứa Quang Minh, Uống Dương Bắc… nhưng trong đội hình chính thức luôn luôn có mặt ông. Những thắng lợi mà Bà Rịa Vũng Tàu đoạt được trong thời gian vừa qua không tách rời tên tuổi của ông. Ông vừa thi đấu để mang lại thành tích, vừa giúp đờ cho các kỳ thủ trẻ.

Với phong các thi đấu thâm hậu, chắc chắn, khôn ngoan, ôn hoà, biết tìm ra những đối sách thích hợp trước lửng đối thủ, dù đó là những nhà quán quân hay những quốc tế đại sư, đặc cấp quốc tế đại sư, bao giờ ông cũng chiến đấu hết mình, ngoan cường. Những ván cờ của ông bao giờ cũng kéo dài, quyết liệu gay cấn nên dù thắng, thua hay hòa thì đều là những ván cờ có giá trị.

Tính ông điềm đạm, chân thật, khiêm nhượng, biết người biết hình nên được các kỳ hữu cũng như lớp kỳ thủ trẻ yêu quý và tôn trọng. Năm nay ông nói với mọi người: “Mình cũng đã tới tuổi rồi, cũng phải về nghỉ thôi!”. Có lẽ cũng đúng thôi, bởi ông đã lăn lóc trên kỳ đài trong suốt hơn nửa thế kỷ, là một cây cổ thụ bậc nhất của làng cờ Việt nam ta, những gì ông cống hiến cho làng cờ thật là lớn và những gì làng cờ đã đem lại cho ông, tôn vinh ông, là hoàn toàn xứng đáng, bởi vì hơn ai hết, ông là người dành toàn bộ cuộc đời mình cho một thú chơi, một môn thể thao cao quý và tao nhã bậc nhất thế gian: cờ Tướng.

Đó là:
*Bộ “Tâm vu tân biên ” ra đời năm 1800
*Bộ “Bách cục tượng kỳ phổ” ra đời năm 1801
*Bộ “Trúc hương trai tượng kỳ phổ” ra đời năm 1804
*Bộ “Uyên thâm hải khoát tượng kỳ phổ” viết năm 1808

Ra đời vào những năm ấy nhưng thông thường các tác giả biên soạn đã lượm lặt trong kho tàng văn hiến tứ thời xa xưa để lại các thế cờ hay và độc đáo, đồng thời cũng bỏ công phu lượm lặt trong dân gian và các giới giang hồ nhiều thế cớ hiểm hóc.

Tiếc thay sử liệu ghi chép như vậy nhưng các sách trên đã thất lạc từ lâu.

Vào năm 1933 Tiền Mộng Ngộ người Thiên Tân – một kỳ thủ lừng danh đương thời – phát hiện có một bản sao chép công phu cuốn Uyên thâm ở một nhà khách thương có lên Lý Mưu. Họ Lý kêu giá 8000 lạng bạc. Họ Tiền không có nổi tiền, qua thương thảo họ Lý chấp nhận sẽ để các kỳ thủ đương thời được thưởng lãm qua ít thế trên hai tờ báo hôm ấy là “Thương báo” và “Hoa Bắc nhật báo”.

Thế rồi thời cuộc đổi thay, sách cờ mất hút. Phải 30 năm sau, mãi đến năm 1964, trong một dịp triển lãm nội bộ kho tàng văn hiến cũ người ta lại phát hiện ra một bản khác của Uyên thâm và hội cờ tướng Trung Quốc cùng nhiều nhà nghiên cứu đã hoạch định chương trình sưu tầm, đối chiếu, chỉnh lý cho bộ Uyên thâm này. Lại phải mất 30 năm nữa, mới đây xuất hiện bộ “Uyên thâm hải khoát tượng kỳ phổ”, sách cờ cổ biên soạn vào đời nhà Thanh do Trần Văn Căn chủ biên, Chu Hạc Châu chỉnh lý.

Sách dẫn ra 371 thế cờ cơ bản và những thế cục biến đổi khôn lường của chiến trận.

[img]xq520-0.jpg;right;Đồng Đăng có phố Kỳ Lừa, Có nàng Tô Thị có chùa Tam Thanh[/img]Vào những lúc rảnh rỗi anh thường bầy bàn cờ chơi một mình đề tìm nước đi hay. Ở huyện bên có một ông già cao cờ. Anh hay sang thăm và thi đấu với ông. Anh thua nhiều hơn được. Càng thua càng ham, anh bỏ bễ cả việc nhà để đi đánh cờ. Người vợ khuyên bảo chôgng không được giận lắm, một hôm ôm con mấy tháng tuổi bỏ về nhà mẹ đẻ. Chị muốn chồng phải đến tìm mình xin lỗi, hứa không còn chơi cờ nữa rồi mới về với chổng. Đợi cả tuần không thấy chồng đến chị bắt đầu lo. Chị thắc thỏm định ôm con về tìm chồng thì thấy anh đến. Chị làm mặt giận bỏ vào nhà trong. Anh chổng xách theo con gà, làm cơm thết đãi cả nhà. Đoạn anh nói xin nhờ bố mẹ vợ trông nom giúp vợ và con, anh sẽ lên đường đi học cờ ở nơi xa. Bao giờ thành tài anh mới về. Chị vợ nghe càng giận, không cho anh gặp mặt.

Ngày hôm sau, anh từ biệt gia đình, hàng xóm, xuống thuyền đi theo sông Kỳ Cùng và từ đó không thấy anh về nữa. Chị vợ đợi chồng một tuần, ba tuần, một năm, ba năm. Chị càng đợi càng bồn chồn nhớ anh da diết. Chiều chiều, chị trèo lên đỉnh núi, mắt dõi về phương xa, hướng anh đi khuất nẻo chân trời. Đứa con chị bồng trên tay nhớ bố khóc thút thít. Tiếng trẻ con khóc vọng xuống chân núi làm rừng núi buồn lây. Các chú chim non ở các tổ chim rải rác quanh chân núi ngóng lên đỉnh chiêm chiếp như muốn gọi người chồng trở về. Một hôm, người ta không nghe thấy tiếng khóc và tiếng chim kêu nữa. Chị vợ bồng con đã hóa đá trên đỉnh núi.

Bảy năm sau, người chồng bỗng trở về. Bà con làng xóm gặp anh thì mừng lắm. Trông anh rắn rỏi, cương nghị hơn ngày ở nhà. Nghe bà con kể lại vợ đã hóa thành đá trên đỉnh núi anh đau đớn nghẹn ngào. Anh leo lên đỉnh núi, thắp cho chị một nén hương và rút trong túi bên mình ra một quân cờ. Những năm lưu lạc bên Tầu anh đã trở thành cao thủ trong làng cờ. Vua nước Tầu mời anh vào cung. Các cao thủ của Vua nước Tầu lần lượt bị anh đánh bại. Vua nước Tầu muốn gả công chúa cho anh. Anh nhớ người vợ ở quê nhớ đến con còn bé, anh xin cáo từ. Ngày chia tay nhà vua tặng anh bộ quân cờ bằng ngọc. Ai để bộ quân cờ này trong người vào mùa đông thì ấm, mùa hè thì mát. Đêm đêm, bộ quân cờ phát ra ánh sáng xanh biếc.

Anh muốn cho vợ xem nhưng vợ anh không còn nữa. Anh muốn dạy con anh chơi cờ nhưng con anh đã là vật vô tri, hình như mi mắt còn vương ngấn lệ. Anh đặt quân Tướng dưới chân người vợ hiền thảo chờ chồng.

Kể từ ấy, không ai biết anh đi đâu.

Bà con gọi đấy là hòn Vọng Phu. Ở dưới chân bức tượng đá có một hòn đá nhỏ xanh biếc, mặt phẳng lý, người ta bảo đấy là quân Tướng trong bộ quân cờ bằng ngọc. Vào những đêm trăng tròn, gió mát, ở chân núi thường nghe thấy tiếng chan chát từ đỉnh núi vọng xuống, người ta lại bảo đấy là người chồng đang chơi cờ quanh đây.

Anh vẫn kiên trì chờ vợ con tỉnh giấc để đến với anh, cả nhà sẽ sống trong hạnh phúc.
[b]Nguyễn Đắc Phong[/b]

Bổ xung của Bạn cờ

[b]Chuyện cổ tích “mới” về hòn Vọng Phu – phiên bản thật[/b]

Hòn Vọng Phu ở Đồng Đăng, Lạng Sơn là một thắng cảnh nổi tiếng, gắn liền với câu chuyện cổ tích vợ đợi chồng. Tuy nhiên nó đã bị một số người dùnh mìn phá sập, lấy đá nung vôi. Chính quyền Lạng Sơn buộc phải giải quyết hậu quả bằng cách đắp lại nàng Tô Thị (hòn Vọng Phu) bằng xi măng. Còn câu ca dao nổi tiếng được người dân sửa lại thành:

[i]Đồng Đăng có phố Kỳ Lừa,
Có nàng Tô Thị nó vừa nung vôi[/i]

Thiết nghĩ đây cũng là một chuyện cổ tích được viết lại không kém bi kịch với câu chuyện chính.

[i]Chào,
Tôi muốn tìm mua 1 cái máy chơi cờ Chinese Chess (Eletronic Chinese Chess Board)không biết ở đâu bán. Xin chỉ dùm. Cám on.[/i] [b]Tri Phan[/b]

Nếu bạn hỏi về một cái máy chuyên dùng để chơi cờ Tướng (không phải loại dùng máy tính đa năng như máy PC và cài phần mềm chơi cờ) thì xưa nay chỉ có duy nhất loạt máy của Novag mà thôi. Mẫu gần nhất của họ là Novag / Yorter 9302 được bán ở Yutopian với giá 195 USD, nhưng mẫu này đã ngưng sản xuất từ 1995-1996 và Yutopian cũng không còn hàng để bán từ lâu rồi.

Thực chất cái máy này chỉ là một cái máy tính đơn giản với phần mềm đã được cài “cứng hóa” nghĩa là ghi vào bộ nhớ ROM. Ngoài ra máy còn một số bộ phận hỗ trợ chơi cờ khác. Do giá rẻ nên phần cứng thường đã phải yếu hơn loại máy tính cùng thời rất nhiều và tất nhiên đặc biệt yếu so với máy tính thời nay (sau một thập kỷ). Mặc dù họ không cho biết thông số CPU nhưng nhìn kích thước bộ nhớ chỉ có 32Kb thì quả là quá nhỏ so với bộ nhớ máy tính hiện đại đã đạt tới hàng Gb. Mặt khác, sau từng đó năm kỹ năng lập trình phần mềm cờ Tướng đã tiến một bước dài.
[img]xq519-0.jpg;center;Máy chuyên dụng chơi cờ Tướng Novag / Yorter[/img]
Tóm lại, nếu bạn định mua để chơi hoặc luyện tập cờ Tướng thì chẳng nên. Tuy nhiên tôi biết các loại máy này hiện đang trở thành đồ sưu tập thú vị. Nếu bạn chịu khó săn lùng thì thỉnh thoảng có thể gặp được chúng trên eBay (với giá có thể gấp vài lần giá gốc). Hoặc nếu bạn có một vài món khác hấp dẫn tương tự (như máy chơi cờ Vua) thì có thể trao đổi với các nhóm cũng đang sưu tầm tương tự (ví dụ bên ChessUSA). Chúc may mắn.

Ngoài nhà tài trợ chính là Công ty du lịch Phương Trang, một mạnh thường quân (đề nghị không nêu tên) đã tài trợ thêm cho giải số tiền tương đương với công ty trên mà không đòi hỏi bất cứ quyền lợi gì.

Tham dự giải này có 16 kỳ thủ, trong đó có các kỳ thủ mạnh như: Nguyễn Vũ Quân (Hà Nội, hai lần vô địch quốc gia), Trịnh A Sáng, Mai Thanh Minh (TP.HCM, cùng năm lần vô địch quốc gia), hai quốc tế đại sư Trần Đình Thủy (Bà Rịa – Vũng Tàu) và Võ Văn Hoàng Tùng (Đà Nẵng)…

[b]II. Phải hình thành một thế bố trí quân linh hoạt[/b]

Nhanh chóng triển khai các quân chủ lực là để dàn thành một thế trận với yêu cầu là các quân đều phát huy tốt chức năng của mình. Đó là thế bố trí quân linh hoạt hay còn gọi là có tính cơ động cao. Muốn tấn công thì có ngay điều kiện liên kết các quân để tấn công hoặc cần thiết phải phòng thủ thì cũng dễ dàng chuyển sang phòng thủ, cánh mặt cánh trái hô ứng có nhau. Hoặc cũng có thể chuyển thế trận này sang thế trận khác mà vẫn chủ động hay vẫn giữ vững thế phòng ngự. Trái với linh hoạt là bị phong tỏa, bị ngăn cản tầm hoạt động, các quân di chuyển khó khăn trong tình thế ngột ngạt.

Sau đây chúng ta xem một số kiểu bố trí quân của cả hai bên.

[b]Ván 4: Pháo Đầu Công Bình Phong Mã Hiện Đại[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Pháo Đầu Công Bình Phong Mã Hiện Đại
RED Trắng
BLACK Đen
RESULT 0-1
START{
1. P2-5 M8.7 2. M2.3 B7.1
3. X1-2 X9-8 4. X2.6 M2.3
5. B7.1 M7.6
/*Trắng chơi Pháo đầu Xe qua hà, Đen đối phó bằng Bình Phong Mã hiện đại với hệ thống Mã nhảy lên hà khiến cuộc chiến rất căng thẳng.*/
6. M8.7 T3.5
7. P8-9 X1-2
8. X9-8
DIAG{ #8 BLUE }
/*Đến đây thì hai bên coi như đã triển khai xong lực lượng cả hai cánh. Trắng đi X9-8 để rồi X8.6 uy hiếp cả hai cánh của đối phương làm cho thế cờ Đen sẽ trở nên gò bó. Vì vậy buộc Đen phải đi:*/
8. … P2.6
9. X2/2 B7.1
/*Đen đang bị Xe đen ghim một Pháo, một Xe nên hi sinh Tốt để thoát khỏi tình trạng khó chịu này.*/
10. X2-3 P8-7
11. M7.6?
/*Đáng lẽ với thế bố trí quân linh hoạt như vậy, Trắng nên chuyển sang một đội hình vừa công vừa thủ: bỏ Pháo đầu bằng 11. P5-6 để nước sau 12. T3.5 thế cờ vững chắc. Còn bây giờ đổi Mã sẽ bị động:*/
11. … M6.4 12. X3-6 X8.6
13. X6-3 P7.4 14. T3.1 P2/1!
/*Chơi đến đây thì Đen đã giành được thế chủ động, các quân liên kết phối hợp tốt để tấn công.*/
15. X3-6 X8.2 16. X6/2 P2-5
17. X8.9 P5-9 18. X8/7 P9.2
19. S4.5 X8-6 }END[/game]
Đen bình Xe chặn lộ Tướng Trắng để nhường đường cho con Pháo của mình, nước sau sẽ đi 20… P7-8 hăm chiếu bí. Các quân Trắng cuối cùng bị dồn sang cánh trái, không có cách gì để cứu giá cho Tướng, đành chịu thua.

[b]Ván 5: Pháo Đầu Phá Phản Công Mã[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME Pháo Đầu Phá Phản Công Mã
RED Trắng
BLACK Đen
RESULT 1-0
START{
1. P2-5 M2.3 2. M2.3 P8-6
3. X1-2 M8.7 4. X2.6 T7.5
5. X2-3 X9.2 6. B5.1 B3.1
DIAG{ #7 RED }
/*Bên Trắng chơi Pháo đầu Xe qua hà công bên Đen thủ Phản Công Mã. Nhận thấy trung lộ đối phương yếu nên Trắng đẩy Tốt đầu phối hợp tấn công, đáng lẽ Đen phải đi ngay 6… P6/1 vừa đuổi Xe vừa để Mã bảo vệ trung lộ.*/
7. B5.1 P2.1 8. P5.4 S6.5
9. P5.2 P2.6 10. P5-6 P2-4
11. Tg5-6 X1-2 12. P8-5 P6/2
13. P6/1 S4.5 14. P6-3 P6.2
15. P3-5 T3.5 16. P5.5 Tg5-6
17. P5-1 }END[/game]
Trắng chỉ mới huy động Xe, Pháo và Tốt đầu tấn công, thế mà đã gây khó khăn cho Đen, vì Đen bố trí quân cánh trái gò bó, không phát huy được tác dụng. Cuối cùng do sai lầm nhiều nước quá nghiêm trọng nên thua nhanh ván cờ.

[b]Ván 6: Thế Trận Đối Binh[/b]
[game]
FORMAT WXF
GAME
RED Trắng
BLACK Đen
RESULT 1-0
START{
1. B3.1 B3.1 2. M2.3 M2.3
3. M3.4 M8.7 4. P8-5 T7.5
5. X9.1 X1-2 6. X9-4 S6.5
7. M4.3 M3.2
/*Trắng và Đen bố trí quân khá linh hoạt. Đến đây đáng lẽ Đen nên đi 6…P2.1 đuổi Mã sẽ có điều kiện phản tiên, chỉ vì chủ quan đánh giá thấp mối nguy hiểm nên mới đi như vậy.*/
8. M8.7 P2-3
9. P2-3 X9-8
10. X1-2 P8.4?
/*Đen nên 10…M2.3, nếu Trắng đi 11. M3.1 X8.1 12. B3.1 M3.5 13. C3.1 M7/6 14. T7.5 C3.1 sau đó X8-9 bắt chết Mã.*/
11. M3.1 X8.2 12. X2.3 X8-9
13. B3.1 M7/6 14. P5.4 X2.3
15. P5/1
DIAG{ #15 BLUE }
/*Trắng thoái Pháo đe dọa Mã Đen nhưng ám phục đòn phối hợp uy hiếp cánh trái của đối phương.*/
15. … M2.3??
/*Nước sai lầm nghiêm trọng, dẫn đến thua nhanh. Đáng lẽ chơi X9-6 đề nghị đổi Xe, giữ vững thế phòng thủ, ván cờ còn kéo dài.*/
16. X4.8! Tg5-6
17. X2.6 Tg6.1?
/*Phương châm “còn nước còn tát” cần thực hiện bằng 17…T5/7 18. X2-3 Tg.1 19. P3-4 S5/6 20. X3/1 Tg.1 21. X3-7 X2/1, Đen còn chống đỡ dài dài. Do sai lầm lần nữa nên thua nhanh.*/
18. P5-4 S5.4
19. X2-5 X2.2 20. P4/4 }END[/game]
Và chiếu Pháo trùng thắng.

Đây là ván thực chiến giữa Thi Gia Mô và danh kỳ Ngô Thiệu Long hồi cuối thế kỷ 18 và đầu thế kỷ 19. Cả hai bố trí quân tương đối linh hoạt nhưng Đen có những sai sót khá nghiêm trọng khiến ván cờ kết thúc sớm.