Năm: 2005

*Giải Các danh thủ cờ Tướng châu Á (Asian Xiangqi Masters Invitation Tournament) từ năm 2005 được đổi tên thành giải Vô địch cá nhân cờ Tướng châu Á (Asian Xiangqi Individual Championships – AXIC). Giải này được tổ chức hai năm một lần và vào các năm lẻ. Lần tổ chức năm nay sẽ bắt đầu vào ngày mai, 12/10/2005 đến 16/10/2005, tại Manila, Philippines. Tham dự bao gồm 26 kỳ thủ Châu Á, trong đó có 8 nữ, đến từ các nước Australia, Brunei, Burma, Trung Quốc, Hồng Kông, Indonesia, Nhật Bản, Macao, Mayalsia(Đông), Malaysia(Tây), Singapore, Đài Loan, Thái land, Vietnam và nước chủ nhà Philippines
*Một trong các trang web cờ Tướng nổi tiếng nhất, lâu năm và được mong đợi nhất là trang web của Peter Sung (phó chủ tịch Hiệp hội cờ Tướng Toronto, Canada). Ngoài rất nhiều thông tin bổ ích liên quan đến cờ Tướng thì trang web này hiện đang có một cơ sở dữ liệu ván cờ lớn và giá trị nhất gần 20000 (2 vạn) ván cờ của các kỳ thủ cao cấp. Sau một thời gian dài ngừng hoạt động mà không rõ lý do, hôm nay trang web này đã hoạt động trở lại. Bạn nên tranh thủ viếng thăm ngay trước khi nó bị trục trặc trở lại :).
*Nhân dịp kỳ thủ Nguyễn Thành Bảo chiếm vị trí thứ nhất trong giải cờ Tướng A2 quốc gia 2005, chúng tôi sẽ tiếp tục đăng loạt bài về danh thủ này.

[img maxheight=200 maxwidth=200 ]xq28-0.jpg;right;Trềnh A Sáng đang đấu cờ với Nguyễn Thành Bảo (phải) tại giải[/img]Trước giải này đã có một bài viết về Thành Bảo trong đó cho rằng thành tích năm 1998 ở giải cờ Tướng trẻ của Bảo ở Giang Tô là thành tích kiệt xuất nhất của Việt Nam trên kỳ đài quốc tế. Nên hiểu rằng “kiệt xuất” ở đây có nghĩa là Thành Bảo đã đem được một chiếc cúp vàng vốn chưa bao giờ rời khỏi Trung Quốc về Việt Nam, cũng như Nguyễn Ngọc Trường Sơn đem được chiếc cúp vàng lứa tuổi 10 cờ Vua thế giới về cho đất nước, vì vậy trong năm 2000 Sơn đã được chọn là vận động viên tiêu biểu của thể thao Việt Nam. Nhưng xét về thực chất thì Trường Sơn chưa thể bằng được Đào Thiên Hải, Nguyễn Anh Dũng hay Hoàng Thanh Trang. Khoảng cách từ Sơn đến họ còn rất xa. Thành Bảo cũng vậy.

Điều này hoàn toàn đúng ngay khi ván đầu Bảo đụng phải Trịnh A Sáng, Bảo đã phải đầu hàng. Trong các giải hạng nhất toàn quốc Thành Bảo cũng chỉ xếp thứ 10, nghĩa là còn xếp sau ít nhất 9 kỳ thủ nữa, khoảng cách giữa Bảo đối với Trịnh A Sáng, Trương Á Minh, Mai Thanh Minh, Trần Văn Ninh… không phải ngày một ngày hai mà co ngắn được.

[img]xq117-0.jpg;right;Nhiếp Thiết Văn (vô địch) đang đấu với Hồng Trí (nhì) tại Giải các danh thủ châu Á[/img]Tuy nhiên Bảo lại có một thế mạnh là lùng, rất quý hiếm là đối chọi khá thành công với các tay cờ Trung Quốc, không chỉ ở Giang Tô mà còn ở cả giải này. Chính nhận ra điều này mà bộ môn cờ Bà Rịa Vũng Tàu đã hoàn toàn đúng đắn khi chọn Thành Bảo vào đội Việt Nam. Trước hai tay cờ mạnh nhất giải người Trung Quốc thì chỉ có duy nhất Thành Bảo là đối chọi thành công. Trong lúc Trịnh A Sáng mới gặp có một mình Nhiếp Thiết Văn thì đã bị thua, còn Thành Bảo gặp cả hai nhưng đã đánh hoàn toàn ngang cơ: Với Hồng Trí, Bảo có một ván thắng một ván thua, còn với Thiết Văn là một ván hòa. Như vậy tính tổng quát trong tất cả các lần gặp các kỳ thủ Trung Quốc cùng trang lứa với mình (4 lần gặp, trong đó 3 lần gặp Hồng Trí và một lần gặp Nhiếp Thiết Văn) thì Bảo vẫn là kẻ thắng với tỷ số tổng cộng là 2,5-1,5.

Ván thứ nhất cho thấy dù Hồng Trí đã chuẩn bị hết sức công phu và kỹ càng cho trận phục thù mang tính quốc gia này nhưng vẫn bị Thành Bảo cho ăn đòn tơi tả, biết mà không sao gượng dậy, chống đỡ nổi.

Tại sao các kỳ thủ trẻ Trung Quốc lại “kỵ rơ” Thành Bảo như vậy? Người thì nói vì Thành Bảo có lối đánh rất quái ác, bất thường, sáng tạo và tràn đầy ngẫu hứng. Nó khác hẳn với lối chơi bài bản, chắc chắn, toàn diện và sâu sắc về lý thuyết, đầy tính cân nhắc trước sau, ít dám mạo hiểm của các kỳ thủ Trung Hoa. Người thì cho rằng Bảo là một tài năng đặc biệt về cờ, chơi rất “rừng”, không hề biết “kính nể” một tên tuổi nào, một quốc gia nào hết dù tên tuổi hay quốc gia đó có lừng danh tới mấy, điều này khiến Thành Bảo vào cuộc nào cũng hết sức thoải mái, đánh hết công lực của mình, không biết “khớp” không biết “run” là gì.

Đúng ra làng cờ Việt Nam rất cần có những kỳ thủ như thế, vì xưa nay có dư luận cho rằng hễ cứ đụng phải các cao thủ Trung Quốc là không ít các kỳ thủ Việt Nam lại mang nặng tư tưởng “hòa được là tốt lắm rồi”. Mà đã có định kiến như vậy thì bao giờ mới vượt qua họ nổi?

Tuy nhiên cũng chính Thành Bảo chứ không phải ai khác đã tự làm hại mình, trong khi lẽ ra hoàn toàn có cơ may để lọt vào trận chung kết tranh cúp vàng và cúp bạc. Bảo rốt cuộc tự mình rơi tõm xuống tận vị trí thứ 8, một vị trí không vẻ vang và không tương xứng chút nào.

Vì sao?

Câu hỏi này đã làm dấy lên những tranh luận sôi nổi. Có ý kiến cho rằng lẽ ra Bảo phải xếp ít nhất ở vị trí thứ tư vì Bảo đã vượt qua vòng đấu loại, lại vượt tiếp qua vòng tứ kết để vào tới bán kết (còn lại bốn người), thế nhưng vì thể thức thi đấu ở gải này rất lạ là hai người không vào được trận chung kết phải xuống đánh với 14 người còn lại theo hệ Thụy Sĩ (??!) để phân thứ hạng. Như thế thì việc đặt ra tứ kết, bán kết để chọn lọc chẳng có ý nghĩa gì hết. Chính điều lệ này đã làm hại Thành Bảo!

Tuy nhiên phần lớn lại cho rằng: điều trên là có thật và đúng là bất công, nhưng lỗi chính lại là ở Thành Bảo mà bất cẩn lớn nhất là ở ván thứ hai gặp lại Hồng Trí. Dù được đi tiên để dẫn dắt ván cờ nhưng Bảo đã chọn một phương án sai, một phương án mà chính Bảo “không thuộc bài” trong lúc đối phương thì lại nắm quá chắc. Chính sự lầm đường lạc lối ngay từ đầu khiến cho Bảo sau phần khai cuộc đã phát cuống lên, không còn nhớ phải đi như thế nào. Sau này mới té ngửa ra rằng ván này đã từng được Đặng Cửu Tùng Lâm chơi với Lại Việt Trường y hệt không lâu trước đó và đã được phân tích kỹ cho thấy bên tiên hoàn toàn không thua, thậm chí theo một số nhà chuyên môn và các kỳ thủ có đẳng cấp thì nếu đi chính xác thì bên tiên đã thắng.

Bảo đã không biết gì về lý thuyết cả, cũng như không hề đọc tạp chí Người Chơi cờ số 7 năm 2000 đã có bài phân tích khá kỹ về thế trận này. Nếu chỉ chịu khó liếc mắt qua một chút thôi thì Bảo không thể thua được. Chỉ thiếu một chút lý thuyết sờ sờ trước mắt mình mà Thành Bảo đã thua ván quan trọng nhất, then chốt nhất trước một đối thủ vốn đã rất e ngại mình. Đây là nhược điểm cơ bản nhất, là khiếm khuyết nguy hiểm nhất của Bảo mà nếu không kịp thời và cổ gắng học hỏi, bổ khuyết thì sự nghiệp cờ của Bảo khó tiến xa.

Cũng còn một yếu điểm nữa của Bảo là thiếu sự bình tĩnh, thiếu kiên trì và quyết tâm tới cùng mà điển hình là thua ván cuối rất ngớ ngẩn. Nó hoàn toàn không phải do sức cờ của Bảo mà chính là tâm lý, khi thấy mình không còn đích cao để vươn tới, khi bị một vài tác động tâm lý từ bên ngoài, Bảo đã mất bình tĩnh và cam chịu bỏ cuộc sớm. Thật là đáng hổ thẹn cho một kỳ thủ được trao cho gánh vác trọng trách quốc gia. Đâu phải anh ta chỉ đánh cho riêng mình mà còn vì danh dự đất nước. Thông cảm là Bảo còn trẻ, nhưng nhược điểm này phải sớm được khắc phục, nếu không sẽ ảnh hưởng lớn đến con đường kỳ nghệ của anh sau này.

Dù sao giải lần này cũng cho thấy sức cờ của Thành Bảo vẫn còn rất mạnh mẽ, lối chơi đối công mãnh liệt, đánh theo kiểu “xáp la cà” với những chiêu lạ khiến đối phương không lường trước được, Thành Bảo vẫn là niềm hy vọng lớn của làng cờ Việt Nam trong cuộc đối đầu vô cùng gian khổ với các đại cường quốc cờ hàng đầu thế giới trong tương lai. Lớp cờ trẻ hiện nay tìm được những người chơi cờ có công lực như thế thật hiếm. Cũng phải nói tới rủi ro của Bảo là ở giải này toàn gặp những kỳ thủ khó chơi nhất, toàn là các Đặc cấp quốc tế đại sư hùng mạnh nhất. Tuy nhiên trong cái rủi ro có cái may, đây là một dịp tốt để những nhà quản lý cũng như bản thân Bảo rút kinh nghiệm, tiếp tục phát huy những cái đặc sắc của mình, đọc và nghiên cứu thêm lý thuyết để dẫn tới thành công ở những giải sau.

[b]Bình chú của Bạn cờ:[/b]
*Tên phiên âm tiếng Anh của Nhiếp Thiết Văn là Nie TieWen, Hồng Trí là Hong Zhi
*Thành Bảo năm 2005 đã khác nhiều Thành Bảo năm 2001: Bảo đã cải thiện ngoạn mục vị trí so với lớp đàn anh. Xin xem kết quả giải A2 năm 2005 (Tin vắn ngày 10/10).

[b]2. Bỏ Xe tấn công Đơn đề Mã[/b]

[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Bỏ Xe tấn công Đơn đề Mã
RED Trắng;;;
BLACK Đen;;;
START{
1. P2-5 M2.3 2. M2.3 X9.1
3. X1-2 X9-4 4. M8.7
/*Đây là khai cục thường thấy của bố trận Trung Pháo trực Xa đối Đơn đề Mã. Nếu Trắng đổi lại là P8.2 X4.3 P8-3 T7.9 sau đó có hai biến:
Một: M8.9 M8.6 rồi X4-6 có thể công Mã bên phải của Trắng, bên Đen không khó đi.
Hai: M8.7 M8.6 M9-8 X1-2 P3-4 B7.1 Đen không khó đi.*/
4. … M8.9
5. P8.2 B3.1 6. B5.1 P8-5
/*Trắng liên tiếp lên Pháo, lên Tốt, gài bẫy rất xa. Đen đóng Pháo đầu gần như nước đi mười phần tất yếu. Tư duy thông thường khó có thể đi khác*/
7. M3.5 X4.5 8. B5.1
/*Tiến Tốt mở đường cho Mã, làm Pháo linh hoạt.*/
8. … P5.2
/*Còn hai cách chơi khác:
Cách một: B5.1 P8-3 P5.4 M7.5 đến đây Đen có hai cách đi tiếp: một là T3.5 M5.4 S4.5 X2.7 Trắng ưu; Hai là: T7.5 X9-8 sau đó nếu Đen P2.2 thì M5.4, còn nếu X1-2 thì P5.3 S4.5 P3-5 Trắng ưu.
Cách hai: B3.1 B7.1 B5.1 (P5.2 B7.1), B7.1 P5.4 P5.3 P5/1 X2.4 Trắng ưu*/
9. P8-3 T3.5 10. X9-8
DIAG{ #10 BLUE POPUP }
/*Xuất Xe bắt Pháo, dụ Đen nhảy Mã bắt Xe.*/
10. … M3.2
11. P5.3
/*Bỏ Xe ăn Pháo, thực hiện đòn vây bắt giành cục diện thắng lợi.*/
11. … P2.7 12. P3.5 S6.5
13. P5.2 S5.4 14. X2.7 }END
[/game]

Trắng thắng thế.

[b]Bình chú:[/b]
Đen không nên nhảy Mã bắt Xe. Cần phải đi X1-2 X8.6 B7.1 P3-4 P5.3 tiếp tục chiến đấu.

Dịch từ: Tượng kỳ bố cục cử yếu
[i]Còn tiếp[/i]

Giải Vô địch cờ Tướng đồng đội toàn quốc (giải A2) năm 2005 được tổ chức thành công tại thành phố Đà Nẵng từ ngày 1 đến ngày 9/10/2005.

[b]Kết quả cá nhân nam (năm người đứng đầu):[/b]
1) Nguyễn Thành Bảo (Bà Rịa – Vũng Tàu)
2) Trềnh A Sáng (Tp HCM)
3) Tôn Thất Nhật Trân (Đà Nẵng)
4) Trương Á Minh (Tp HCM)
5) Lại Lý Huynh (Cà Mau)

[b]Kết quả cá nhân nữ (năm người đứng đầu):[/b]
1) Ngô Lan Hương (Tp HCM)
2) Hồ Thị Thanh Hồng (Bình Định)
3) Châu Thị Ngọc Giao (Bình Định)
4) Phạm Thu Hà (Hà Nội)
5) Nguyễn Phi Liêm (Bộ Công An)

[b]Kết quả đồng đội nam:[/b]
1. TP.Hồ Chí Minh
2. Đà Nẵng
3. Bà Rịa – Vũng Tàu

[b]Kết quả đồng đội nữ:[/b]
1. Bình Định
2. TP.Hồ Chí Minh
3. Hà Nội

[b]Kết quả toàn đoàn:[/b]
1. TP.Hồ Chí Minh
2. Bình Định
3. Đà Nẵng

Kỳ thủ nam vô địch Nguyễn Thành Bảo là người đã được nhắc nhiều lần trong loạt bài gần đây. Xin chúc mừng sự trở lại của Nguyễn Thành Bảo.

Nói đến chuyện cá độ của làng cờ, cần phân biệt rõ hai chuyện:
*Vô thiên lủng các thủ đoạn gian trá để lột sạch con mồi như kiểu đánh cờ morse (tín hiệu), ra dấu bằng điếu thuốc, bấm ngón tay, lòn giây vào bàn chân… để chỉ đạo, giả nai, cờ thế…
*Những biến thái của cờ. Nghĩa là không chỉ dàn quân trên chiếc bàn, ngang cơ nhau thì đánh đồng, hay có kẻ cao người thấp thì chấp quân.

[img maxheight=200 maxwidth=200 ]xq113-0.jpg;right;Đây là một trận chiến cờ mù (các quân cờ bị che bằng những chiếc nắm nhựa)[/img]Ở đây chúng tôi muốn giới thiệu với các bạn kiểu đánh cờ mù. Có nghĩa là che tất cả các quân cờ ở nước đi đầu tiên, cũng là chiêu thức mà dân cờ độ hay chơi và kiếm được khá nhiều tiền. Theo dân chơi cờ độ khu vực Trần Hòa, quận 5, chơi cờ mù có lợi thế là giữ được mối, bởi người thua cuộc mặc dù đã bại trận nhưng vẫn cho rằng họ không may mắn chứ chẳng phải trình độ kém hơn đối phương và cứ thế có thể thắng nhiều lần.

Nữ quốc tế đại sư Lê Thị Hương – người thường xuyên đánh cờ độ ở khu vực quận 5 và được giang hồ phong tặng danh hiệu “Diệt Tuyệt Sư Thái” – đã thẳng thắn cho biết không riêng gì chị mà hầu hết các kỳ thủ trong đội tuyển VN đều thường xuyên kiếm tí tiền còm bằng… cờ mù.

Cách đây gần 600 năm đã có những đền chùa thờ thần Cờ mà di tích lịch sử vấn còn lại cho tới ngày nay, ví dụ chùa Vua ở Hà Nội thờ thần cờ Đế Thích và các đền chùa khác ở quanh Thủ Đô. Trong lịch sử đất nước còn ghi lại được nhiều truyền thuyết về cờ, trong thơ văn, hội họa có nhiều tác phẩm về cờ và trong suốt hàng trăm năm qua đã có những danh thủ cờ kiệt xuất, biểu hiện trí thông minh của dân tộc, làm rạng rỡ cho nền thể thao trí tuệ nước nhà.

[img]xq111-0.jpg;center;[/img]Cờ Tướng còn mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc thể hiện qua các hình thức thi đấu dân gian tại các lễ hội, các dịp tết nhất, đình đám bằng hình thức chơi cờ người, cờ bỏi, biểu diễn cờ Tướng… thu hút đông đảo người xem và thưởng thức.

Từ đầu thế kỷ 20, ở miền Nam, nhất là Sài Gòn, từ những năm 20 cho đến những năm 80, cờ Tướng được duy trì tương đối đều đặn, từ lối chơi ngẫu hứng dần chuyển sang nghiên cứu lý thuyết và tổ chức được nhiều giải cờ dưới hình thức những trận đấu cá nhân hay những kỳ đài, những trận giao hữu quốc tế. Từ đó vùng đất này gồm Sài Gòn và Nam Bộ nói chung đã xuất hiện nhiều danh thủ như Nguyễn Văn Ngoan (Ba Ngoan), Nguyễn Văn Truân, Nguyễn Thành Hội, Khâu Khánh Văn, Hà Quang Bố, Hứa Văn Hải, Phạm Văn Ngọc, Phạm Văn Sáng, Lý Anh Mậu, Nguyễn Đình Lạc, Trần Văn Ky, Lê Văn Tám, Nguyễn Văn Trừ, Phạm Thanh Mai, Trần Đình Thủy, Phạm Tấn Hòa, Trần Quới… Trong thời gian đó có những danh kỳ Trung Quốc và một số nước trong khu vực sang thi đấu như Chung Trần, Tăng Triển Hồng, Triệu Khôn, Lý Chí Hải, Lê Huệ Đông. Phần lớn họ (các danh kỳ Trung Quốc) đều thắng. Tuy nhiên các danh kỳ miền nam cũng đã thắng lại một số ván oanh liệt. Sự giao lưu cờ Tướng của miền Nam với các kỳ thủ các nước trong vùng đã có ảnh hưởng tốt đối với cờ Tướng Việt Nam.

Ở miền Trung có Huế từng là kinh đô của đất nước và mỗi một tỉnh lại có được một số danh kỳ. Tập hợp lại, các tỉnh miền Trung cũng có không ít những cao thủ mà trong số đó phải kể tới: Cả Soạn (Trần Trinh Soạn), Vương Nghệ, Hồ Thông, Hoàng Quảng, Hoàng Mười, Trương Quanh Phùng, Cao Thanh, Nguyễn Minh Trưng…

Ở phái Bắc, đất văn hiến, cờ Tướng được đông đảo các tầng lớp xã hội ưa chuộng, phát triển mạnh nhất vào những năm 30 và 40. Ở Hà Nộ những hội cờ như Thuyền Quang, Kỳ Tiên, Kỳ Bàn được thành lập quy tụ được một số danh thủ hàng đầu và tổ chức được các giải Vô địch cờ Tướng Bắc Kỳ trong hai thập niên đó. Mở màn là giải Vô địch Bắc kỳ tháng 3 năm 1936 với nhà vô địch đầu tiên là ông Nguyễn Văn Tâm (nhà giáo). Các tên tuổi của làng cờ phía Bắc có Chu Văn Bột, Đặng Đình Yến, Nguyễn Thi Hùng, Lê Uy Vệ, Hai Hà, Cả Năm, Nguyễn Văn Rạng, Đỗ Văn Lịch, Đỗ Trang Du, Nguyễn Tấn Thọ. Từ năm 1945 trở đi cho tới những năm 80 phong trào cờ Tướng phía Bắc phát triển yếu, các giải đấu rất ít được tổ chức, số kỳ thủ có tiếng có thể thi đấu quốc tế không còn được mấy người. Việc giao lưu thi đầu với các kỳ thủ nước ngoài hầu như không có (trừ một trận vào năm 1966).

Sau ngày đất nước thống nhất năm 1975, tưởng chừng như một giải cờ Tướng toàn quốc sẽ được tổ chức, nhưng phải 17 năm sau đó giải Vô địch cờ Tướng đầu tiên mới được ra mắt tại thành phố Đà Nẵng. Từ đây phong trào cờ Tướng cả nước phát triển mạnh mẽ, các kỳ thủ trẻ tuổi bước lên chiếm lĩnh kỳ đài. Từ đó cho đến nay hàng loạt các tên tuổi được cả nước và quốc tế công nhận gồm có: Mai Thanh Minh (5 lần vô địch quốc gia, Đặc cấp Quốc tế Đại sư), Diệp Khai Nguyên (QTĐS), Trềnh A Sáng (4 lần vô địch quốc gia, QTĐS), Trần Văn Ninh (QTĐS), Mong Nhi (QTĐS), Diệp Khai Nguyên (QTĐS), Trương Á Minh (QTĐS), Đào Cao Khoa, Đặng Hùng Việt, Nguyễn Vũ Quân (ĐC QTĐS) và các nữ vô địch quốc gia Lê Thị Hương (4 lần VĐQG, ĐC QTĐS), Hoàng Hải Bình, Châu Thị Ngọc Giao, Nguyễn Thị Hồng Hạnh (QTĐS), Phạm Thu Hà, Ngô Lan Hương.

Từ mùa xuân 1993 các kỳ thủ Việt Nam bắt đầu tham gia thi đấu quốc tế gồm các giải Vô địch cờ Tướng Thế giới, Vô địch châu Á, giải đấu thủ mạnh châu Á, giải Phật Thừa Bôi, giải Thẩm Dương… Trong các giải này các kỳ thủ Việt Nam đã tỏ rõ tài nghệ của mình, vượt qua nhiều nước châu Á và xếp vào hàng thứ hai thứ ba. Đồng đội cờ Tướng Việt Nam đoạt cúp bạc và ở giải trẻ cờ Tướng thế giới danh thủ Việt Nam Nguyễn Thành Bảo đã đánh bại danh thủ Trung Quốc, đoạt cúp vàng lứa tuổi trẻ rất vẻ vang.

Nhìn lại lịch sử cờ Tướng nước nhà, có thể thấy cờ Tướng Việt Nam đã trải qua một con đường gian khổ, lúc thăng lúc trầm, nhưng với sự say mê của mỗi một con người, của từng vùng đất, cờ đã ăn sâu bám rễ vào trong hoạt động văn hóa, giải trí, thể thao lành mạnh của con người Việt Nam cho nên cờ vẫn trường tồn và phát triển ngày càng lớn mạnh.

[img]xq110-0.jpg;right;[/img]Câu nói Xe 10, Pháo 7, Mã 3 là sai: giá trị của Pháo tương đương như Mã nên các kỳ thủ đổi Pháo lấy Mã cân bằng nhau luôn.

Thực ra, một Xe có mạnh hơn hai Pháo, hai Mã hoặc Pháo Mã, nhưng nhiều khi các kỳ thủ cũng bỏ một Xe để diệt Pháo Mã, hoặc hai Pháo, hoặc hai Mã đối phương.

Nếu định giá trị một Xe là 10 thì có thể định Pháo là 4.7 và Mã là 4.5.

Khi còn đông quân, Pháo tấn công mạnh, chuyển hướng lật cánh nhanh nên có nhiều nước cờ xoay chuyển tình thế ghê gớm, mạnh hơn Mã vì Mã bị cản nhiều, tiến thoái chậm.

Về tàn, khi còn ít quân thì Mã thường ưu thế hơn Pháo.

Pháo khéo nhờ Tướng, Sĩ, Tượng hỗ trợ nên tấn công mạnh. Thí dụ Pháo Tốt có Sĩ Tượng thắng hai Sĩ, hai Tượng trong khi Mã Tốt phải chịu hòa.

Quân Pháo có nhược điểm là cần mượn một quân làm ngòi để tấn công, nhưng có ưu điểm là Pháo đầu lên để ép quân đối phương rất hay. Pháo trống khi còn đông quân là một cảnh nguy khốn làm cho đối phương thường bị thua ngay, có khi gỡ được tình thế Pháo trống thì cũng phải chịu mất Pháo, mất Mã có khi mất Xe.

Cờ tàn Pháo hoàn. Về tàn quân ít, Pháo nên rút về nhà vừa bảo vệ giữ nhà, vừa mượn quân nhà làm ngòi phát huy tác dụng hơn.

[b]Thí dụ thế cờ Pháo tấn công chuyển cánh mạnh:[/b]
[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Súng Thần công 1
RED Trắng
BLACK Đen
FEN 4kae2/4a4/r1H1e1R2/p1p1C1p1p/9/9/P1P1P1P1P/1C7/4K4/cchA1A3 w – – – 0
START{
DIAG{ #1 RED POPUP }
1. X3-5 T7.5 2. P8-2 }END
[/game]

[b]Pháo chồng tấn công rất nguy hiểm[/b]
[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Súng Thần công 2
RED Trắng
BLACK Đen
RESULT 1-0
FEN 2eakae2/r7r/hC7/1c7/9/9/9/4CR3/9/5K3 w – – – 0
START{
DIAG{ #1 RED POPUP }
1. P8-5 P2-5 2. Pt.1 T7.5
3. Pt/2 S4.5 4. X4.7 }END
[/game]

[b]Các ví dụ khác[/b]
[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Súng Thần công 3
RED Trắng
BLACK Đen
RESULT 1-0
FEN 3akae2/3P5/9/9/6e2/9/9/9/5K3/C8 w – – – 0
START{
DIAG{ #1 RED POPUP }
1. P9-5 T7/9 2. P5.2 T9.7
3. Tg4-5 T7/9 4. Tg5-6 T9.7
5. P5-9 S4.5 6. Tg6-5 T7.9
7. P9-3 T7/5 8. P3-5 T9.7
9. Tg5-6 T7/9 10. B6.1 }END
[/game]

[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Súng Thần công 4
RED Trắng
BLACK Đen
RESULT 1-0
FEN 3k5/4P4/e8/9/9/9/9/8E/4K4/2C6 w – – – 0
START{
DIAG{ #1 RED POPUP }
1. P7-5 T1/3 2. T1/3 T3.1
3. T3.5 T1.3 4. T5.7 T3/1
5. P5-7 T1/3 6. P7.9 }END
[/game]

[b]Hỏi:[/b][i] Trong bài [topic id=68]”Trưởng thôn Gián đất ghẹo cờ cao thủ”[/topic] có nói bố cục Thiên phong Pháo rất ít dùng. Vậy bây giờ người ta có còn dùng không?[/i]

[b]Trả lời:[/b]
Chúng tôi đã thử tra cứu bố cục này dựa trên các ván cờ hiện có trong CSDL cờ và kết quả như sau:
*Tất cả các ván cờ thi trong đấu chính thức (bao gồm các ván cờ của các danh thủ, các ván tranh giải quốc gia, quốc tế…): không ván nào dùng bố cục này (Qui bối Pháo còn được dùng tuy rất ít)
*Chỉ có đúng 3 ván trong CSDL các kiện tướng của club CXQ là có dùng (không tính các kỳ thủ có điểm thấp):

Điều thú vị là tất cả các ván này xuất hiện khá lâu sau khi bài viết về “Trưởng thôn Gián đất ghẹo cờ cao thủ” được đăng trên báo “Người chơi cờ” (số tháng 7 và 9 năm 2000) nên rất có thể các kỳ thủ biết đến nó qua chính bài báo này và họ đã thử áp dụng. Tuy nhiên có lẽ do chưa được nhuần nhuyễn hoặc do đối thủ của họ cũng đọc và thử thế trận này rồi nên kết quả “khá tệ” (2 thua, một hòa cho người đi hậu dùng Thiên phong Pháo). Sau đó không thấy ai thử nghiệm thế trận này nữa.

[b]Hỏi:[/b][i] Tòa soạn có đăng tiếp bài về Trần Quới không? Có đăng thêm ván cờ hoặc tạo CSDL cờ của Trần Quới?[/i]

[b]Trả lời:[/b]
Loạt bài chính về [topic id=54]Trần Quới[/topic] đã hết. Tuy nhiên, các bạn sẽ thấy danh thủ này còn được nhắc đến nhiều lần trong các bài viết khác.

Chúng tôi chưa có kế hoạch tạo CSDL cờ của Trần Quới vì việc này tốn khá nhiều công sức để nhập các ván cờ từ biên bản giấy, ngoài ra có một vài ván cần thẩm tra sửa lại vì chúng tôi phát hiện có một số nước trong đó được ghi chép không hợp lý (sai).

Kế hoạch sắp tới chúng tôi sẽ đăng thêm một số ván đấu của Trần Quới với danh thủ Nguyễn Tấn Thọ trong loạt bài về Kỳ vương đất bắc này.

[b]Cục 1:[/b]
[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Đòn phối hợp Xe Tốt 1
RED Trắng;;;
BLACK Đen;;;
RESULT 1-0
FEN 9/4k4/5a3/R3P4/9/9/4pp3/4E4/3p2r2/5K3 w – – – 0
START{
DIAG{ #1 RED POPUP }
1. X9.2 Tg5/1 2. B5.1 Tg5-4
3. X9.1 Tg4.1 4. X9/2 Tg4/1
5. B5-6 Tg4-5 6. B6.1 Tg5-6
7. X9-4 Tg6-5 8. X4.1 B4-5
9. B6-5 Tg5-4 10. X4.1 }END[/game]

[b]Ghi chú:[/b]
Cục này có một biến nhỏ, nếu 8.X4-5 Tg5-6 9. B6-5 có nước sau X5-4 chiếu hết nhưng bên Đen có nước thí Xe như sau: X7-6 Tg4.1 (nếu Tg4-5 B6-5 cũng thắng) B6.1! Tg4/1 B6.1 Tg4-5 B6.1 phản cục!

[b]Cục 2:[/b]
[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Đòn phối hợp Xe Tốt 2
RED Trắng;;;
BLACK Đen;;;
RESULT 1-0
FEN r1ea1k3/4a1P2/6R1e/9/9/9/9/4E1p2/9/4K4 w – – – 0
START{
DIAG{ #1 RED POPUP }
1. X3-1 Tg6-5 2. T5/7! T3.5
3. B3-4 S5/6 4. X1-5 S4.5
5. B4-5 S6.5 6. X5-3 }END[/game]

[b]Ghi chú:[/b]
Nếu 6. … Tg5-4 hoặc 6. … Tg5-6 thì X3.2 được Xe thắng.

Hai cục trên giới thiệu phương pháp cơ bản sử dụng Xe Tốt. Các bạn chú ý là Xe với Tốt còn ở cao khác với Xe Tốt lụt.

Xe Tốt lụt (đáy):
*nhất định thắng đơn Xe
*có thể hòa với Xe có đơn Sĩ Tượng
*Xe Pháo (bên Xe Pháo chiếm trung)
*Xe Sĩ

Xe với Tốt còn ở cao:
*nhất định thắng Xe song Tượng (bên Xe Tốt phải còn Sĩ Tượng)

Bên Xe, Tốt ở cao hòa với:
*song Pháo, đơn khuyết Tượng hoặc Sĩ
*song Mã, đơn khuyết Tượng hoặc Sĩ
*Mã Pháo, đơn khuyết Tượng
*Xe song Sĩ

Bên Xe, Tốt còn ở cao tùy vị trí có thể thắng hoặc hòa với:
*song Tốt Sĩ Tượng toàn
*Pháo Sĩ Tượng toàn
*song Pháo song Sĩ
*song Mã song Tượng
*song Mã song Sĩ
*Mã Sĩ Tượng toàn
*Pháo Mã song Sĩ
*Pháo Mã song Tượng

Sau 53 nước đối đáp, bên tiên còn Xe, Mã và hai Tốt đối bên hậu còn Xe, Pháo, Tốt và Sĩ Tượng toàn. Bên tiên tuy hơn một Tốt nhưng khuyết một Tượng, muốn thắng cũng khó khăn. Nhưng trong thực tế chiến đấu bên hậu tùy tiện đi sai nước tiến Tốt, thành thử bên tiên khéo tranh thủ lấn tới diệt Sĩ, tạo thế thắng. Bây giờ đến lượt bên hậu đi:

[game boxcomment=0 header=0]
FORMAT WXF
GAME Lữ Khâm thắng Vạn Xuân Lâm
RED Lữ Khâm
BLACK Vạn Xuân Lâm
FEN 2e1ka3/4a4/1c2e4/1H1R2P2/4r4/P8/6p2/9/4A4/2EAK4 b – – – 0
START{
DIAG{ #1 RED POPUP }
53. … B7.1?
/*Tiện tay đấm Tốt chẳng xét kỹ, tạo cơ hội thuận lợi cho bên tiên đi một nước cờ quyết định. Đúng ra phải chơi 53. X5-3 thì ổn*/
54. X6.1!
/*Lợi dụng thế đứng sẵn sàng chiếu hết Tướng đối phương, bắt chết Pháo đang chôn chân cản Mã, Lữ Khâm tiến Xe vào mồm Sĩ, đi nước cờ quyết định tạo thế thắng rõ. Không còn cách nào khác tốt hơn, bên hậu đành phải tiến Sĩ đổi Xe, mất Sĩ chỉ còn Pháo và Tốt đã lụt và hai Tượng một Sĩ khó chống đỡ được đối phương còn Mã hai Tốt tự do và một Tượng hai Sĩ*/
54. … X5.4
55. S6.5 S5.4 56. M8.6 Tg5-4
57. B9.1 P2-3 58. B9-8 P3/1
59. B3-4 B7.1 60. M6.8 B7-6
61. T7.5 Tg4-5 62. M8/7 P3-5
63. M7/6! P5-4 64. B8.1 S6.5
65. B8-7 P4.3 66. S5.4 Tg5-4
67. B7-6 P4-5 68. T5/7 P5-9
69. M6.4 P9/4 70. B4-5 P9-6
71. S4/5 P6-9 72. T7.5 P9-6
73. M4/3 B6-7 74. B5-4 P6-9
75. B4-3 P9.4 76. M3.2! P9/1
77. B3.1! T5.7 78. B3.1 P9-6
79. M2.3 P6/1 80. B3-4 Tg4.1
81. T5/7 B7-6 82. S5.4!
/*Đến đây tuy là một tàn cuộc tất thắng, nhưng Lữ Khâm cũng phải vận dụng Mã Tốt vô cùng xuất sắc. Bây giờ để lộ Tướng trợ công, cục diện thắng đã thành.*/
82. … T7/5
83. B6-5 T5.3 84. B5-4 T3/5
85. Bt-5!
}END[/game]

Đến đây bên hậu mất Pháo, bên tiên tất thắng.

(theo Dương Điện)